Katalog

CUMHURİYET DERı jabiat kanunları mcrhamcl bılmı Masum, yoksul, hasta, alıl, zengin, { nı tanımaz. Sırası gelınce hükmü verır, afetlerbu hükmü ıcra ederler. Işte Adapazan ve civarı da bu hükümlı den birine çarpıldı. Canlar telef oldu, ev yıkıldı.ocaklarböndü. Allah betcrınden sa lasın. Milletin başı sağ olsun. Ölenlenn j kınlarınasabırversin. Kalanlaradageçn olsun. Zelzele de bir tabiî kanuna tâbidir. A üzerinde hâlâ yerleşememiş, çöküntü mını kalan var. Memleketimiz bu çöküntü mını kalannın çizdiğı hat üzennde bulunuyc Bunun ara sıra belirtılerını görüyoruz. E$ tarihten bugüne kadar Istanbul'da, Anad lu'da yer yer, hafif sıkı bütün zelzeleler I mıntakanıntabiatindendoğuyor. Bunuori çağvari bir ilâhî hâdisc telhakki ctmek arl bugünkü fen asnndahoşbirzehabdir Baç kcndım olduğu halde kımsenin akıdesı ılışmek istemiyorum ama bu batıl kanaatlı bırakıp ışı maddî düşünmek daha doğru faydalıdır. Bilmeliyiz ki bu zelzeleler bugüne kad olduğu gibi bundan sonra da uzun ve kısa 1 sılalarla memleketımızdc olup gıdecekt Meselebunlannsebepolduklarıfenalıkla felâketleri önlemektedir Adapazan depreminden sonra cenazeler kaldınlırken "Bu son olsun " deniliyordu, oysayeni depremler sıradaydı ve önlem alınmayacaktu Meselha Italya'nın birçok yerleri, hele 5 cilyaadasıçoksarMİanyerlcrdendir. Misı bundan şu kadar yıl evvel bir büyük zelzc felhakctınc uğradıydı... Otuz kırk bin kişi i dü.. Bundan sonra orada zelzele afetine kc şı tedbırler aldılar... Gülmeyin! Zelzele durdurmak için değil, zelzelede bina yık masının, adam ezilmesinin önüne geçmı için binalan betondan ve yalnız bir katlı ya tılar. Sokaklan genışlettıler Şımdı korkuh kalmadı. Bızdedeartık böylebırtedbırc manın zamanı gelmıştır sanırım. lşın şaka; 20 Haziran 1943'te Adapazan'nda 7.2 şiddetindeki deprem seksen dokuz kişinin tahammül eder yeri yoktur. San Franci ko'nun ıneşhur zelzelesinden sonra orada ı ölümünç yol açtı. Burhan Felek Cumhuriyet gazetesinde 22 Haziran 1943'te yayımlanan yıkılma7 binalar yaptılar. Bunu da bir m dernhünersanmayınız! Büyük camilenmı yazısında batıl kanaatleri bırakıp maddi düşünmenin doğruluğuna değindi. Bu den hangısi zelzeleden sarsılmış, hatta r duvan çatlamıştır. Denebilir ki bu çeşid yap düşüncesini Batılı ülkelerdeki depremlerle, alınan önlemleri örnekleyerek pekiştirdi. larpahalıdır. Kabul! O halde.. Şehirlerde.k Başımız sağ olsun!.. SUSLU OLUM TUZAKLARI Yer sarsıntılarının yurdumuzdakı tahrıbatını tarıh, oteden beri zikreder durur. Bu hakıka kıtaplardan aramaya bıle luzum yok. Kale burçlarındakı korkunç çatlaklar, Anadolu v< Trakya'da eksori mınarelerın kaide ve şerefeden yukarısının sonradan tekrar t yapılmış olması bu hakikatın en barız ' şahıdlendır. ' Bir mutehassısımızın dedığı gıbı, yer t yüzünde öylelerı var kı, onlar yer sarsıntısının ne olduğunu bilmezler, fakat bızım topraklarda yaşamış hiçbir nesıl yoktur kı o felâketın ne olduğunu bızzat 'f kendı gozuyle görmemış olsun, bızler otedenberı fasılalarla mütemadıyen sarsılmakta olan bu toprakların çocuklarıyı? Şu halde hareketl arzlara mukavemet edecek bir inşa tarzı bulup yurdumuzu boylece ımar etmeye mecburuz. Eskl zamanlarda böyle bir sıstem araştırma bızim için pek zordu. Çünku inşa malzemes ınsanların elınde yalnız ağaç, taş, tuğla ve kıreçten ıbaretti. On dokuzuncu asır başınd demır ve çımento bunlara ıltıhak edınce bugun yangınlara ve hareketı arzlara karşı mukavım inşa sıstemlerı bulmak bizım için çok kolaylaşmıştır Şımdı bu sistemın araştırılmasına gırışmeden evvel, dun ve bugün yurdumuzda tatbık edılegelmekte olan inşa sıstemlerının sekametınden bahsetmek ısterım. Anadolu köylerınde ve kasabaların kenar ve fakır mahallelerınde evlen kerpıçten ve yahud çamurdan harçlı moloz taş ıle kalın duvarlar orulerek uzerıne kalın soyma veya yontma ağaçlardan kırışler atarlar, bu Mimar Sedad Çetintaş Erzincan depreminden sonra inşuatların sihlü ölüm tuzağı olabileceğini söylemişti. Değirmendere onu doğruladu