Katalog

Söyleşi Sayfa 2 TÜSİAD Yüksek Istişare Konseyi Başkanı Feyyaz Berker'den eğitime farklı bakış 'Köy Enstitüsü ruhuna ihtiyaç SEDA Ofluz T urk Sanayicileri ve Işadamlan Dcrneği ( 1 ÜSİAI))Yuksek İstışarc Konscyı Baskanı Ke»a/ Beıker'e görc, Rl KAIIYOI.'liiikümch icraatıyle iş duııyasıııı adcta "şaşkına çevirmiş" duıumda Bcrkcr. luikumetın "denk biilçe", "TL'nin dolara endekslennıesi" gıbı pıyasa gerceklcrıyle bağdaşmayaıi Liygulanıalar scmunda gercklı dersı alarak, devlet sorumluluğu ıçınde lıarekcl eımck /oııında kalacağına ınanıyor. Hükünıctm ınakro ekonomık ıstıkran sağlamaya yonclık ıstıkrar programı uygulamasını da olası görmeyen Feyya/ Bcrkcr. buıum nodenını "Bu durunıda Refah Partisi, DYP ve AlS'AP'la aynı çi/giyc gelmiş olur" dıye açıklıyor. Üyclcrinın Türkıyc'nın en zengın ıs.adamlarından oluşması ncdeniylc kamuoyunda patronjar kulübü olarak da bilincn TÜSlAD'da, zirve görevde bulunan Berker'e göre, Türkıyc'nın bugün cn öncmli sorunu eğitim. Berker, eğıtim rcformu islcrkcn dc, "radikal sol idcnlojiyi temsil ettiği ve komünist yetiştirdiği" ıddiasıyla 1950'h yıllardan başlayarak 1980'li yıllara kadar muhafazakâr kcsım Son olarak ortaya bir bütçe çıktı; bütçede csas bakılması gcreken gclir kısnıındaki ka>naklar sağlıklı mı, yoksa hayali pn>jclcrdcn nıi gcliyor? H, ükümeti teşkil eden partiler, dışarıdan çok uyum içinde olduklan intibaını veriyorlar. Ancak içe dönük olarak bu müştereklerpamuk ipliğine bağlıymış gibi görünüyor. tarafından çok yoğun eleştirilen "Köy Enstitüleri" nı örnek veriyor. Atatürk döncmındc kurulan halk evlcrı ve köy enstıtülerinı "günün şartları içinde doğruydu ve yapılması gcrekiyordu" biçimındc dcğcrlcndircn Feyyaz Bcrker, o dönemin ruhıınun bugüne adaptc edilerek, "işin pratiğine ve tarifine uygun insan" yctii>tırilmesi gerektiğinı söylüyor. •Pamuk ipliğine baglı" RHKAHYOL hükümetinin genel anlamda ıcraatlerıni na.sıl değerlendıriyorsunuz? Hükümctin kuruluşundan bu yana 100 gün geçti. İş alcminin şu ana kadar dcğişik paketler, değişik öneriler karşısında genelde şaşkın bir durumu var. Vc bu şaşkınlık devanı ediyor. Hükümeti teşkil eden partiler, dışarıdan çok uyum içinde olduklan intibaını veriyorlar, ancak içe dönük olarak bu müşterekler pamuk ipliğine bağlıymış gibi görünüyor. Çünkü, DYP kanadının hem felsefesi, hem de savunduğu ekonomik politikaların hayata geçtiğini göremiyoruz. 7.5 ınilyar dolarlık özelleştirme hedefi gerçekleştirilenıediği takdirde, "dcnk" olarak takdim edilen bu bütçe çok büyük açık verecektir. İJstelik, Türkiye Gümrük Birliği'ndcn sonra kaynak kayıplarına uğradı; Toplu Konut Fonu kalktı, ihracat azalırken ithalat büyük ölçüde arttı. TL'nin dolara endekslenmesi ise u/.un vadeli bir iştir. Knllasyonu düşürmeden, TL'yi dolara endeksleyemezsiniz. Bunu ne Almanya'sı, ne İngiltere'si, ne Fransa'sı yapamamış. Onlar da kendi paralarını dolarla eşitlemek