Katalog

18 CUMHURİYFT DERGİ Izmir'in batısında kirlenmeyen bir alan Balıklıova. Köyün iki geçim kaynağı var, balıkçılık ve turizm. Robinson Şakir Dayı ise çocukluk anılanna yerleşen bir köylü. Cehennem Vadisi'nin girişine şöyle bir göz attığınızda sizi Bahklıova'nın hüznü ve anılar karşılıyor. Bir de tarihten gelen bir bilgi: Şeyh Bedrettin'in halifelerinden Börklüce Mustafa da bu topraklarda yenilmişti II. Balıkhova'mn koylanndapina ve denizyıldm bulunuyor... avlanıyor. Avcılık olta veya ağla yapılıyor. Son zamanlardaçipuranın üretildiği kültür balıkçıhğı da gelişme göstcrmiş. Avlanan balıklar köyün lokantalannda vc yolüstü sandığı denılen pazarlardasatılıyor. Izmirliler'ın bir bölümü burada yazlık yaptırmış. öyle ki köyün içinin yanı sıra, çevredeki koylarabilcyayılanyazlıklarköyckonomisinin adeta belkemıği. Cünkü bakkal, manav ve fınndan alışvenş edip kahve ve lokantalannda oruranyazlıkçılarköyehatınsayılırölçüde para bırakıyor. Tabii sadece yazın görülen durum bu. Kışın aynı hareketlilik yok. Yazlık inşaatlan sadccc köyün sahilincdeğil çevredeki yakın dağlık alanlara bile yayılmış. Örneğın köyün "Aşağı Yüz" mevkıındeki "Adatepe"bu yayılmadan payını alanlardan. Birzamanlarbağlıkvezeytinlikolan 116metreyüksekliğındekiAdatepc'yeeskiden"Hayıtlık BağlarTdenirmiş. Bugün zeytin var, ama bağ kalmamış. Onun yerine Adatcpc'yı ncredey.se zirvesine kadar kaplayan yazlık evler var. Aynı şey, köyün az ötesindeki"Erendağı"içindegeçerli. Eskiden Balıklıova 'datarımdaönplandaydıvetütün anaüretimkaynağıydı. Nedense bugün artık tütün eki lmiyor. Tarlalann büyük bölümü de • imara açılmış. Kalanlarda ise sebze ekimi yapılıyor. Sebze geneldeaıleziraatı çerçevesindeyse de yazın yazlıkçılann talebini karşılamak üzere de satış yapıldığından üretim alanı geniş tutuluyor. Küçükbaş. hay van yetiştiriciliğivetavukçulukdayaygın. Tavukçuluğu ilk kez 1970'li yıllarda emekli edebiyat öğretmeni Fethi Akıncılar Balıklıova'ya getirdi ve bir çiftlik kurdu. Yaptığı üretımle ekonomıye hızla katkı sağlayan Fethi Akıncılar'ınardındanişintekniğini öğrenen köylülerden bazıları da aynı yöntemi uygulayarak tavukçuluğa soyundu. Böylelikletavukçulukkültürelolarakgelişti. Robinson Şaklr Dayı Balıklıova'dayıllarevvcl "Robinson Şakir Dayı" lakaplı ıhtiyar bir adamla tanınırdı. Babam Hayri Güneş'inanlattığınagöre Şakir Dayı 194O'lı yıllarda, sanınm sonlanna doğru, kansına bir nedenden ötürü çok kızmış.Hemdeöyleeftenpüftenbirkızmadeğilmiş öfkesi. Evine girdiği gibi eşyalannı kapısının önüne yığmış, ardından ateşe vermiş. Eşyalann üzerinden havaya doğru dumanlar yükselirken o alıp eline av tüfcğini, bir köşeyeoturmuij. Konukomşu Şakir Dayı'nın evinden gelen alev karşısında ne yapacağını şaşırmış, fırladığı gibi soluğu orada almış. Almış ama karşısında da Şakir Dayı'yıbulmuş.Tüfeğinıkomşulannadoğrultan Şakir Dayı, "Söndürenı vururum" diye tchdit savurarak yangına müdahale etmelerıni engellemiş. Kimse bir şey yapamamış. Sonunda her şey yanıp kül olmuş. Şakir Dayı da eşeğini hazırlami!, ve kendine gerekli birkaç parçamalzcmeyi alarak dağaçıkmış. Bir daha da evine dönmemiş. Cocukken hatırlıyorum. Şakir Dayı 