Katalog

CUfofHURİYET DERGİ' Türkiye'de merakla izlenen yanşma programı "Kim 500 Milyar Ister?" 2001 yılında tam 82 ülkede yayımlanmaya başlayacak, Programın yaratıcısı bir Ingiliz şirketi. Şirket, hem kendisi hem de programı yayımlayan kanal hakkındaki şaibeleri yalanlayadursun butür yarışmalar Türk televizyonlannın da baş sırasında yer alıyor. Kenan Işık'ın sunduğu yarışma programında bugüıte kadar 536 milyarpara ödülü dağıtıldu BİR ULUS YARISIYOR... Galatasaray Üniversitesi lletışim Fakültesi öğrencilerinin hazırladığı Detay dergisinin aralık sayısında "Bır Ulus Yarışıyor" başlığıyla yanşma programları ele alınıyor. Dergiden aktarıyoruz. GÜ İF Yr. Doç. Nebahat Akgün Çomak'a göre yarışmaların bu yıl bu derece önem kazanmasında ekonomı ve eğitim alanındaki eksiklikler en onemlı sebepleri oluşturuyor. Insanlann yarışmalara katılmasındaki en önemli sebeplerin meşhur olma ve kolay birkaç soruya cevap vererek kısa yoldan para kazanmak olduğunu belirten Nebahat Akgün Çomak, bu zihniyetin özal döneminde ülkemizde yaygınlaştığına da dikkati çekiyor. Akgün'ün sorular ve sunucularla ilgili görüşleriyse şöyle: "Soruları incelediğimizde genel olarak magazinsel ve daha çok televizyonla ilgili oldukları göze çarpıyor. Almanya'daki "Kim 500 Milyar Ister?" sorulan çok daha ciddi. Yarışmalara baktığımızda erkek sunucuların egemenliğini görüyoruz. Bu durum popüler kültürün etkisidir. Bu yanşmalar içinde en ciddisi "Kim 500 Milyar Ister?" ve Kenan Işık'ın karizmasının bu ciddiyete büyük katkısı var. Özkan Uğur, "Ağırlığınca Altın"ı yavaş yavaş şova dönüştürüyor. Mehmet Aslantuğ ıse yarışmacılarla sohbet etmeye çalışırken izleyenleri sıkan zoraki bir hava yaratıyor." ^ Neden? Son karannız mı, enıin misiniz? im Milyoner Olmak lstcr?" (Türkiyc'dcki versiyonu: Kim 500 Milyar Ister?) daha ne kadar ckranlarda kalacak ve halkın ilgisini çekmeyi sürdürecek? ITV için hazırlanan programın yapımcısı Celador şirketınin sahibi Paul Smith bu soruyu, "Hiç bilemıyorum. Ama bir noktada insanların sıkılmaya başlayacakları kesin. Program günün birindc gündemden silinmeye mahkum. 18 ay önce programın izleyici sayısı 19.2 milyonla doruk noktasına ulaştı" diyerek yanıtlıyor. "Kim MilyonerOlmak Ister?" programında en büyük ikramiyeyı kazanan biri var: Judith Keppel. Peki, Keppel'ekazanması için arka çıkıldı mı? Smith, "Hayır, yapımcılanmız asla hile yapmazlar. Bu tür rastlantılar olur. Keppel bir iki konuyla ilgili çok şey bilmektense, her konuda az biraz bir şeyler bilerekbaşanh oldu" diyor. ITV'de bugüne dek yayımlanan 122 programın her birinin en in~ ce aynntılannı içeren bilgisayannı açarak "Gizleyecek hiçbjr şeyimiz yok" diye ekliyor. Yayına girdiği 27 aydan bu yana beş milyonsekizyüzyetmişbın telefon gclmış. Yarışmaya katılmak isteyenlerin sayısında ilk günlcrc kıyasla bir düşüş olsa da, telefon ücretlenndeki artış bir çıftın bir günde tam 700 kez aramasına engel olamamış. Smith bılgidüzeyindc bir artış görüldüğünü, Ingiltcre'de dağıtılan ortalama ödül miktannın geçen yıla kıyasla arttığını belirtıyor. Pekı, dağıtılan ödüllerdeki bu artış birnoktada programın geleceğini tehlikeye düşürebilir mi? Smith, "Evet, kesinlikle. Ancak bunun sırun nedir, tam olarak bilemiyorum" diyor. Programın ITV'ye şimdiki maliyeti (ödüller dahil) yaklaşık 200 bin paund. Ancak bu miktar yine de bir saatlik bir drama ya da güldürü programının maliyetinden daha düşük. İlk akla gelen çözüm, sorulann daha güç tutulması ve böylece kazanma olasılığının düşürülmesi, ama böylesi bir çözüm de programın tüm büyüsünü ve çekiciliğini yok eder. O programa bir yığın ciddi yarışmacı katılıyor. Yanşma, kimilerinin milli piyangoya bel bağlamalan gibi, yaşamlannın odağını oluşturuyor. Ancak burada şans değil, yetenek söz konusu. Yarışmaya katılmak için telefon edenler, çcşitli nedenlerle, o iskcmlcyc oturmaya can atıyorlar. Smith, "Ne olursa olsun, kuralımız 15 farklı kategoriden (toplam 40 kategori arasından) 15 sorunun bilgısayar aracılığıyla seçilmesi, böylece yanşmacının hiç bılemeyeceği birsoruylakarşılaşmasıdır. Kısacası, ortada herhangi bir aldatmaca yok. Bu programın öteki bilgi yarışmalarından farkı, yanşmacılann program yapımcılan tarafından seçilmeyip katılmak için belli bir ücret ödemeleri. Bu yüzden, herkese eşit davranmak zorundayız. Programı kafamızda ilk tasarladığımızda bunun bir sorun olabileceğini düşündük, ama sonradan vazgeçilmez ilkemiz oldu. Bunun harika bir sonucu, çok farklı özelliklerde insanlarla karşılaşmamız, kimi büyüleyici, kimi insanı usandıran." Ingiltere 'de büyük ikramiye kazanıldıgına göre programa gösterilen ilgi azalacak mı? "Büyük ödülü kazanan olmadığında, bunu birilerinin kazanacağı beklentisi vardır ve ödül kazanılır kazanılmaz da, insanlarda böylcsı bir şcyın gerçekleşebileceği duygusupekişır. Büyük ödülün izlcyicilcrlchiçbir ilgisi yoktur. Onları asıl çekcn önceliklc yanşmanın ıçeriğıdır. lnsanlarbu programı salt o dramayı, gcrginliğı yaşamak ve evinde oturupTVekranıkarşısındaçıglıklaratmanın keyfini çıkarmak için izliyorlar." ITV geçen güz program akışında birdeğişiklik yaparak yanşmayı haftada üç gece yayımlamaya başladı. Smith bu konuyla ilgili olarak, "Yeni program düzenini enine boyuna inceleyip tartıştık. Programın formatma zarar verilmediğinden emin olmalıydık" diyor. Program dünyada seksen ülkeyi içine alan 42 bölgeye satıldı. Halen bunlann 35'inde yayımlanıyor. Peki ya, Caledor'un daha büyük birmedyaşirketinesatılması söz konusu olabilirmi? Smith bu soruya da, "Hayır, böyle bir şey kesinlikle söz konusu değil. Tüm eleştirivesaldırılarakarşıkoymayakararlıyız. Bağımsız olmanın tadını çıkanyoruz" yanıtını veriyor.^ TheGuardian'dan