Katalog

• Kapak • Tüketicilerin sesini duyurması, haklarını koruyabilmesi, "Ben de varım" diyebilmesi için bilgili, bilinçli, örgütlü davranışlar sergilemesi.. gerekiyor. Özellikle tekellerin oluştuğu, fiyat anarşisinin yaşandığı bir ülkede tüketicinin güç odağı oluşturabilmesi için örgütlenmesi zorunlu. Buna karşın açıklanan rakamlar Türkiye'deki örgütlenmenin yok denilecek kadar az olduğunu gösteriyor. Zaman Boşu boşuna, hıçbır şey yapmadan akıp gıden zaman Artık Turk tuketıcısının yıtırecek bır dakıkası bıle yok Kendını hapsettığı kozayı bır an önce kırmalı ve çevreyı acımasızca kırleten, dunya standartlarında uretım yapmayan sanayıcısıne, buna göz yuman ve hakkını vermekte nazlanan devlete "Artık yeter, buna bir son verin" dıyebılmelı Bunu bır an önce yapmalı Sayfa 9 Akılcı politikalara doğru BİLW(U TÜKETlCI evreyı kırletmemek adına uretımden veya tuketımden vazgeçılemeyeceğıne gore bır an once akılcı polıtıkalan on plafıa çıkarıp uygulamaya geçırmek gerekiyor Tuketıcıler satın alma tercıhlen ıle çevreye karşı duyarlı olduğunu uretıcı firmalara hıssettırebılmelı Bu arada hukumetler de ılgılı yasalan çıkanp uygulanmasını sağlamalı Bırleşmış Mılletler, hukumetlerın çevreye olan duyartılığını denetlemek amacıyla ılgılı bırımlerı şımdıden harekete geçırdı bıle Bırleşmış Mılletler, Hazıran 1997'de yapılacak olan çevre ve gelışım konulu 'Dünya Zirvesi'ne kadar hukumetlenn çevreye yonelık bazı sorulan yanıtlamalarını ısterken, aksı halde ulkelenn deşıfre edıleceklerını Uluslararası Tuketıcı orgutlerı Bırlığı aracılığıyla ulkelenn tuketıcı örgutlerıne ulaştırdı Bırleşmış Mılletler Çevre ve Kalkınma Konferansı'nda belırlenen sorular şöyte desteklenmekte mıdır? 6. Tıcaret, Sanayı, Sağlık ve Çevre bakanlıklan, tuketıcılerın, urunlenn çevre ve ınsan sağlığına etkılerınden haberdar olduklanndan emın olmak ıçın ne yapmışlardır? Urunun yaşam zıncırı ve kullanılan kaynaklarla ılışkısı konusunda tuketıcının bılınçlendırılerek korunması ıçın yasal bır duzenleme yapılmış mıdır? 7. Hukumetınız tuketıcı davranışını etkıleyecek herhangı bır ozel tuketıcı programları çevre bedellerı, vergıler, geri kullanım teşvıklerı, depozıtgerı odeme sıstemı gıbı uygulamakta mıdır? Hukumet, tuketıcı hak ve sorumluluklarının anlaşılrnasını kolaylaştıracak ve çevre haklarının korunmasını sağlayacak özel yasal duzenlemeler yapmış mıdır? 8. Hukumetınız, kendı bırım ve bolumlennın satın alma polıtıkasını gözden geçırmış mıdır? Ulusal politik iskelet 1. Tıcaret Bakanlığı, yoksullann temel gereksınımlerının gelecekte de garantı altına alınarak daha fazla surdurulebılır uretım ve tuketım modellerıne doğru bır değışımi destekleyen ulusal bır polıtık iskelet çıkarabılmış mıdır? Enerji ve kaynak kullanımında verlmllliğln arttınlmasını destekleme 9. Hukümetımız bır enerjı planı gelıştırmış mıdır? Enerjı venmlılığı öncelıklı bır alan mıdır? Hukumetınız, Bırleşmış Mılletler'ın Iklım Değışıklığı Konferansı'nı onaylamış mıdır? Enerjı Bakanlığı, yenı ve yenılenebılır enerjı kaynaklarının kullanımını desteklemekte mıdır'' Global ıklım değışıklıklerını ve atmosferle ılgılı verılerı sıstematık olarak gözlemekte, toplamakta ve değerlendırmekte mıdır? 10. Daha gelışmış enerjı venmlı teknolojılerın kullanımı ve transferının gelıştırılmesını sağlamak ıçın ozel bır eylem yapmakta mıdır? Yenı ve yenılenebılır enerjı kaynaklarının kullanımının desteklenmesı ıçın neler yapılmıştır? 11. Ulkenızde ulaştımna sıstemı nasıl ışlemektedır? Daha az kırleten teknolojıye sahıp ekıpmanla donanımlı araçlar mı kullanılmaktadır? Hukumetınız ulaşımın surdurulebılırlığı ıçın ekonomık ve malı teşvıkler getırmış mıdır? Vatandaşlar ulaşımla ılgılı olarak kararlarda ne şekılde soz sahıbı olmaktadır? 