Katalog

CUMHURİYET DERGl Bizim tehlikeli saydığımız pek çok şey Amazon'da yaşamın bir parçası. Evlerin dört tarafı açık; ne kapı var ne de pencere. Bütün yaşam mekânlan doğaya, çevreye uygun. Yeşilin bin bir çeşidiyle donanmış ormanda sadece tabiat ve onun eşsiz dinamiği hissediliyor. Her şey zamanın dışında gibi... Yağmur ormanlanna yolculuk YAZI:BİNNURÇAĞLI1N FOTOĞRAFLAR: ERCÜMENT ÜNSOY A mazon 'da dört gün geçınnek üzere Peru'nun lquıtos l lavaalam'na iner inmez yoğun rutubetin etkisi insanı çarpıyor. Şehredoğruyola çıkıncakarmaşık trafikte eski model araba, otobüs,bısıklctlcrvcınsanlar çarpıyor gözümüze. Etrafa ıslak toprak, nem, bıtki örtüsünden oluşan koku yay ı lmış. Bın devlet dığeri özel sektöre ait olmak üzere iki üni versiteyc sahip şehrin nüfusu çevre yerleşimlerle birliktc 500 bin. Loncly Planct'in Güncy Amerika kıtabında yörenın en deneyımlı acentesi olarak tanımlanan Explorama Lodges'a organizasyonumuzu La Paz'dan yaptırmıştık. Dört günlük Amazon turumuza orta büyüklüktebirtekneyleçıkıyoruz.Hızlaakan çamur rengindeki nehrin ıki yanı tropık bitki ve ağaçların oluşturduğu yoğun ormanlarla kaplı. Amazon, çocukluğumdan bcrigitmeyı arzuladığım Tibct, Kalaharı, Gobı çölü, Altay dağları arasında yeralmaktaydı. Hep gerçekleşecek mı dıye düşünür dururdum Birgecerüyamda; Amazon üzerindekayıkta gördüm kendimi. 1960Mı yılların Türkiyc'sinde yayımlanan Hayat dergisinin kahverengımsı, soluk bej fonundasakin, sakın akıyordu Amazon. Amazon'un ana kollarını oluşturan küçük akarsular Peru'nun yiiksck Anddağlanndan doğuyor. 6200 km. yol katederek Atlas Okyanusuna dökülüyor Bu nehır, yeryüzündekitemızakarsulannbeştebırinioluşturuyor. Dünyamızda; doğal, tarihi yerlerin ortak sorunuolançcvrekirliliği Amazon yağmurormanlanyla, burada yaşayan milyonlarca canlı türii icın tehlıke yaratıyor. Kerestecilık, madencılık,tarımalanlanaçabılme,hıdroelektrik santrallarının yapımı yağmur ormanlarının yok olma nedenlerinden. Doğa tahripedilirken,aslındadünyaiklimialtüst cdiliyor.Çünkuormankatliamı.ikliminısın masına yol açan etkenlerden biri. Güney Amerika yağmur ormanlarının korunması ckolojik yapı açısından son derece önemli. Hava öylesinc sıcak, nemlı kı ınsanlar ağır devınim ıçinde. Günün erken saatlerınde başlayan durağan yaşam gene akşamın erken saatlerinde bitiyor. Yöre halkının barınağı, ağaç dirckleri üzcrinde kurulu. Damlar kurutulmui) kamış, palmıyc yapraklarının kapladığı basıt evlerden ıbaret. Etraflan hındistan cevızı, hurma, muz, mango, papaya cinsindenmeyveağaçlarıylaçevrılmiş.Otlakların yokluğu nedeniylc sığır, inck türü hay vanlara rastlanmıyor. ördek, tavuk, domuz, bcslcncnbaşlıcahayvanlar Yokdene l'laşım hep nehirle sağlanıyor. Yöre halkının barmağı ağaç direklerin üzerinde kurulu, damları kuru palmiye yapruklarıylu ortulmuş evler. Bu burınaklurdu cşyuyok denecek kadar a