Katalog

ltalya ve tngiltere'den siviltoplum temsUcüeri, Irak'ta ambargonun kaldırılması içinpankart açmışlardı... Kurşunkaleme de ambargo Irak'ta sakat doğum yapan annelerin oranı Körfez Savaşı'ndan bu yana 3 kat arttı. Bu artış savaşta kullanılan seyreltilmiş uranyumlu silahlarla açıklanıyor. Uluslararası Eylem Birliği (IAC) ile ocak ayında Irak'a giden Ali Tonak* izlenimlerini yazdı. Amerika'da öğrenim gören Tonak, IAC ile internet üzerinden tanıştı ve Irak'a giden 50 kişi arasına katıldı. K örfez Savaşı'nın üzerinden tam on yıl geçti. Çoğumuzun anılannda, Star televizyonunun simultanedublajlaaktardığı CNNyayınlannın, karartma altındaki bir Bağdat gecesinde,uzaklardakayanyıldızların bıraktıklanna benzer yeşil ışık huzmeleri ve Saddam Hüseyin'in Türkiye'ye yollayacağı bombavar. O uzak Körfez Savaşı şimdi birçok televizyon şirketının hazırladığı Körfez Savaşı belgeselleriyle "amlıyor." Savaş herne kadar geçmişte kalmış gibiyse ve çoğu ülke için bittiyse de Irak halkı için gerçek savaşın, savaştan sonra başladığı açık. ABD başta olmak üzere Birleşmış Milletlertarafindanlrak'auygulanan ambargo da onuncuyıldönümünü"kutluyor". Ambargo dünya medyasında hedef şaşmaz füzeler gıbi yankı yapmadı... Oysa bu ambargo ve ambargonun Irak halkı üzerindekı etkileri gözlemlendiğinde, yürütülen bu gizli savaşın Körfez Savaşı'ndan çok daha fazla kayba yol açtığı ortaya çtkıyor. Irak halkı ile ambargonun ilk aylarından bcri dayanışma içinde olan gruplann başında gelenlerden biri de Amerika'nın eski Adalet Bakanlanndan Ramsey Clark'ın kurduğu International ActionCenter(IAC; Uluslararası Eylem Merkezi). IAC'nin ambargoyu protesto etmek ve yerinde gözlem yapabilmek için seçtigi yöntemlerinbaşında,sayısı bazenyüzkatılımcıya kadar çıkan kafileleri tıbbi yardımlaberaber Irak'a yollamakgeliyor. 1998 yılından beri Irak'a giden bu kafilelerin dördüncüsü, geçen ocak ayında iki ton ilaç ile Irak'a gitti. Kafilede çeşitli ülkelerden (Japonya, Yunanistan, Kanada, Filistin, Lübnan, Türkiye)katılımcılarolmastna rağmençoğunluk Amerikalılardaydı. Gruptaki Amerikahlar, Irak'a girişi yasaklanmış olan tıbbi malzemeyle Irak'agıderek, kişi başına 1 milyon dolar para ve 12 yıl hapis cezasını göze almışlardı. Kafilede yer almış birisi olarak Irak'ta gördüklerimi ve çıkardığım kimi sonuçları aktarmaya çal ı şacağım. Kurşunkalemsiz çocuklar... BM ambargosu nasıl işliyor? örneğin, kurşunkalem... Irak hükümeti veyalrak'taki bir şirket kurşunkalem ithalat etmek istediğinde;BMtarafındanIrak'taki ambargoyu denetlemek üzere kurulan, (üyeleri Gü venlik Konseyi'ne üye olan ülkelerden gelen)661 numaralıkomiteyebaşvuruyor. Komite bu başvuruyu incelemeye alıyor ve kurşunkalem ithalatında yaptığı gibi bu temel ihtiyaç maddesini "çift işlevli" olarak niteleyip başvuruyu reddediyor. 661 numaralı komitenin sözlügünde "çift işlev" temel bir ihtiyaç maddcsinin aynı zamanda kimyasal veya biyoloj ik silah yapımında da kullanılabilmesi anlamınageliyor. Irak'ta ziyaret ettiğımız ilkokullarda ders yapmaya çalışan çocuklar, ithal kalemlerin kurşunundan silah yapılabilcceğı ihtimali nedeniyle kalemsizdiler. Inanılması zor ama, "çift işlevli" olarak nitelendirilmiş diğer bir madde ise klor. Klor, sadece su arıtılmasında değil aynı zamanda bıyolojik silah yapımında da kullanılabileceği içinyasakh... Bağdat 'ta ziyaret ettiğimiz su antma tesislerinin rezervleri neredeyse tamamen boştu. Sulann pisliği ise yaygınlaşan hastalıklann en önemli nedeniydi. Ambargo yüzünden son 10 yılda ölen 1.4 milyon Iraklının yaklaşık üçte biri çocuktu ve ölüm nedenlerinin başında yetersiz beslenme ve de antılamayan sulardan yayılan ishal geliyordu. Bu trajedi karşısında ABD'nin tutumunu