Katalog

Finans Sayfa 13 D o l d r (serbest piyasa satış) 125.400 Û Cumhuriyet Altını M a r k (serbest piyasa satış) CZ3 . 73.500 73.600 Gecelik faizler ı CZ3 59 ıı > A 65 ö O flepo Interbank \56 56 72.800 7 Mart 10 Mart 11 Mart 12 Mart 13 Mart 14 Mart 7 Mart 10 Mart 11 Mart 12 Mart 13 Mart 14 Mart G 55 10 11 Mart 12 Mart 13 Mart 14 Mart 7 Mart 56 82ü" 10 Mart 11 Mart <f 52 60 60 59 7 Mart Mart 12 Mart 13 Mart 14 Mart Zaran vergi gelirlerine • Prof. Dr. Osman Altuğ'un hazırladığı enflasyon muhasebesine geçiş ile ilgili çalışma kayıtdışı ekonomiyi kayıt altına alma amacını taşırken, uzmanlar toplam vergi gelirlerinde azalma olasılığının bulunduğuna dikkat çekiyor. TARIK YILMAZ ürkiye'de kayıtdışı ekonominin boyutları giderek büyüyor. Geçen yıl kayıtdışında 8.3 katrilyon liralık gelir olduğu tahmin ediliyor. Kayıtdışı ekonomi nedeniyle meydana gelen vergi kaybı ise 1.4 katrilyon. 1997yılındatutarın3 katrilyona ulaşması bekleniyor. Bu olağanüstü rakam 1997 yılı denk bütçesinin(!) yaklaşık yarısı anlamına geliyor. Aynı rakam geçen hafta açıklanan 1996 yılı iç borç stok(3.1 katrilyon) tutarına aşağı yukarı denk. Kayıtdışı ekonomiyi kayıt altına almak için Prof. Dr. Osman Altuğ "Temiz Hesap Projesi" adı altında bir çalışma hazırlıyor. Çalışmanın temiz toplum için gerekli bir adım olduğunu belirten Altuğ, projenin en önemli ayağını enflasyon muhasebesinin oluşturduğunu ifade ediyor. Altuğ, enflasyon muhasebesini daha az vergi daha az bürokrasi olarak özetliyor. Işletmelerde verginin özsermayenin yeniden değerleme değer artış oranının (yüzde 72) yarısı üzerinden indirime gidilerek alınacağını belirten Enflasyon muhasebesi uygulanırsa işletmelerden daha az vergi toplanacak Y A T I R I M C I Y A U Y A RI LA R I • Hazine'nin, Merkez Bankası'ndaki kısa vadeli avans limitlerinin düzeltmek için salı günü devlet tahvili ihalesi açması bekleniyor. Yıllık bileşik faizlerin yüzde 92,5 97.00 aralığına oturduğunu aklında tut. Yaklaşık 85 trilyonluk kamu maaş ödemesi nedeniyle bugün piyasaya para çıkışı olacağını unutma. Hazine'nin ayrıca çarşamba günü 89.831 trilyonluk itfası bulunuyor. UNVTMA • Moody's'in notumuzu açıklaması ile birlikte piyasanın üzerindeki baskının ortadan kalktığını hesaba kat. Dövizde pariteye paralel yükselişin ötesinde değer artışı beklenmiyor. T Altuğ, bu nedenle işletmelerin daha az vergi yükü altına gireceklerine dikkati çekiyor. Amaçlarının ekonominin üretken kesimini üretime teşvik etmek ve ödedikleri fiktif (görünürdeki kazanç) vergiyi ortadan kaldırmak olduğunu da söyleyen Altuğ, şirketlerin enflasyon muhasebesi yoluyla daha az vergi vermesini şöyle açıklıyor: "Kârınızın 100 lira çıktıgını varsayalım. Bunun 36 lirası vergi dışı olacak. Geriye kalan 64 lira üzerinden şirketler yüzde 50 vergi (32 lira) verecek. Mevcut uygulamada