Katalog

CUMHURİYFT DEB p * kapatılankampıbizimgeldiğimiz gün açmışlar. Hcr yer örümcck, yatağa dokunuyorsun suçıkıyor yataktan. Akşam 910 oldu. Herkes alanda. Ne yapacağız ne edeceğiz bell i değil. Çünkü yer yok hiçbir yerde. Sonunda eşim Ayda devreye girdi. Princess Oteli'nin sahibiyle konuştu. Bütün ckibi oraya yerleştirdik. Ufak bütçeye beklenmedik bir gider çiktı." lambos aptalgibi suratınabakıyor. Aptal gibi bak diyorsun, aptal gibi bakıyor. En çok mutlu olduğum şey o. Çok iyi oynadı." Filmuluslararasıfestivallerekatıldıktan sonra Türkçe'ye çevri lerek vizyona girecek. İlk gösterim hakkı sponsorlardan biri olduğu için TRT'nin. Turan Yavuz belgesclin Türkiye'degösterilmetarihini 2000 ya da 2001 olarak düsünüyor. Filmde Troçki 'nin başdüşmanı Stalin'egüvenlikle ilgili sorunlara değinildiğindeyerveriliyor. "StalinTroçki'yibirtürlüTürkiye'de öldürtmüyor. Troçki'nin evinde yaşayan birkaç kişi var. Bunlardan biri Litvanyalı. Bu adam üç yıl belinde çifte tabancayla Troçki'nin hem takipçiliğini hem korumalığını yapıyor. 1958 yılında Troçki öldükten 18 yıl sonra bu adam Amerika 'da Getto ajanı olarak tutuklanıyor. Orada Getto ajanıydım diye itiraf ediyor. öldürülmemesini Atatürk'ünTroçki ile olan iyi ilişkilerine bağlıyoruz. Çünkü o dönemdeki ilişkiler çok iyi. Troçki'nin Türkiye'den aynlmasının bir nedeni de tsmet Inönü'nün 1932'deMoskova'yagitmesi.lnönüburada çok iyi karşılanıyor. Türkiye hayatında ilk defa bir ülkeden 8 milyon dolar kredi alıyor. Ertesi gün gazetelere bakıyorsunuzTürk Rus bayraklan, orak çekiç. Stalin'e övgüler, "Dost Rusya" diye başlıklar. Troçki orada Stalin beni Türklere öldürtecek diye düşünüyor ve hemcn sağa sola mektup yazıyor acilen beni buradan çıkartın diyor. Çıkması da hemen olmuyor. Ancak biryıl sonra Fransa vize veriyor. Fransa'ya gidiyor. Iki yıl orada kalıyor. Sonra Fransa atıyor onu." anlatıyorum. Troçki esprili bir şekilde of nin kulağını çekiyor. 'Bu da bizinı başın çok dertler açtı. Geçenlerde kibritle oyr ken öbürevi yaktı. O günden sonra ona çük Sovyet Ajanı diyoruz artık'diyor." Filmin bclgcscl bolümleri siyahbe> ama dramatizasyon bölümü renkli olarak kilmiş. Ele alınan konulann bir kısmı gür olduğu için renkli çekimin doğal olduğı söylüyorTuran Yavuz: "Mesela Sovyet Konsolosluğu'nataş. yor. O zaten güncel birgörüntü. Bugün I hâlâ yerinde duran Sovyet Konsolosluğu yebaşlıyorcümle. Yenişeylerbenihiçral sızetmiyor. Benimilkistediğimsarartm tı. Halit Refiğ'e sordum. O da 'Karde: ben sinemaya gittiğim vakit eğer imkâı varsa niye renkl i görmeyeyim, zaten o dö minolduğunuelbiselerindenanlayacağ dedi." Çekimlersesli olarak yapılmasınarağr dublaj yapılmış. Işık Yenersu Rusçakon turulmui). Amadil sorunu olduğu için tel seslendirme yapılma gcreği duy ulmuş. dece Tan Sağtürk Fransızca konuşturulrr Troçki'nln kaldığı ev... ÇekimlerTroçki 'nin sürgün yıllannı geçırdiği evdeyapılamamış. ÇünküTroçki'nineviyıkılmış. Büyakada'dakiçekimlerTURÎNG'in binasının içi düzenlenerek yapılmış. Troçki'nin sürgün yıllannda kaldığı diğermekânlarafilmdcçok fazlayerverilmemış. Sadecediyaloglar yardımıyla birkaç ev değiştirdiğine değinilmiş. Filmde ön plandaolankarakterlerveilişkileri olduğu için mekâna çok fazla önem venlmemiş. "Tokatlıyan Oteli'nin birsahnesini canlandırdık Büyükada'dakı Splendid Otel'de, istihbaratçılar, Sürgün 'ün Variety dergisinde yuyımlanan ilanu.. casuslar... Troçki Maurice Paz ile masaya ve kalkıyor. Ondan sonra Almankonuşuyor. Etraf amabirsürüajandolu. Çok ya'ya gidiyor. Kısabirsüre sonra da intihar güzel birortam yarattık orada." ediyor ve ölüm haberi geliyor. Ondan sonra Dramatizasyon sahneleri sadece evle sıTroçki'nin geçirdiği depresyonu veriyoruz. nırlı değil. Aile ilişkilerini belirlemek için Çünkü sekreterlerine göre 5 gün odasına kakanstnın, oğlunun, asistanlarının