Katalog

25MAYIS2003.SAYI896 11 dınlar... Geron'a göre kadının kendini tanımlayabilmesi iç çamaşırına gösterdiği özenle paralel ve cinsiyetle ilgili ayrıntıların ortaya çıktığı en önemli göstergelerden biri de iç giyim. Nerede iç çamaşırı fotoğrafı görsek, içinde bir kadın var... Oyle de olmalı. Kadın çıplakken güzel değil, iç çamaşın da içi boşken. Erkeklerin durutnu ne? Hiçbir şekilde erkekler iç giyime önem vermiyor. Beğeni kaygısı yok. Yüzde 95'i ihtiyaçtan alıyor. Sadece yüzde 5 kendine özen gösteriyor. Tamamen ekonomilerle ilgili. 2025 milyon lira bir külota vermiyor ama kadında görmekistiyor. tç giyimin yaşı var mı ? Genelde, gençler daha rahat spor iç giyim tarzını tercih ediyor. Yaş 25 'i bulunca kadınlarda fanteziler artıyor. Kırkyaşından sonra da kendilerini salıyorlar. Aslında en çok dikkat edilmesi gereken dönem. Işin bir de fîzyolojik boyutu var tabii, kadın anne olduktan sonra alınan fazlakiloları kapatmak için vücudu saran çamaşırları tercih ediyor. Ayrıca çalışan kadının seçimi de iz ve hatları belli etmeyen sorunsuz çamaşırdan yana.Dedim ya değişimler ve tercihler üretimi yönlendiriyor. Microfiber (vücudu saran) çamaşırdapatlamaoldu. Taleplere yetişemiyoruz. Yaşam şartları ve hızla değişen teknoloji, iç çamaşıra böyle yansıdı demek. Penyeler, dantellereskidi diyebiliriz. Çalışan kadınlar kolay seçimlerde bu anlamda standart oldu. Yani çalışan kadın dümdüz müoldu? îlginçtir, 20 yıl öncesine dönüş var. Jartiyer geriye döndü. Düşünün, hiç kullanılmazken birden ve sessizce patladı. Kendini yenileyerek tabii. Süslenerek değişti, güzelleşti. Siz de çok ilginç olaylarla karşılaşıyorsunuzdur? Elbette. En sık yaşadığımız annekızkıskançbğı. Annelerkızlarının fantezi çamaşır almalarını istemiyor. Bazen devitrindegördüğü cinsel çekiciliği olan çamaşırı yanındaki arkadaşına" Bunları giyen de var mı?" diye kötüleyen kadın, bir bakıyorsunuz birkaç gün sonra tek başına gelip aynı çamaşırı alıyor. Ya çamaşırdaki ilginçlikler? Popo kaldıran kiiJotJar, jelli, kokulu sutyenler. 23 senelik geçmişi var ama rağbet görmedi, kadının kullandığı kokuyla birleşinceağırgeldi. Sizin için yenilik ne? Insan kendini içinde mutlu hissedebileceği çamaşırı tercih etmeli. Ben öyle yapıyorum . • Komandaturaların zaferp. MUGEAYDIN j omandatura sözcü| ğünü dahaönceduydunuzmu? "Hayır", dediğinizi duyar gibiyiz. Komandatura, dikiş tamir eden kişi anlamına geliyor. Diyelim ki yeni aldığınız pantolonun kalıbı tam; fakat paçası uzun ya da eteğinizin kemeri bedeninize göre bol. îşte komandatura, bu tür kısaltma, daraltma, genişletme gibi tadilat işlerini yapıyor. Aslında onlar da birer terzi. Ama konfeksiyon yükselip de terzilerin sayısı azalınca karşımıza komandaturalar çıktı... Nişantaşı Hak Pasajındayız. Mütevazı bir terzi dükkânında, kalın siyah çerçeveli gözlüğüyle dikiş masasının yanında gazetesini okuyan Mehmet Idemen 66 yaşında. 8yaşındayken dayısının yanında başladığı terziliği komandatura olarak sürdürüyor. "Pantolon, ceket, mantoboyu kısaltıyor, fermuar değiştiriyor, kemer açmadaraltma yapıyorum. Terziliğin yoğun dönemlerin de, komandatura diye bir şey yoktu. Bu iş, 15 yıldır var yok. Önceden kalıplanmla yeni yeni giysiler dikiyordum. Orta tabaka da geliyordu, hatırlı müşteri mınıtdemen'den dinleyelim. "tlkokuldan sonra belirli bir hedefim yoktıı. Terzilikten başka iş debilmiyordum. Insan bildiği işi yapar. Ben de yatkınlıktandolayıbumesleğeheveslendim. 