Katalog

EKİM 2000. SAYI761 Bir şey oluyor Makbule' ye dedim. "Aaa akbule sancılanıyor" dediler. Hemen aşakoştum, gardiyan gardiyan diye. O filmkikare. Negelenvarncgiden. Bir süre sonra garyangeldi. Doğum yapacakkadın. Hastaneye götün, yukanya haber vcrin, dcdim. Tammerdivenleri inerken kadının sulan >şaldı. Aysel vardı, Adana canavan diye lincn, "ben doğurturum" dedi. Sen nasıl doğurtursun, dedim. Korkunç r kadın. "Ben doğurturum" diyor. Sıvas ezaevi 'ndc almış bir mahkumu çarpmış :re öldürmüş. "Bana bir makas, ip getirin" ;di. Çocuklar"annemiz annemiz" diye ağlı>r. Çocuklara "annenize bir şey olmayaık kurtuluyor " dedim. "Kardeşiniz olu>r..." Makasıve ipigetirdim.Kadmıyatırdılar ğenin içine. tki kişi de tuttu. Gıkı çıkmadı. andı sıkındı. 28 yaşlanndaydı. Onlan çok merak ediyorum. Çocuklar ne Idu? Makbule neoldu? Dört kiloya yakın bir çocuktu. Makasla öbeği kesildi, iple bağlandı. Sadece karaınadan beslenmişti kadın. Sirkeli suya ıktular, tuza bastırdılar, kırmızı bezlere ırdılar. Kadın kalktı leğenden, şakır şukur ürüdü merdiveni çıkıp yatağına yatü. "Çocuğu al" dediler, bana verdiler, "Sen oybununadını". Makbule, dedim, kocanın adını koy... Yoo katiyen olmaz, dedi. tbrahim koy, diye ısrar ettim. Sen koy deiler. Çok ısrar ettiler. Mahirkoydum çocuğun adını. Hep gülen iç ağlamayan bir çocuk oldu. DERGIDEN Merhaba, Bu haftaki dergimizin kapak konusu Ayşe Emel Mesci. Duvar filmiyle ilgili olarak onunla konuştuğumuz hafta bize Adapazan Cezaevi Kadınlar Koğuşuna ilişkin fotoğraflar, anuar ve mektuplarla geldi. Getirdiği malzeme, fılmdeki kadınlar koğuşunda geçirdiği yılların belgeleriydi. Ayşe Emel 'in albümünü ve anı defterini, Duvar fîlminin gösterime girdiği hafta değerlendirmeye karar verdik. Özenle sakladığı bu fotoğrafları ve amları bizimle paylaştığı için kendisine teşekkür ediyoruz. Ayşe Emel 'in sakladıkları arasında yalmz Adapazan Cezaevi yoktu. Sağmalalar Cezaevi Siyasi Koğuş kadınlarının da topluca çekilmiş birfotoğrafi vardı. Gülümseyen yüzlere tek tek, uzun uzun bakacağınız bufotoğrafı yayımlıyoruz. Sanıyoruz, fotoğraftaki kadınlar, hastaneye zamamnda götürülmediği için cezaevinde ölen Hatice Alankuş dışında hayattalar. tçlerinden Cumhuriyet okuyanlar, kendi albümlerinde yer almayan bu ilginç fotoğrafı görünce şaşıracaklar. Fotoğraftaki kadınlardan birkaçımn adını saptayamadığımız için isim yerine sonı işaretiyle yetinmek zorunda kaldık. Bugün sayım olduğu için herkes evinde. Gazete sayfaları, sonra okuruz düşüncesiyle bir sonraki güne devredilmeyecek. Sayım giinünü ilgilendiren bir de düzeltmemiz var. Geçen hafta dergimize tarihteki sayımları anlatan biryazı aktarmıştık. Yazıyı Tarih Vakfi bünyesinde yayımlanan "Toplumsal Tarih" dergisinden almıştık. Ama yanlışhkla kaynak olarak bir başka tarih dergisinin adını vermişiz. Hem araştırmamn sahibi Müsemma Sabancıoğlu 'ndan hem de Toplumsal Tarih dergisinden özür dileriz. Galiba evimize kapanarak son kez sayılıyoruz. Yasaklı