Katalog

22 EKİM 2000. SAYI761 13 MümtazS.: 18.00oyunlannınkoordinasMümtaz S.özaldönemiydi. 80'lerinbaamaçlıyor musunuz? yonunu Mahmut Gökgöz yapacak. şı olmah. Nihat Asyalı yazmıştı, Yılmaz Mümtaz S.: Yola çıkışrmızm nedeni keOnay yönetmişti. Nâzun Hikmet' e bir saygı Mahmut G.: Genelanlamda tiyatro görüsinlikle budur. Salonun koltuk sayısı bizim gecesinin resmi kanallardan yapılan ilkidir. şümüz dünya görüşümüzle paralel gitmektedüşüncemizi belirlemez. Burası evet küNurettin Ö.: Çok büyük bir projeydi. dir. Arkadaşımın söylediği gibi; nasıl bir çük bir salon ama biz oyunlanmızı büyük saYaklaşık 65 sanatçı görev aldı. Onun dışrnda dünya istiyorsak o ıstediğimız dünyayı özel 1 onlara da taşımayı hedeflıyoruz. Buradaya15 kişilik Ankara Çoksesli Korosu finali var likle bizden sonra sürdürecek olan insanlar pacağımız oyunlar gerektiğinde spor salondı. Onlann müziklerinin oluşumunda görev gençler olacağı için ya da el ele, birlikte ya lannda bile oynanabilecek kapasiteyi taşıaldım. Bunun dışında Nâzım kasetlerinde pacağımız için bu iş özü itibanyla farklı bir makzorunda. 12 Eylül'den sonra daha henüz orkestrasyonlar yaptım. Ama bence en özlü, çahşma biçimi olmayacaktır. Orada da tabii kendine gelen kitlelere ulaşmakhedefimiz. en büyük çalışmam budur diyebılirim. ki dünyaya söyleyecek sözü olan oyunlan se Çünkü maalesef daha öncesınde bu şansımız çeceğizveonlarlaçalışacağız.tlkprojemiz azdı. Bugün bir nükleer reaktöre karşı, bir F Nâzım için bir müzik yaptığınız zaman kendinizi farklı hissediyor musunuz? Yü Dario Fo'nun Kadın Oyunlan'dır. Yann Ola tipi cezaevine karşı sesler yükselmeye başlareğinizden bir şeyler koyduğunuzu dfişü cak, Ben Ulrike Bağınyorum ve Bant Siste dı.. daha önce 12 Eylül suskun, yılgın, politimi'nden oluşan bir kolaj. Bir de Türk kadı kadan uzaklaştınlmış insanlar yaratrruştı. Sinüyor musunuz? Nurettin Ö.: Elbette. Üstelik Nâzım şiirlerinde müziği veriyor. Oradan o müziği çıkarmanın heyecanı çok daha hoş. Mümtaz S.: Çok güzel bir şey yaşanmış Ankara'da stüdyoda. Müzikler de dinleniyor. Nurettin'in bir müzisyen arkadaşı geliyor. Konudan haberi yok. O da oturuyor, takıhyor müziğe ve dinlemeye başlıyor.Azsonra dönüp " Nâzım şiirleri değil mi"diyor... Neden "Düşün Sahnesi"? Mümtaz S.: Çünkü bazıkavramlarülkemizde yerine oturmadı. tdeoloji ile inancı birbirine kanştırdık. Düşünceden çok duygu yoğun tepkilerle yaşadık ve yaşıyoruz. Bizdüşünceyi.aklıöndetutan bir tiyatro yapmak istiyoruz. Onun için Düşün Sahnesi. Tiyatronuzun kimliğini biraz açabilir misiniz. Yönelimleriniz, vermek istediğiniz mesajlar... MümtazS.: Tiyatronunbirtanımı var. Ben çok seviyorum. Turgut Özakman'm tanımıydı. "Tiyatro insanı, insana, insanla anlatan bir sanat dalıdır." Harekct noktamız tabii ki insandır. tnsanın daha in Yönetmen Mahmut Gökgöz». Oyunun yazan Banu H. sanca bir dünyada yaşaması adına yapılması gerekenler var. Bunlar nedir? Biz tabiı ki demokrasiden yanayız. Banştan yaDUSUN SAHNESİ... nayız. özgür