Katalog

Lumumba gençlikyıllarında, karısı Pauline, oklu taraftarları, ölümünden sonrayapılan bir anmada çocukyaşlarmdaki iki oğlu. Oğlu Emery (sağ iistte) 1977'depolitikaya atıldığında... P+ Kitlelerin dcsteğine güveniyoruz. Kahrolsun sömürgecilik veemperyalizm! Kahrolsun ırkçılık vekabileciliİc! Yaşasın Kongo ulusu ve bağımsız Afrika!.." Konferanstan sonra Leopoldvıllc (Kinshasa)' ya dönen Lumumba, toplantıda alınan kararlan halka duyurmak için mitingler düzenliyordu. MNC'nin liderleri hcyecanlı konuşmalaryaptılar. Lumumba, ilkkezkitlelerinin karşısına çıkıyordu. "Biz, Belçikalılardan hediye istemiyoruz" diye bağırdı. "Kongo halkının haklannı ellerinden almışlardı; onu geri istiyoruz. Tüm Afrika, sömürgecilere karşı amansız bir savaşa girmiştir. Sömürgeciliğin zincirlerini koparmak için vatandaşlann bizim yanımızda yeralmalannı beklıyoruz." Böyle bir hava içinde 23 Ekim 1959'da Stanleyville'de MNC Kongresi toplandı. 28 Ekim akşamı kürsüye çıkan Lumumba, Swahili diliyle yaptığı bir konuşmada şöyle diyecekti: "Kardeşlerim, ölümden korkuyormusunuz? Belçikalılaraskeri üslerkurdularülkemızde. Neye yarayacak bu üsler? Biz, kara insanlar banşçıyız. Kiminle savaşacağız? Bütün bu üslerdeki silahlar yarın bize çevrilecek. Ama bizi durduramazlar. Vız gelir ölüm bize. özgürlüktür bizce öncmli olan. Hep birlikte öleceğiz! Yann anıtlarımızı dikecekler. Yürüyün,korkmayın! Suçumuzne bizim? Neden bizi kışkırtıyorlar? Bizim silahımızyokamagüçlüyüz.Çünkükalabalığız. Onların silahları varsa, bizim de ellcrimiz var. Soruyorum, korkuyormusunuz?" Halk heyecan içinde "Yaşşa Patricc.. Bağımsızlık...Uhuru(Hürriyetözgürlük)" diye haykırır. Polis, konuşmaları banda almıştıf. Bunlan Fransızcaya çevırip valiye okurlar. Vali "Halkı kışkırtıyor" diye Lumumba'nın yakalanmasını ister. Ertcsı gün Lumumba bir toplantıda konuşmaya hazırlanırken jandarmalar salonu basar. Halk, Lumumba'yı bırakmamak için taşlarla, zincirlerle, sopalarla jandarmalann üstüne yürür. Askerateş açar. Gecenın bilançosu 30 ölü ve 100 yaralıdır. Stanleyville Cezaevi 'ne yollarlar Lumumba'yı. Partinin lıderi cezaevindeyken günluk işleri onun üç yardımcısı yönetmektedir. Bu üç kişiden biri jandarma birliklerinde çalışan Mobutu adlı gençtır. Lumumba, bu gcncı elinden tutup partiye almış ve kendisine geniş yetkiler tanımıştır. Lumumba, Stanleyville'de cezaevinde yatarken Brüksel'de Kongo'nun bağımsızlığı için bir konfcransın toplanmasıkararlaştınlır. Parti temsilcileri Brüksel'eçagnlırlar. O günlerde Lumumba'nın duruşması sona ermiş ve altı aya mahkum olmuştur. Kendisini 22 Ocak 1960'ta cllen, ayaklan bağlı, yalınayak, ite kaka havaalanına götürürler. Brüksel'deki toplantı açılıraçılmaz, parti temsilcileri "Lumumba olmadan bu toplantı yapılamaz!" diye dayatırlar. Bunun üzerine Belçika hükümeti Lumumba'nın hapisten çıkarılıp Brüksel'e getirilmesine karar verir. Iki gün sonra Brüksel 'e gelen Lumumba, havaalanında gazetecilere şöyle diyecektir: "Dayakyedım. Hertürlühakareteuğradım, ama Belçikalılan affedıyorum!.." Brüksel Konferansı başarı ıle sonuçlanır ve Kongo'nun 30Haziran 1960'ta bağımsızlığa kavuşmasına karar verilir. Lumumba kürsüya çıkınca... 