istemezler mi? Hükümetin yapısal önlemleri içeren orta vadeli istikrar programı hazırlıklan ıcınde olduğu söyleniyor. Hükümet, popülıst politikaların dısına çıkarak istikrar programı uygulayabilır mi? Türkiye, bu yıl planlanmamış olması nedeniyle, anu edilmemesine rağmen yüzde 7.5 gibi bir büyümeyi sağlayacak. Aşırı büyüme, berabcrinde enflasyonu da kamçılıyor. Dolayısıyla orta vadeli bir istikrar programı içinde büyümeyi sağlayarak, enflasyonu >aklaşımlar kayboldu, dünya ekonomik entegrasyona doğru gidiyor. Dünyanın bütün ülkeleri yapısal rel'ormlar gerçekleştirivor. 'Dünya bize uysun' diverek hiçhir yerc gidemeyiz. Aksi halde dünya \e piyasa gerçekleri çok öııemli İiir ders \erir ve dcvk't kadmsu sorumlu hareket etmek mechuriyetinde kalır. l\tatürk zamanında Bu koı>'ullar ıçınde halk evleri ve köy Turkıyc'yı krıze gırmekten alıkoyan nedır1' enstitüleri kundmuştu. Hükümetin yönetim Amacı, köyden başlayarak >anlışlarına rağmen, I ürkiye'de sağlıklı bazı şcyler eğitimde kadrolaşmayı var. Merkez Bankası \e gerçekleştirmekti. Hazine uyum içinde çalışıyor. Merkez Baııkası'nda, bugüne beraber Avrupa'yla entegrasyonu kadar olmayan yüksek seviyede döviz rezervi birikimi var. Bu yıl dış netieesinde, Türkiye'de yatırınu olan yabancı firmalar, 'ÎJretiminıi ticaret açığı 20 milyar dolar olacak Türkiye'den AB'yc pazarlamaya ama diğer taraftan bavul ticareti devaın mı edcyim, yoksa yoluyia 810 milyar dolarlık ihracat IMacaristan'da, Polonya'ya da yapılıyor. 5 milyar doları aşan turizm geliri, 35 milyar dolarlık işçi ürctim yapıp AB'ye mi satayım' şeklinde stratejik bir karar verme dövizleri var. Bütün bunlar durumunda kaldılar. ekonominin yakın zamanda krize belirli bir oranda düşürmck Türkıye'yı terketme hazırlıgında girmcycceğinin işarctleridir. Çünkü gerekiyor. Bu yıl enflasyonun olan yabancı firmalar var mı? döviz rezervleri, Türkiye'de her öngörülenin üzerinde yüzde 90'lara Bu, zaman içinde ve sessiz oluyor. zaman en önemli kriz sinyali ulaşması bekleniyor. Büyüme hedefi olmuştur. Kriz dönemlcrinin aksine Bazı firmalarda bu kararların yüzde 4.5 ise ancak yarım puanlık bu dönemde döviz rezervlerinde bir alındığım da biliyorum. Yabancı sapmalar olabilir. Ancak iki misli sermayenin gidişini önlemek için işçi artış var. Türkiye'nin 78 aylık bir büyüme gerçekleştiğinde, güven ithalatını karşılayacak bir döviz vcrimliliği, mevzuat basitliği gibi kaybına yol açıyor. faktörlerle beraber ekonominin rezervi var ki bir çok dünya Mcmur, emekli gibi kesimlerin makro ekonomik istikrara ülkcsinde bu rezervler yoktur. enllasyon altında czildiğini kavuşturulması büyük öncm görüyoruz. Türkiye'de gelir dağılımı taşıyor. Aynca, Iürkiye'ninGB'ye "Strateji degişiyor" , düzclmeden ciddi bir sanavileşme uyum yasalarını çıkarması gerekir. de olnıaz. 