şirketler 100 liranın yüzde 50'sini (50 lira) vergi olarak veriyor. Böylece üzerinde çalıştığımız sistemle şirketlerden aradaki farkı özsermayelerine dahil etmek şartıyla yüzde 12 daha az vergi alınacak." Altuğ özsermayeye eklemelerindeki amaçlannı da şirketlerin sermaye yapılarını güçlendirmek olarak açıklıyor. Altuğ'a göre, şirketlerin yakındıkları bürokratik engeller ve vergi yükü azaltılırsa kayıtdışı ekonominin kayıt altına alınması sağlanabilir. Uzmanlar da enflasyon muhasebesinin şirketlere önemli yararlar sağlayacağı Enflasyon muhasebesi nedir? " I " şletme bilançolarında I dönembaşı ile J L dö nemsonu özsermaye arasındaki fark kar olarak tanımlanıyor. Mevcut sistemde vergi bu kar üzerinden veriliyor. Enflasyon muhasebesi sisteminde ise, karın vergilendirilmesi enflasyonda meydana gelen değer artışlarından arındırılarak hesaplanıyor. oranının yarısı kadar bir Bunun için devlet özsermayeye yeniden değerleme değer artış indirim getiriyor. (Mevcut yeniden değerleme değer artış oranı yüzde 72) Bu indirimi devlet (yüzde 36) karşılarken işletme, enflasyon muhasebesi sayesinde karının yüzde 64'ü üzerinden vergi veriyor. görüşünde. Çünkü yılda 910 kat artan şirket kârlarını enflasyondan arındırmak gerektiğini, bunun da ancak rakamlarda ek işlem yaparak gerçekleştirilebileceğine dikkat çekiyor. Rakamların yine de enflasyondan tam olarak arınmadığını belirten uzmanlar, sadece dönem başı ve dönem sonu rakamlarının dikkate alındığı için enflasyon muhasebesinin bu sorunlan ortadan kaldırabileceğini belirtiyor. Enflasyon muhasebesine bağlı olarak vergi yükünün azaltılmasının yarar yanında bazı sorunlan da beraberinde getirebileceğine işaret eden uzmanlar, vergi yükünün azalmasının, kayıtdışında bulunan işletmelerin kayıt içine alınacağı anlamına gelmediğini belirtiyor. Uzmanlar yaşanabilecek en önemli tehlikeyi de konsolide bütçe gelirlerinin düşmesi olarak gösteriyorlar. Bütçenin yaklaşık yüzde 85'ini oluşturan vergi gelirlerinin enflasyon muhasebesi nedeniyle eriyebileceğini söylüyor. (tn Kısa...Kısa... Kısa... • ATA MENKUL KIYMETLER A.Ş., yaklaşık 10.2 milyon dolarlık işlem hacmiyle 1996 yılında en yüksek işlem hacmine sahip aracı kurum oldu. • ASYA KALKINMA BANKASI, gelecek üç yıl içinde Vietnam'a, düşük faizli toplam 1.5 milyar dolarlık kredi açmayı planlıyor. fiUNEC • GÜNEŞ HAYAT • ' ı » ı l 4 kat oranında kar artışı gerçekleştirerek, 490 milyar lira kâr elde etti. • ALTERNATİFBANK'ın 100 milyar lira sermaye ile kurduğu A Lease (Altenatif Finansal Kiralama A.Ş.) faaliyetlerine başladı. • ESBANK, Türkiye'nin ağaçlandırılmasına destek vermek amacıyla her yıl tertiplediği "Esbank Hatıra Ormanı" projesinin ö.'sini düzenledi. • KOÇBANK geçtiğimiz günlerde hizmete açtığı Adana Küçükesat şubesi ile şube sayısını 49'a çıkardı. T17T slG0RTA 1 9 9 6 yılmda