ve Avrupanıyor ve beyaz saçlı çıkıyor. Yüzündeki pa'dan gelen Troçkistlerin katıldığı bir pikçizgilerekadarhepsini canlandırdık." nik sahncsi çekilmiş. Bağlantı kurduğu MaFilmin amacı Troçki 'nin savunduğu fikirurice Paz, Reymaund Moliniergibi insanlaleri vermek değil .Troçki'nin insancıl özelrayerverilmiş. liklerini göstermek; bu yüzden ilginç insanBelgeselde Troçki'nin hayatında önemli laravaaynntılarayerverilmeyeçalışılmış. biryeriolankızıZina'yagenişyerverilmiş. Bunlardan biri Balıkçı Haralambos... Turan "Kızı Zina'ya geniş yer ayırdık. Zina ilk Yavuz bukaraktericanlandırmak için oyunkansındanolankızı. Büyükada'da2,5yılkalıyor. Zina'nın gclişini verdik. Troçki onu is cuolmayansıradanbirbalıkçıyıseçmiş. "Oradaki bir balıkçıya oynattık ve korkelede karşılıyor. Troçki ailesinden kimscyi kunç başarılı oldu. Troçki Moskova'da onunyanında istemiyor. Bu yüzden kızını Almanla ilgili anlatılan bir fıkrayı anlatıyor. Fıkra ya'ya göndermek amacında. Kızı ise istemidaşu:Leninyaşasaydı,şimdi Troçki ilebiryor. Birdc ycmek sahnesi çektik. Troçki yelikte Büyakada'dabalık tutardı. Onuanlattırmekte 'Zina da yakında Almanya'ya gidedık Troçki'ye. Troçki Rusçasöylüyor. Haracek' diyor. Kız elindcki bardağı fırlatıyor Atatürk'le görüştü mü? Belgeselde bir soruışaretinede yer ve miş. Troçki'nin Atatürk'le görüşüp göı mediği. AmabilinengerçekTroçki'nirı tanbul'a gelirken Karadeniz açıklan, Atatürk'e mektup yazdığı. "Türkiye'ye ayak bastıktan iki gün so lstanbul Valisi Muhittin Üstündağ, Tr ki 'ye bir mektup yazıyor Atatürk'ün ce\ olarak. Atatürk mektubu kendisı yazmı; Çünkü Stalin'le iyi ilişkiler içinde. On sonra hiçbir şey yok. Troçki Türkiye'den nlmak için Bulgaria gemisine binmeden ce Türk hükümetine bir mektup yazıyo teşekkür ediyor. Doğrudan Atatürk'e te§ küretmiyor. Büyükihtimalle Atatürk ce vermıyor. Troçki 'nin kabul etmediğini y Troçki 'nin pek çok belgesinin yok olmasımış. O fazla inandırıcı gelmiyor. Büyük i na neden olan yangına belgeselin dramatimalle Atatürk kabul etmedi görüşmeyi.1 zasyon bölümünde yer verilmiş: yüzden de Troçki kırgındı." "tkiyangınoluyor. BirincisindekansıNaAtatürk Troçkf yle görüşmemesine ı talya banyodan sonra şofbeni açık bırakıyor. men onu hiçbir şart koşmadan Türkiye Ikincisinde ise Zina'nın oğlu kibritle oynarkabul ediyor: ken yangın çıkıyor. Bunu yemek sahnesinde "Atatürk genç Cumhuriyet'e çok güvı yor. Atatürk debiliyor. Türkiye'deprole yaolmadığını. Kımhareketegeçirecek. l ta Muhittin Üstündağ'ın yazdığı mektı istediğinsiyasifaaliycttcbulunabilirsin tediğin yaziyı yazabılırsın, ıstcdiğin ycrc dipgelebilirsin, diyor. Hiçkısıtlamayap yor. Troçki Türkiye'de kalmak istemi; Çünkü amacı sürekli devrimi hareketege mek. O yüzden aklı fikri Almanya, Ingilt Fransa'da..." Denizdeki çekimler için Rahmi Koç ^ zesi'nin 'Saros' adlı gcmisini kiralamışl "lkincigünteknetuttuk.Marmara'nın tasında o tekne bir sağa bir sola gidiyor.' sizleryoluylabağırarakherşeyiayarlıyoı Tamçekimbaşlıyormakinedairesinder Türk çıkıyor kravatlı Hadi b i r d a h a . 7 çekiyoruzbuseferbaşkabiryerdenadan kıyor. Mcğcr içi adam kaynıyormuş ge nin. Gemiyc Rus bayrağı astık, orak çck falan. Çekimi yapıyoruz, geminin kapt ikidebirgelip'lstersenizbirhaftaçckim pın ama ycterkibu bayrağı indirin'diyon Projcyi Basın Yayın EnformasyonGe Müdürü Aydın Sezgin başkanlığında Ba Yayın EnformasyonGencl Müdürlüğüd tck lıyor. TRT de belgeselin sponsorları < sında Turan Yavuz t'ilmin satışından çok umu 'Variety'dcrgisinin 121 SNisatı I999.sı sının arka kapağında yayımlanan lanıtıı berabcrbaşlayanbağlantılarsonucunda miıı salüjinı yupmuk için Fransa ve Amı Yönetmen Yavuz 'a göre dalta önce de Troçki 'yi canlandıran Victor Sergachev, nasıl davranacağını vc nasıi rolyapacağını iyi hiliyordıı. ka'dan üç büyük şirketaramış.^ ı^^^^s* ^