düşünceden, insan haklanndan yanayız. Dünyanın, çevrenin yok eBeyoğlu'nda, Imam Adnan Sokakta bir dilmemesinden yanayız. binanın üçüncü katında, sahnesi 4 Mahmut G.: Biz muhalif bir tiyatrometreye 5 metre, 80 kişilik minik bir yuzbilc denilebilirbelki. kültür ve sanat evi açılıyor. Adı Düşün Banu H.: Düşün Sahnesi derken hem Sahnesi Kültür ve Sanat Evi. Sahiplerinin 'Düş' hem 'Düşünce'... Düşgücünündübir düşü ve bir de düşüncesi var şünce ile, düşüncenin düş gücü ile anlatıgeleceğin Türkiyesine dair. Bu dünyayı mı. güzelleştirmek inançla değil, düşünerek Mümtaz S.: Elbette. Düşleri yoksa inolur diyorlar. Düşünceyi, aklı önde sanlann gelecekleri de yoktur. Ve bu düntutarak tiyatro yapmak istiyorlar. Bu ayın ya düşü içınde kendi yaşadığımız yerden, sonunda bir Nâzım Hikmet projesiyle Türkiye'den başlayarak öy le bir dünya isperdesini açacak olan bu tiyatronun ilk tiyoruz. Söyleyecek sözlerimiz olduğu oyununun adı "Bir Çift Sözümüz Var için, buna bir alan oluşturmak için, bir Aşka Dair". Tiyatronun kurulması fikri ilk kürsü oluşturmak için oluşturulmuş bir tiolarak yılların tiyatro ve sinema sanatçısı yatro. Bunun kanıtı da ortada. Zaten tiyatMümtaz Sevinç'ten çıkıyor. Sonra romuz 80 kişilik. Bu kadar masraflı bir sayönetmen Mahmut Gökgöz devreye natta para kazanmak diye bir şey için yola giriyor. İlk oyunlannın yazan Banu H. ve çıkılmaz. oyunun müziklerini yaratan Nurettin Kurucusu kim olarak görülüyor? özsuca'nın da ekibe katılmasıyla bir Mümtaz S.: İlk adımı ben attım. Arçekirdek kadro oluşuyor. ^ dından Banu Hanım devreye girdi. Sonra Müzisyen Nurettin Özsuca,.. yönetmen katıldı. Mahmut Gökgöz. Sonra besteler, oyunun özgün müziği için Nurettin özsuca katıldı. Sonra çok güzel bir nından, Türkiyeli kadından kotaracağımız vil toplum örgütleri, kitle örgütleri, sendikadost, Reis Çelik "Peki nerede oynayacak bir dördüncüoyunumuz daha var. Veşuanda lar daha yeni kcndıncgelmeyebaşladı. sın" dedi. Ve şuanda tiyatroya dönüştürülen, önümüzde bir sorun olarak duran, TürkiBinanın yapım aşaması? daha önce depo olarak kullanılan bu alanı ye'nin önünde bir ayıp olarak duran F tipi ceMümtaz S.: Vanmızı yoğumuzu döktük. gerçekten çok güzel şartlarla, dostça, bizim zaevlerine itirazı olan bir oyun ol acaktır. Bize yardımcı olan dostlar da var. Salih Kalhızmetımize sundu. Çünkü Reıs Çelik de biMümtaz S.: Dario Fo'nun oyunlannda ış yon spotlannı gönderiyor. Ankara'dan Yaşar zim düşüncelenmizi paylaşıyor. Bir salon Karakulak spotlannı yolladı. Deniz Şentürk lediği, 1970'ler Italyasında yaşananlar buolunca dolayısıyla düşüncemiz de genişleve Miray Şentürk, eski tiyatrocu dostlanm, gün ülkemizde yaşanmaktadır. Gladio'dan meyebaşladı. Beyoğlu'ndaçokgenç insantutun işkenceye, hücre evlerine varan, o sis şu anda tasanm ve realizasyon işi yapmaktalar ne yapacaklannı bilemez halde dolaş temin dayathğı, insanlığa yakışmayan o du lar, bütün işlerini güçlerini bıralap, hiçbir maktalar. Bu ınsanlann zaman dilimlerini de rumlar bızım ülkemizde de yaşanmaktadır. karşılık talep etmeksizın bu salonun yapıdüşünerek 18.00 oyunlan planladık. 