30 Haziran sabahı toplar atılır. Kral Baudouin, parlamentoda bağımsızlığı kutlayan bir konuşma yapar. Kasavubu, Kral' a teşekküreder. Protokole göre törenbitmiştir. Ama bu sırada Lumumba kürsüye çıkıp protokol dışı bir konuşma yaparak şöyle der: "Bağımsızlığımızı nasıl elde ettiğimizi unutmayacağız. Gözyaşlarıyla, ateşle, kanla kazandığımız bu zaferle bugün övünüyoruz. Çünkü bu haklı bir savaştı. Bize zorla kabul ettirilmiş olan aşağılatıcı kölelik rejimini sona erdirmek için savaştık. Yaralarımızdaha çok tazedir. 80 yıllık sömürgecilik rejimının anılannı unutamıyoruz. Elımize geçcn para, ne boğazımıza yetiyordu ne de çocuklanmızı yetiştırmeye. Günün her saatinde türlü hakaretlcrc uğrardık. Ama bunlara katlanmamızgerekiyordu. Zenci olduğumuz için her şeye katlandık. Kim unutur bizimle' sen' diye konuştuklannı? Siyasal ve dinsel inançlanmızdanötürükorkunçacılartattırdı lar bize. ö z vatanımızda sürgün gibi yaşadık. Avrupalılara aynlan sinemalar, lokantalar, mağazalar, kara insanlara yasak edilmişti. Vapurlarda biz yerlerde, beyazların ayaklannın altında süründük. Kim unutur kurşun yağmuru altında can veren kardeşlenmızı? Sömürgecihğe boyun eğmedikleri için zindanlaraatılanları?Derinacılarçektikkardeşlenm. Özgür düşüncenin ezilmesine son vereceğiz. Yaşasın bağımsız, egemen Kongo!" Meclıs, alkıştan inlerken Kral buzgibı olmuştur. Derhal Brüksel'e dönmek isteyecek EŞE SON MEKTUP.. "Sevgili hayat arkadaşım, belki bu mektubu aldığın zaman ben hayatta olmayacağım. Gıriştigimiz savaşta zaferden bir an şüphe otmedik. Ama sömürgeciler engel otdular bana. Bazı vatandaşlanmızı baştan çıkardılar, bazılannı satın aldılar. Gerçekleri bozup başka biçimlere soktular. Bağımsızlığımız ayaklar altına alındı. Ne diyeyim? ölmüşüm, yaşamışım, özgür olmuşum, sömürgecilenn dileğiyle zindana atılmışım, benim kişiliğimin önemi yok. Onlann amaçlan bütün Kongo. Zavallı halkımızın bağımsızlığını bir demir kafese koydular. Şimdi zevkte bizi seyrediyorlar. Ama inancım sarsılmadı. Halkımız er geç Iç ve dış düşmanlardan kurtularak sömürgecilenn karşısına tek bir kişi gibi dikilecek, temiz bir güneş altında eski onuruna yeniden kavuşacaktır. Yalnız değilız. Afrika'nın, Asya'nın ve dünyanın bütün ülkeleri bu savaşta yanımızda yer alacaklar. Çocuklanmı belki bir daha göremeyeceğim. Onlara Kongo'nun güzel bir geleceği olduğunu söyle. Ne zorbalıkla, ne baskıyla, ne de işkence ile bana diz çökertebildiler. Af dilemedim. Kutsal ılkeleri hiçe sayarak köle gibi yaşamaktansa başım dik, ülkemin geleceğine olan güvenim hiç sarsılmadan ölümü seçiyorum. Tarih bir gün son sözünü söyleyecektir. Ama, bu tarih Birieşmiş Milletler'de, VVashington'da, Pariste veya Brüksel'de okutulan tarih değil; sömürgecilikten kurtulan ülkelerde okutulan tarih olacaktır. Afrika kendi tarihinı yazacaktır. Bana ağlama hayat arkadaşım. Ben bu kadar acf çeken ülkemin bağımsızlığını ve özgürlüğünü nasıl koruyacağını biliyorum. Yaşasın Kongo! Yaşasın Afrika!" PaMce