Katalog

CUMHURİYET DERGİ Enrico Baj'a göre sanatsal yaratıcılık değişkenlik ve bir teknikten diğerine geçme merakı üzerine kurulmalıydı. Tuvalinde suluboya ile akriliği kanştırdı. Yün ve ayna parçalanyla kolaj yapü. Meraklı bir çocuk gibi şiir yazdı, seramik çahştı, tiyatro Üe ilgilendi ve geçen ay yaşama veda etti. an anarşıst seramıkler X anatının çok yönlülüğünü, Picasso'nun ünlü "Ben aramıyorum Buluyorum" deyişi ile açıklayan Enrico Baj'a göre; sanatsal yaratıcılık, sürekli bir değişkenlik üzerine; bir malzemeden ve bir teknikten diğerine geçme merakı üzerine kurulmalıydı. Baj (31.10.192416.6.2003), denemeyanılma yöntemini kullanarak, yapıtlar üretti, kafasındaki imgeleri yansıtmaya çalıştı. Baj amacına ulaşmak için geleneksel malzemelerden günümüz teknolojisi ürünü malzemelere kadar birçok malzemeyi yan yana denedi. Tuvalinde suluboya ile akriliği kanştırdığı gibi; yün ve ayna parçalarıyla kolaj yaptı. Bulmaya meraklı bir çocuk gibi şiir yazdı, seramik çalıştı, tiyatro •"jieilgilendi. O çağının sanatçısı olarak, çok yönlü kişiliğiyle sanatını oluşturdu. Müano'dal924'tedoğanBaj,re $ • £ simyapmayaondörtyaşındabaşla• dı. Tıp ve hukuk eğitimi sırasında Mailand'daki Brera Sanat Akademi'ye devam ediyordu. Hukuk v eğitimini tamamladıktan sonra, 1946'da sanat dünyasına daldı. Lucio Fontana, Asger Jorn, Piero Manzoni ve Yves Klein ile birlikte 1950'li yüların öncü akımlarının içinde yer aldı. 1951 'de her zaman dikkat çeken girişimlerınden ilkini gerçekleştirdi. Sergio Dangelo ile birlikte "Nükleer Hareket"i oluşturdu. Bu oluşumun Brüksel'de yayımlanan bildirisinde: "Gerçek size ait değildir. O, atomdadır. Aptalkahramanlan resmettiğimiz yeter. Akademik sınırların içinde kalan resmehayır" diyordu.Özündeakademikanlayışakarşıçıkan bu sanat anlayışını, Enrico Brenna'nın deyimiyle: "Canhöflcelerin altınıçizen, deliliğin ta kendisi gibi dağılmış bir leke fırtınası" olarak değerlendiriyordu. Enrico Baj, 195 3 'te bu kez Danimarkalı sanatçı Asger Jorn (19141973) ile birlikte Max Bill'in, Ulm'da başlattığı "Yeni Bauhaus " hareketine karşı alternatif bir harekâtın ilk adımlarını attı. Jorn, önceleri Max Bill'e işbirliği önermişti. Atölyesinde resim yapan sanatçılara yer açmayanM. Bill'in bu tavrı üzerine kendi resimheykel atölyelerini kurmak için arkadaşlarını bir araya topladı. Bu deneysel atölyeye, 1948'de CaBrA sanat akımını oluşturan Karl Appel veCorneille'in yanı sıra, Lucio Fontana, Sergio Dangelo gibi sanatçılar da katıldı. Atölye bir çeşit laboratuvar gibiydi. Baj, 1957'de de" Against style" ve "ManifestedeNaples"hareketlerınekatılarak geleneksel stıllere, soyut sanata karşı çıktı. 1950'lerinsonlarıyla 1960'larınbaşlarında seri çalışmalara gırışen Baj, Avrupa popsanatınınformlarıntnneolmasıgerektiği hakkında yenı kavramlar ortaya attı Baj, kimilerince " Yeni Dada " olarak adlandırılan bu yolda, ironik tavrını giderek geliştirdi. Yeni Dadaistler, teknolojiyi ve kitle iletişim araçlarını kabulleniyor ve nesneleri çoğu kez değişik malzemeyle yeniden yaratıyorlardı. Seyirci ise bu nesnelere yeni gözlerle bakmak zorunda kalıyordu. Bu dönemde E. Baj, değişik malzemelerle kolajlar oluşturdu. Kırık ayna parçalanyla, Şam işi olarak da bilinen, alacalı ya da dalgalı desenlerle bezeli dokuma olarak tanımlanan "damask" üzerinde, kompozisyonlaryarattı.EskimoSanatı'ndanvetarih öncesi heykel ve totemlerden etkilenen Baj için önemli olan, fikir ahşverişi ve ortak üretimdi. Dinamik bir resim anlayışına sahipti. RUH DA BEDEN GÎBİ ÖLÜMLÜ... O, insanlığın deliliklerini hem sevdi hem de onlara hucum etti. Bu yaklaşım onun "Generar've"UbuRoiÜbü"karakterlerini yaratmasına neden oldu Çağının öncü sanat hareketlerine kayıtsız kalmayan Baj, Modern Sanat Müzesi'ndeki Sanat Meclisi'nde ABD'den ve Avrupa'dan gelen yüzlerce sanatçı arasında yer aldı New York'ta Marcel Duchamp ve Paris'te Andre Breton ile karşılaşması üzerine şiir yazmaya başladı.Şiirkitaplarınıbaskıresimlerle donattı. MÖ 9955 ydları arasında yaşamış Latin şairi Lucretius'un unlü şiiri "De Rerum NaturaEvrenin Yapısı"nın 1953 ve 1986 baskılarını resimledi. O zamanlarmaddelerinateş.su.toprakvehavadan oluştuğuna inanıhyordu Lucretius