gününüzde iyi seyirler, iyi okumalar diliyoruz... CUMHURİYET DERGİ İMTİYAZ SAHİBİ: YEDİ MAYIS HABER AJANSIBASIN VE YAYINCILIK AŞ ADINA BERİN NADİ • SORUMLU MÜDÜR: FİKRETİLKİZ • GÖRSEL YÖNETMEN: AYNUR ÇOLAK • BASKI: ÇAĞDAŞ MATBAACIUK LTD. ŞTİ. • İDARE MERKEZİ: TÜRKOCAĞICAD. NO: 3941CAĞALOĞLU, 34334 İSTANBUL TEL (0212)5120606 • REKLAM: MEDYA C "Duvar"fllmindeki kaduılar koğuşu, Mesci'nin Adapazanytllanndan bir kesit KAPAK FOTOĞRAFI: SENEM ÖZTÜRK flescl'nln defterlnden... Ayşe Emel Mesci'nin Adapazan Cezavini anlatan anı defterinden üç kadının öyüsü ile gardiyan Ali Baba bölümlerini akınyoruz. , . Hanife: 1516 yaşında. Babası Laz, anaı Abaza. Suçu Ahmet'i öldürmekti. Annei Pamuk bakmıştı ona. Üç ablası, bir de ;addar abisi vardı. Gerçekten gaddardı abiı.Hanife'yiilkokulubitirdikten sonra evendirmek istemişlerdi. 18 yaşındaydı. Halife'ye de gönlü vardı. Hayvanlan güder:en uzaktan bakardı. Yanma hiç gitmemişi ama. Çok utangaçtı. Eniştcsi, abisi, anası lep evlcndirmek istediler. Hanife'yi onuna. O ortaokula gitmek istiyordu. Abisi dövlü o direndi. Ağzına tabanca soktu, Hanife iirendi. Bir gün ablasının evine erişte yapmaya ;itti. Beraber makarna yaptılar. Hanife ' Yoruldum, biraz çıkıp yatayım" dedi. Köy îvinin üstkatmdaki odaya çıktı. Kapıyı açı. Yan karanlık odada, yatağın ustunde biri jturuyordu: Ahmet. Çok soğukkanlıydı Hanife. "Hayrola Ahmet, ne yapıyorsun burada" diyesordu. Ahmet çokheyecanlıydı. Kesikkesikkoauşuyordu. Telaşlıydı. "Konuşalım Ahmet" dedi Hanife çok sakin. Gitti yanına oturdu. "Hanife evlenmek istiyorum seninle. Hanife seni seviyorum" Ahmet'in heyecanı arttı. Bir de sanlmak istedi Hanife'ye. "Dur Ahmet, bir dışan bakayım da daha rahatkonuşalım" dedi. Ahmet inandı. Hanife çıktı, yan tarafa dayısının odasını gitti. Yastığın altından tabancayı aldı. tki elinin arasında tabanca, eleri arkasında geri gcldı. Ahmet'in yanına oturdu. "Hadi konuşalım Ahmet" dedi. Ahmet "Seni seviyorum Hanife" diye Ayşe Emel, 12 Mart 'ta cezaevine girdiğinde Şehir Tiyatrolan 'nda kadrolu sanatçıydu tekrarladı. Sanlmak istedi. Hanife tabancayı doğrulttu. Ona çok yakından iki el ateş etti. Aysel: Adapazan Cezaevi'ne gezirildiğim gün işlemler tamamlandıktan sonra, zayıf, uzunca boylu bir kadın beni aldı cezaevinin koridorlanndan geçirdi. Demir parmaklıklı bir kapıyı açıp başka bir bölüme soktu. Orada beklememi söyledi. Beklerken,yukandantakunyaseslcriiçinde 1.75 boyunda, 80 kilo kadar irikıyım bir kadın indi. Esmerdi. Saçlan kabartılmış ve dağınıktı. Ostunde dar bir yünpantolon ve biraz dekolte yün bluz vardı. Merdivenlerden inip, yanıma geldi. önce elini beline koyup, hâkim bir eday la yukandan aşağı, aşağıdan yukan bir süzdü bcni. Hafiften tek bacağının üstünde yaylanmış, el belde, baş yukanda, gövdesi bacaklanndan biraz daha geri çekilmiş... Sert bir sesle sordu: "Nereden geliyorsun sen?" Gardiyan sandım onu. Cevap verdim: "Sağmalcılar'dan." "Suçun ne?" Hcp aynı ses tonu. "Bensiyasimahkumum." <0~