12. Hukumetınız kımyasal maddelerın etıketlenmesı ve sınıflandırılması konusunda emın olmak ıçın ne yapmıştır'? Halkın zehırlı kımyasallar ve kımyevı madde rıskı konusunda bılgılendırılmesı ıçın ulusal bır sıstem var mıdır? Insan sağlığına ve çevreye yönelık rısklen ızlemekte ve sıstematık olarak saptamakta mıdır? Sanayıde kullanılan zehırlı kımyasalların ve emısyonların bır envanten var mıdır? Devlet arazılenne zehırlı ve tehlıkelı urunlenn sokulması ıçın ıllegal gırışımlerı saptamak ve durdurmak ıçın ulusal bır yasal duzenleme var mıdır, nasıldır? Tüketim arastırmaları vaadl 2. Bakanlık, uretım ve tuketımle ılgılı ven tabanlarının oluşmasına yardım etmekte mıdır'? Uretım ve tuketımın çevre, teknolojik uyum ve yenılıklerle, ekonomık buyume ve demografik etkenlerle arasındakı ılışkıyı saptamak uzere cıddı bır ıstatıstık var mıdır? Bakanlık, bu bılgılen ıçeren yıllık bır rapor hazırlamakta mıdır? soruların yanıtlanmasını bu ulkede yaşayan ınsanlar olarak ısteyelım Hazıran 1997'deyapılacak Çevre ve Kalkınma Konferansı'na kadar bu soruların yanıtlanmasını sağlayalım Verılecek yanıtların bızım ıçın hayal kırıklığı yaratacağı ortada ama, kendımıze çekı duzen vermek, eksıklerımızı görmek, bır yerden başlamak ıçın bunu ısteyelım. Yoksa is isten aececek Nukleer santrallar kurulmadan, Turkıye'nın dört bır yanında aranmaya başlanan sıyanurlu altın çıkarılmadan, radyasyonlu çay, delı dana hastalığı tehlıkesı olan et, hastalıklı buğday, zehırlı şeker orneklerı tekrarlanmadan Artık Turk tuketıcısı her şeyı başkasından beklememelı Aylardan berı konuşulan Susurluk olayını soruşturan komısyonun nasıl çalışamaz duruma geldığını, halkı uyutmak amacıyla gundemın nasıl değıştırılmeye çalışıldığını gormelı Iktıdar ortaklarının devlet ıçın, halk ıçın bır şeyler yapma telaşında olmadığını, ıktıdarda olmanın saltanatını yaşamak, yolsuzluk dosyalarını kapatmak ıçın bır araya geldıklerını unutmamalı Yoksa çokgeç kalınmış olacak Turk tuketıcısı bu zamana kadar yapılanların yeterlı olmadığını gormelı, bundan sonra hem kendısı hem de dunya ıçın bır şeyler yapmalı Tuketıcı orgutlerı tarafından ılgılı bakanlıklara ıletılen, Bırleşmış Mılletler'ın ulkelerın ne kadar çevreye duyarlı olduğunu, tuketıcı haklarını ne kadar koruduğunu tespıt etmek amacıyla sorduğu Sürdürülemeyen tüketim modellerinin deâiştirilmesini çjestekleyen polltlkalar 3. Hukumetınız, mal ve hızmet uretımınde bırım başına enerjı ve hammadde kullanımının azaltılmasını sağlamak uzere sanayı ıle ortak olarak neler yapmıştır? Sanayı ve Tıcaret bakanlıkları, enerjı ve kaynak kullanımında ekonomık venmlılığı ve çevreye uyumu desteklemek uzere malı ve finansal teşvıkler veya oduller ve pıyasayı gudulemek amacıyla onlemler almışlar mıdır? Finansal teşvıkler çevreyle uyumlu teknolojının kullanımı ve transfennı destekleyecek onerıler getırmışler mıdır? Ben de varım1 dlvebilmeli Tuketıcılerın sesını duyurması, haklarını koruyabilmesi, "Ben de vanm" diyebilmesi ıçın bılgılı, bılınçlı, orgutlu davranışlar sergilemesi gerekiyor Ozellıkle tekellerin oluştuğu, fıyat anarşisinin yaşandığı bır Turkıye'de, tuketıcılenn guç odağı oluşturabilmesi ıçın bır araya gelmesı zorunlu Buna karşın açıklanan rakamlar Türkiye'deki orgutlenmenın yok denilecek kadar az olduğunu gösteriyor En az atık üretim 4. Hukumetınızın, atık uretımının ve atıklann azaltılmasını sağlayıcıgelıştırıcı ne gıbı yasa ve kontrollen vardır? Tıcaret, Sanayı ve Çevre bakanlıkları, endustnyel proseslerde, perakende ve tuketıcı duzeylennde gen donuşumu desteklemek uzere neler yapmaktadırlar? Urunlenn gereksız yere paketlenmesını onleyıcı ceza ve kontroller var mıdır? Çevreye zararsız urunlenn desteklenmesı ve tanıtımı ıçın teşvıkler var mıdır? Tehlikeli atıklar 13. Tehlıkelı atıklann uretımının azaltılması ıçın ulusal bır program oluşturulmuş mudur? Hukumetınız daha temız uretım, atık mınımızasyonu ve gerı donuşum programlarının uygulanmasını sağlamakta mıdır? Vatandaşların katılımı sağlanıyor mu? Hukumet "kirleten öder" prensıbını uyguluyor mu'' Hukumet askerı kuruluşları da kapsamak uzere sanayı sektorunde, tehlıkelı atıklann yok edılmesı ve arıtılmasındakı çevre normlarının uygulanabılırlığıyle bırlıkte toplumsal kurallara uymayı sağlayabılıyor m u 7 Halkın karşı karşıya kaldığı olumsuz etkılerı bıldıren ve kaydeden bır sıstem var mı? Alısveriste ev halkına vardım 5. Çevre Bakanlığı, urunlenn ve uretım proseslerının yaşam uzerındekı çevre etkılen ve kaynak gereksınımlennı belırlemek uzere krıter ve yontemler gelıştırmışler mıdır? Bu bılgı, tuketıcıye sunulmakta mıdır^ Urun etıketlerınfn bu bılgılen kapsayacak bıçımde duzenlenmesı ıçın sanayı kuruluşları 40 örout 40 bin ömutlü Kesın olmamakla bırlıkte, Turkıye genelınde orgutlu uye sayısının 40 bın »