18.00 mında emekierini buranın hizrrietine verdiYaşanan darbelerle tiyatromuz da bir oyunlannda hedefkitle gençler olduğu için ler. Hiç ummadığınız insanlar koltuk alarak darbe yemiş oldu. Ve halk tiyatromuzun bilet fiyatlan da düşük olacak. bu yüzden öldüğünü düşünüyorum. Son maddi yardımda bulunuyor. Çünkü gücümüz kalmadı, paramız kalmadı. ^ rası için kitlelere ulaşabilecekbir tiyatro Ne tür oyunlarla onlara ulaşacaksınız? Ehrenburg'labirsohbetindederki:"...Kronolojik olarak kadınlanma yazdığım şiirlerdenbirkitapoluşturmakistiyorum." Ehrenburg da " E peki neden yapmıyorsun" der. Çunkü Vcra izin vermemektedir. Diğer kadınlarla karşılaştınlmak istemez... bunu gördüğümüz anda heyecanınuz büsbütün arttı. Çünkü bir vasiyeti yerine getirmiş oluyoruz. Bu araştırmayı yaparken o kadınlar hakkında siz kendiniz ne düşündünüz? Banu H.: Bu araştırmayı yaparken kırk kadar kitap okudum. Hepsini de çok sevmiş... Her kadını değerli Nâzım için. O kadınların hepsini ben de çok seviyorum. Sizoyun hakkında ne düşünüyorsunuz. Nasıl bir reji anlayışı ile yola çıktımz? Mahmut G.: Mümtaz Sevinç bana Banu H.'ninyapmışolduğukolajı verdiğinde "bir bakayım" dedim. Okudum. Ve orada bir anahtar vardı. "Bir gönülde iki sevda olamaz. Yalan! Olabilir." Diye...budramaturjik açıdan ne tarafa yönleneceğim konusunda bana temel anahtar oldu. îkinci yardımcı anahtar da "Bir yerlere yaklaşıyorum, bir yerlere yaklaşıyorum..." dizesi olmuştu. O zaman bunu nasıl bir konsepte oturtup, bir şiir gösterisinden çok bir piyes haline getirebilirizin peşine düştüm. Bunun yolu şuydu: Nâzım bir yerlere yaklaşıy ordu, hayatını bir tren yolculuğuna benzetiyordu, yani ömrüm boyunca dolaşmış, oradan oraya savrulmuş, büyük davasını hiçbir zaman bırakmamış, büyük gönlüyle büyük aşklar yaşamış bir şairdi. O zaman Nâzım'ın son günlerınde, Moskova'da yalnız kaldığı zamanlardan birinde; geriye dönerek, kendi aşklannı sorguladığı şiirlerine dönüp baktığı bir gecedir diyedüşündük. Nurettin Bey müzikler?.. Nurettin Özsuca: Tiyatro çok geniş yelpazesi olan bir bileşik sanat. Müziğiyle, kurgusuyla, edebiyatıyla, hareketiyle, dansıyla... Buprojeyibiryıl önce de elimize aldığımızda birlikte fikir ahşverişinde bulunmuştuk. Okuma provasından itibaren bu ekiple birlikte çahşmayabaşladım. Yönetmenimizin de fikirlerini alarakbeş tane ana temolması gerektiğine karar verdik. Bu temlerin ikişer versiyonlu orkestrasyonlannı yaparak bugünleregeldik. Bu sizin yarattığınız ilk Nâzım mflziği değil. Daha önce de birçok Nâzım projesinde imzanız var. Bunlar nelerdi? Nurettin ö.: AST'ta Yusuf ile Menofıs'i çahşmıştık. Yıl 1989. Devlet Tiyatrolan Vakn'nınorganizeettiği"YanarElleri"diye bir oyun için de müzik yapmıştım. Mümtaz S.: Resmi olarak devlet kanalıyla Nâzım'ın anlatıldığı, isminintelafruzedildiği ilk oyundur. O projede de birlikteydik. Yüını hatırlıyor musunuz? Nâzım Hikmet..