164 metre yükseklığinde bir dağın eteklenndeki bir kaya kovuğunda yaşıyordu. O mevkiye eskiden "Karahasan Yakası" denirdi. Sonradan Şakir Dayrnınadıylaanılıroldu. Şakir Dayı bulunduğu yeri cennete çevırmiştı. Taşları,çalıları,elleriyletemizlemiş,ortaya çıkan araziyc bağ ve zeytin dikmıştı. Incır ağacı bile vardı. Sebze de yetiştınyordu. Hatta bağlarına dadanan domuzları kovalamaya tüfekleyetişemediğindenilginçbiryöntem gelıştirmiştı. Bulduğu yöntemde kapl umbağalardan yararlanıyordu. Cevreden topladığı onlarcakaplumbağayı gündüzleri biryerdetutan Şakir Dayı gecclerı tckcrtckcrtcncke kutulara bırakıyor, böylece kaplumbağalarınçıkarttığıtakurtukursesleriyle domuzları U7aklaştırabilıyordu. Dağdan odun kc Murat'ın ordusuna. Cehennem Vadisi'nde YAZI VE FOTOĞRAFLAR: KEMALGÜNKŞ zmır'ın batısındakı Karaburun Yanmadası süratleyapılaşmatehlikesi altında bulunmasına karşın gene de ıssız ba/ı koyları ve temiz deniziyle tzmir halkı için tatil beldesi olma özelliğinı koruyor. Kirlenmenin ciddi boyutlara ulaştığı tzmır Körfczı' nde temız yer kaldıysa o yerin adresi Karaburun tarafı diyc b'iliniyor. Izmir'dcn hareketle batıya yolalırsanız KalabakUrla üstündenlçmeler'egelir,böyleceyarımadanın kapısına dayanırsınız. Bundan sonra yapacağmız ya Çeijme'ye dcvam etmek ya da birkaç kilomctre sonra kuzeye ayrılan yolu İ7İeyip Karaburun'agıtmek. Içmelcr'i gcçıncekuzeyesapan Karaburun yolunda 1314kilometreılerledinizmı,GülbahçeveKarapınar'daıı Balıklıova'ya ulaşırsınız. lzmir'e uzaklığı 60kilometreyibulan Balıklıova, Karaburun Yarımadasrnın incisidir. Gelınilgınçköyübirlıktetanıyalım. Balıklıova yarımadanıneneskıyerleşimleri arasında. Tarihsel kay ıtlara göre Osmanhlar'ın "Fetret Devri (14021412)"nde yaşanan "Şeyh Bedrettin lsyanı"nın önemli kilomctre taşlanndan bıri burada döşcli. Bedrettın'in halifelerinden "Börklüce Mustafa" uzun zaman Balıklıova'da saklanıpOsmanlı yönetimine başkaldınrken Fatıh' in babası 11. Muratkomutasındagclcnorduyayeniliyor (1419). Balıklıova'ylaköyeyedıkilometre batıdaki Gerence arasında bulunan vadidc meydana gelen çat ışmalarda yüzlerce, hatta binlerce kişinin yaş,amını yitirdiği söyleniyor. Söz konusu vadi günümüzde "Cehennem Vadisi" diye anılıyor ve Balıklıova'yı Gerence'yebağlayanasfaltyolburadangcçiyor. Araç sürenlerin çoğunun ne yazık kı olanlardan haberi yok, bilinçsizce geçip gidiyorlar. Bunarağmensavaştaölenlerinçığlıkları, attıkları naralarçevredeki kayalıklara sınmiş. Tarihin derinliklerinden "Biz buradayız, bizi unutmayın?" diye haykınyorlar. Bahklıova'nın ilkkurulduğu yer sahile iki kilometreiçeride."Kırdağ(297)"ındoğuya bakan ccphcsındc kurulan köy daha sonra heyelan tehlikesi nedenıyle sahile taşınmış. Gerçekten de kireç kayalanndan oluşan Kırdag çok dik ve çeijitli toprak hareketlerine açık birdağ. Eskı köyün kalıntılarıbugünhâlâ orada vırane görünüm arzcdiyor. Gcrencc yolunda, arabayla Cehennem Vadisi 'nin girişine yaklaşıldığındaKırdağ'abakılırsa bir zamanların canlı Balıklıovası'nın hüzünlü haligörülüyor. Köydc balıkçılık ve turizm iki ana geçim kaynağı. Serin sulanndaçipura, levrek, lüfer, ısparoz, karagöz, mercan, ızmarıt, uskumru