1950 yılında Istanbul'a, amcamlara geldim. Beyoğlu'nda, Hacı Bekir'in damadı Selim Emre'nin yanında işe girdim. Sonra erkek terzisi Halil Oğuztan Ue beraberdim. llk " Kimse ölçu aldırıp yeni giysiler diktirmeyince, terziler tadilatla ılgilenmeyebaşladı. Benimiçin yaklaşık 15 yıldır yalnızca dikiş tamiri var. Eski arkadaşlarımın kimisinin gözü görmüyor, kiminin eli titriyor, kimi de emekli olupbıraktımesleği. Herkesbir tarafa gitti yani. Dikiş yenileme işinin degetirisiyok. Ben, emekli maaşımı koyup da bu dükkânın kirasınıödüyorum." Yeni bir sözcük dilimize yerleşecek, "Komandatura"... Konfeksiyona yenilen terzilerin yeni işinin adı bu, fermuar değiştiriyor, etek kısaltıyorlar... Mehmet Idemen de bir komandatura... Terziliğin asabilikle de ilişkisini kuruyor... lerimiz de vardı. Doğrusu, o zamanlar piyasanın durumu iyiydi. Hazır giyim müşterilerimizi azalttı." Yıllarını terzilikle geçiren Mehmet îdemen, Şanlıurfa'da annesinin teşvikiyle okuJ çıkışı soluğu dayısının terzi dükkânında almış. Bu koşuşturma ilkokul mezuniyetine kadar sürmüş; çünkü maddi yetersizlikler nedeniyle eğitimine devam edememiş. Mesleğe erken yaşta başlayınca içinde iyi bir terzi olma isteği belirmiş. Hikâyenin devadükkânımı Beyoğlu'nda açtım, kısa bir süre sonra da hırsız girdi. Bu olaydan sonra Osmanbey'de butiği olan bir arkadaşım, 'Gel, bana da iş yaparsın' diye çağırdı. Beyoğlu'ndan Osmanbey'e geçtikten sonra butiklere kalıplar hazırlamaya başladım. Sonra Nişantaşı'na, pasaja geldim. Yani 21 yıldır buradayım." Pazar hariç her gün 10.0019.00 arası Nişantaşı Hak Pasajındabulunan Idemen, Şişli'den Nişantaşı'na kadar birçok komandatura olduğunıı söylüyor. Büyük mağazaların çoğunda giysi daraltmagenişletme işleri için komandatura Ve tadilat servisi bulunuyor. Mağazaların bu hizmetine rağmen müşterilerin, "Giysimimahvettiler" diyegeldiklerini anlatıyor, "Mağaza terzilerine güvenilmiyor. Daraltmaya çalışmışlar olmamış, bedeneuyduramamışlar..." Bir pantolon ve ceket kalıbı hariç bütün kalıplarını atmış yılların ustası. îlk ceketini biçtiğinde 20 yaşındaymış ama o kadar çok şey dikmiş ki ilk diktiği ceke tin ne rengini ne de kumaşını hatırlayabiliyor. "Müşterinin ne istediğüıi anlamak terziliğin sırrı" diyor veartıkçırakyetişmediğini de belirtiyor. "Dayım vefat edince oğulları terziliğe devam etmedi. Benim dört çocuğum var, onlar da hiç ilgılenmediler. Sabır, incelik ister terzilik. Kapalı mekânda, dört duvar arasındasınız, elinizdeki kumaştan başka önünüzde hiçbir şey yok. Sinirlerinizin sağlam olması şart. Ben sinirlenince evdekilere çatıyorum, ister istemez." Terzi söküğünü dikemez derler ya Mehmet îdemen de" Kendi işlerimi yapmam" diyor, başka bir şey demiyor. " Çocuklarımın işi bile olsa terziye verin diyorum. Elim varmiyorölçü alıp bir şeyler dikmeye. Yeniden başlamakistemiyorum, amabaşlarsam dikerim. Müşteri yokluğundan kalıplarla uğraşıp ölçü almak mazide kaldı. Kimse yeni bir şey diktirmiyor. Ben de yoruldum artık. Çocuklarımı büyütmek için kendimi terziliğe verdim. Bu yaşa kadar savaştım. Eskiden büyük makaslarla kalıplar keserdim, şimdi nerede o günler. Kollarım ağrıyor, o günlerin acısı çıkıyor şimdi. Zaten yaşlandık, komandatura da gittiğiyere kadar gider..."#