Katalog

Ayasofya'nmgeçirdiğionanmlardan en büyüğü 18471849yılları arasında IsviçreliFossatis'in çalışmasıydu.. Seyyah Ayasofya Almanya'da GÜRKAN KESİCt S tendal Berlin'e iki, iki buçuk saat uzaklıkta, Sachsen Anhalt Eyale| ti'nebağlıküçük,sevimlibirkent. 1 Kelimenin tam anlamıyla zamanın durduğu yerlerden. Kente girdikten birkaç ; saniye sonra, geçmişe bir yolculuk yapıyormuşhissinekapılıyorınsan. Ahşapcvlcr, tarihikiliseler,arnavutkaldınmlısokaklarve modern yapılaşmadan tamamen uzak kent planıyla, bir film stüdyosunu andırıyor Stendal. Adınınya/ar, Stcndalilebirilgisiyok. Burada bulunan NVinkelmann Müzesi de azöncekıtanimatümözellikleriyleuyuyor. tkikatlıahşapyapınınarkasındakıavluyaçıkınca, ortaçağda yaşayan bir soy lunun misafiriymiş gibi duyumsuyorsunuz kendinizi. GözünÜ7atlannbağlıolduğubirahıranyor. WinkclmannMüzesi,Türkiyc'dearkcolojik kazılar yapan ve şu sıralar Patara bölgesindeki kazı çahşmalarının sürdürülmesıne katkıdabulunanVVinkelmannVakfı'nınbirparçasi. Vakıfdahaöncclcri deTürkiye'ninbirçok bölgesindekı kazılardaönemli rol oynayan bir kuruluş. Bu yazının bütün bunlarla arasindaki bağlantı ise: Stendal'daki VVınkelmann Müzesi'ndc açılan Ayasofya Sergisi. Istanbul, Berlin, Bern arasında gcçenserginin öyküsü oldukça eskilere dayanıyor: Tarihinde büyüklü küçüklü birçok onarım gören; dönem dönem yaşadığı yangınlann ardından ycniden inşa edilen Ayasofya'nm gördüğü en büyük onanmlarından biri de I. Abdülmecid tarafından 18471849 yıllarındayaptırılanıdır. Ayasofya'yı onarım karan alındıktan sonra, bugörev, Istanbul'daki Rus Sefaret Bınası'nı da yapmış olan Isviçreli Mimar Gaspar Fossatıs'e venlır. Ayasofya burestorasyon ile günümüze kadargclmeyi başanr. Ayasofya'yı Ük olarak 1984'te gören Sabine Schlüter ise o zamanlar, gün gelip Ayasofya ile ılgili birscrgi açacağını aklının ucundan bıle geçirmcz. Daha sonra Berlin Teknik Üniversıtesı SanatTarıhi Knstitüsü ilebirlikte.bilimselamaçlıbırgezıyle, 1992 yılında tekrar Istanbul'a giden Sabine Schlü ter,Fossatis'inyaptığırestorasyonubilınçh olarak ilk kez o zaman görür ve ilgilenir. Ayasofya'ya ve Fossatis'in yaptığı restorasyona ılgisı gıderek artan Sabine Schlüter, doktora tezini bu konuda yapmay a karar vcrir. 1994'te yeniden Istanbul 'a giden Schlüter, 5 ay süreyle gerek Ayasofya'da gerekse arşivlcrdcçalış,malaryapar. BcrnÜniversitesı SanatTarıhi Enstitüsü'ndegörev yapan Prof. Volker Hofmann, Schlüter'ın çaliijmalarından haberdarolduktan sonra, Gaspare Fossatis'in yaptığı restorasyon çalışmasının 150. yıldönümü için böylc bir sergi hazırlanmasıteklıfindebulunurve Sabine Schlüter'i Stendal'daki Wlnkelmann Müzesl bugünlerde Ayasofya'yı ağırlıyor. Ayasofya'ya aH reslmler ve mlmarl çizimlerin yer aldığı Isvıçre'yedavetcdcr. 1997'den 1999'akadar sürenikiyıllıkbırçalışmasonucundaha7irlanan sergi, bu yıl ilk olarak Bern'dc scrgılenir. 12 Mayıs11 Temmuztarihleri arasında BernTarihMüzesi'ndedüzenlenensergiyi 32OO'ün üzerindc /iyarctvi gezer. 24 Temmuz'da, Winkelmann Müzesi'ndeki açıluji yapılan sergide, Bern Kanton Arşıvf nden alınan ve daha önce kimsenın görme fırsatınaeriijemediğı Fossatis'in resimlerininyanı sıra, Ayasofya'ya ait resimler ve mimari çizımler, Almanya'nındeğişikbölgelcrinden ve diğer ülkelcrdcn gctirtılcn ö/.el koleksiyon parçaları, Berlin (icç Antık (,'ağ ve Bizans Sanatı Müzesi'ne ait sütun başlıklan ve mcrmersüslemeleryeralıyor. Yapılan tüm baijvurulara rağmen Türkiye'den herhangi bir parçanın bulunmadığı, Gaspar Fossatis'in restore etmek yerine konservelemek mantığından yola çıkarak gelıştırdığı onanm tekniğinin de anlatıldığı sergide, Ayasofya'nm mimari yapısının daha iy i gözlemlenebilmesi maksadıyla 1:100 ölçekli bir de maketi yeralıyor. Scrgı 26 Kylül tarihinekadaraçıkkalacak 14 K.asım31 Aralık tarihleri arasında Italya'yagidecek olan Ayasofya Sergisi ve Fossatis'in restorasyonu hakkında "Gaspare Fossatis Restaunerung der Haga Sophia in Istanbul" adlı bir de kitap yazan Sabine Schlüter, sponsorbulunduğutakdırde Ayasofya Sergisi'ni Istanbul'a getirmeyi isti m • mm. m Ayasofya 'nın 1:100 ölçekli maketi de sergide... sergl 14 Kawm31 Arahk'ta İtalya'da yinelenecek. Sergi Sabine Schlüter'ln Imzasını taşıyor.