63 milyonluk nüfusun Meclis'in bu yasaları niçin hemen Döviz re/ervlerinin yüksek yüzde 25'ine değil de yüzde 75'ine clc alıp çıkarmadığını anlamamız olması ilc hükümet politikaları mal salabilirsenİA sanayiniz daha da mümkün değil. Nedcni, hükümet arasında paralellik kurulabilir mı? güçlü olacak, ileri tcknolojiyi ortağının AB'ye entegrasyonu Hayır, dünya standartlarının kullanır hale gelecektir. istememesi midir? Refah Partisi'nin üstündeki döviz rezervindcki artış, Hükümetler, enflasyondan ezilen (Gümrük Birliği'nde yanlış yapıldığı özel sektörün dinamizminden kesimlere popülist yaklaşını içine görüşünü DYP'nin kabul etmcsi kaynaklanıyor. Turizm sektörü giriyor. Bir yandan maaşlara yüzde nıidir? Halbuki, AB kanadı her yüzde 99 özel sektrir ağırlıklıdır. 50 zam yapıyor, diğer taratlaıı zaman pazarlığa açıktır. Kriz Tekstil ağırlıklı bavul ticaretini yine yüzde 70 akaıyakıl, KİT zamlarıyla özel sektör gerçekleştiriyor. durumunda Iürkiye'nin tedbir İ'azlasıyia geri alıyorsunuz. alabilcceği anlaşmalar da vardır. Özel sektörün dinamizmini Türkiye'ye karşı hem içerde hem de kaybctme riski sözkonusu mu? dışarda bir güvensizlik var. Orta "Köy Enstitüleri ruhu Gayct tabii. Yalnız özel sektöre vadeli makroekonomik islikrarın güvenerek her mesclenin sağlanmasına yönelik program çözüleceğini düşünmek de yanlış bir Sizce, bugün Türkiye'nin en hazııiığı konusunda aldığımız önemli sorunu nedir? varsayımdır. Hükümetin ekonomik duyumlar inşallah doğrudur. Her konunun temelinde eğitim politikaları fevkalade hayati önem Ancak, hükümet orta vadeli istikrar taşıyor. Mesela son zamanlarda yatıyor. Her sektörün, konusunda programını uygulayacağına dair yabancı sermayenin Türkiye'ye iyi eğitilmiş insana ihtiyacı var. güven vermiyor. bakışında bir tereddüt ortaya çıktı. Universite mezununu da Neden? Iürkiye'nin Gümrük Birliği'yle aramıyorsunuz. İster bankacılık, Bir parti, geçmiş ister turizm, ister sanayi her dönemde tüm sektörde o işin tarifine uygun insan söylcdiklerinden arıyorsunuz ve bunu bulmakta birdenbire emur, emekli gibi zorluk çekiyorsunuz. Eğitim vazgeçip, DYPve sisteminin reforma ihtiyacı var kesimlerin enflasyon ANAP gibi derken, işte bunu kastediyoruz. partilerin altında ezildiğini BİA eğitim kadrolannın programına sahip yctişmcsindc büyük zaman görüyoruz. Türkiye de çıkıyorsa, o zaman kaybcttik. Atatürk zamanında halk üç parti arasında gelir dağılımı evleri ve köy enstitüleri kurulmuştu. fark kalmaz. Yani Amacı, köyden başlayarak eğitimde düzelmeden ciddi bir RP, DYPve ANAP kadrolaşmayı gerçekleştirmekti. O aynı çizgiye gelmiş sanayileşme de günün şartlan içinde doğru ve olur; tabanları olmaz. yapılması gercken şeyierdi. bunu kabul cder Şehirlerde yü/.de 5560 insanıınız mi, sc'çimlcrdc oy yaşıyor. 2000'li yıllarda yüzde verir mi? Doğru 80'inimi/ şehirlerde yaşayacak. politikaları kcşkc Eğitim sistemi bu yapısal değişikliğe her parti göre eğitim kadntlarından benimsese. Çünkü başlayarak dcğiştirilmeli. artık ideolojik M