Katalog

S<AN 1999. SAYI 682 11 3. KOPRU DAYATMASI VE GERCEKLER... • 3. Boğaz Köprüsu Bayındırlık Bakanı Yaşar Topçu tarafından AmavutköyVaniköy arasında.enerji nakil hattının birkaç yüz metre ötesinden geçirilmek istendi. Her iki yakadaki tarih, kültür ve doğa değerleri doğrudan ve dolaylı bir şekilde tahribata uğrayacaktı. Yapılan avan projeye göre köprünün, yeni karayolu bağlantıları, viyadükler ve tünellerle tehdit ettiğı ve bir kısmını da yok edeceği alanların bazıları şöyle: < • VaniköyKandillı öngörünüm bölgesi (SİT • alanındaki tarihi yapılar, koruluklar), Sevda Tepesi ve çevresi, Kandillı Kız Lisesi, Hekimbaşı ve çevresi •• Büyük ve Küçük Çamlıca Tepeleri *• Amavutköy öngörünüm bölgesindeki tarihi köy dokusu (SİT alanındaki) ve kültür vaıiıkları « • Ayazma, koruluk alanlar, Ulus Parkı • çevresi. (Oktay Ekınci, 7 Kasım 1998, Cumhuriyet) 9 Ihalenin seçim öncesi yapılması planlandı, bu yüzden de uygulama projelerinin hazırlanması yüklenici firmaya bırakıldı. • Bu programda, Göztepe kavşağı 3. Köprü inşasına göre yapıldı. (İTÜ Ulaştırma Ana Bilim Dalı) Yasal dayanak yok • Nazım Imar Planı 3. Köprü'yü kesinlikle reddetmışti. (TMMOB lstanbul Birliği Basın açıklamasından, 6 Ocak 1999) • 3. Köprü Boğaziçi Yasasına ve Kültür ve Tabiat Varlıklannı Koruma Kanunu'na aykırıydı. Gayri yasaldı. (Aynı açıklamadan) • Prof. Dr. Doğan Kuban başkanlığındaki 3 No.lu Koruma Kurulu, Boğaziçi'nin hiçbir yerinden köprü geçirilemeyeceğıne karar vermişti. (23.12.1993) • Kültür Bakanlığı da kararı destekleyerek, ilgili kuruluşların buna uymasının yasal zorunluluk olduğunu bildirdi. (Oktay Ekınci, 7 Kasım 1998, Cumhuriyet) • Arnavutköy'de 1500 yıllık tarihinden gelen korunması gerekli 38 anıtsal yapı, 292 sivil mimarlık örnekleri (evler), 5 doğal SİT alanı (yeşil alan), 42 yalı, 30 tek ağaç, ıstinat ve bahçe duvarları var. (9483 no.lu karar. Anıtlar Yüksek Kurulu) • Bütün bu yasal zorunlulukları görmezden gelerek Bayındırlık ve Iskan Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü, 17. Bölge Müdürlüğü 25 Eylül 1998 tarihli ve 19018 sayılı yazısıyla lstanbul Büyükşehir Belediye Başkanhğı'ndan 3. Köprü ve çevre yolları ile ilgili avan projeyi 1/5000 öJçekli imar planına ışlemesini istedı. • Bu karar, "Avrupa Yerel Yönetimler özerklik Şartı"na da aykırıydı. (Insan Yerleşımleri Derneği) • TCK raporlarına göre 19731994 yılları arasında koprüler ile sağlanan ulaşımda, araç geçişindeki artış yüzde 1180, insan sayısındaki artış ıse yüzde 173'tü. Araçların yüzde 80'i otomobillerdi. • 1997 veriterıne göre, 1. Köprü'den geçen araçların yüzde 87'si ve 2. Köprü'den geçen araçların yüzde 6O'ı özel otomobillerdi. (Haluk Gerçek, İTÜ Inşaat Müh. Fak.) • Buna karşılık, özel otomobillerin taşıdığı yolcu, toplam köpru yolcularının 1/4'üydü. Yani, kopruden geçen araçların 3/4'ünü oluşturan özel otomobiller, yolculukların 1/4'ünü taşıyordu. (aynı kaynak) • lstanbul trafiğınin yalnızca yüzde 11 'ini Boğaz köprüleri kullanıyor. Yüzde 89'u kentin iki yakasında kendı içerisinde yapıhyor. (Yıldız Tek. Ün. Inşaat Müh. Böl.) • Istanbul'da günde 10 milyon kişi sirkülasyon yapıyor, bunun 1 milyonu Boğaz'dan geçiyor (Birleşik Taşımacıhk Sendikası) • Yılda yaklaşık 4 milyar dolarlık petrol ıthal ediliyor. 1 milyar dolarlık kısmı ulaşıma harcanıyor. (Gemi Mühendisleri Odası) • Bir insanın 24 saatte kullanacağı miktardaki havayı, bir otomobil 15 dakikalık çalışma sonunda solunamayacak hale getirir. (Gemi Mühendisleri Odası) • Dünyadaki yük taşımacılığının yüzde 85'i denizyoluyla, Türkıye'deki yük taşımacılığının yüzde 87'si karayoluyla, yüzde 5'i denizyolu ile yapılmaktadır. (Gemi Müh. Odası) • 3. Köprü'nün kamulaştırma bedeli hariçihale bedeli yaklaşık 720 milyon dolar. Oysa, bir şehir hattı vapurunun maliyetı 48 milyon dolar. (Gemi Muh. Odası) • Mevcut köprülerden birinde yapılacak bir düzenleme ile 5 köprünün taşıyacağı yolcuyu taşımak mümkün. (Insan Yerleşimleri Derneği) • Adında "ulaşım" olan Ulaştırma Bakanlığı ulaşımın yüzde 5'ine sahipken, Bayındırlık ve Iskan Bakanlığı ulaşımın yüzde 95'inden sorumlu (Zerrin Bayraktar, Yıldız Tek. Inş. Müh. Böl.) 1948'de ABD'nin isteğıyle Karayolları Bayındırlık Bakanlığı'na bağlandı. (Oktay Ekinci Flash TV) • Boğazı geçen özel otomobillerde araç başına 1.7 kişi (2 kişi bile değil) düşüyor. (lstanbul Ulaşım Ana Planı İTÜ ve lstanbul Büyükşehir Belediyesi) 23) Otoyol inşaatları demiryoluna kıyasla üç kat daha fazla arazı kullanımı gerektiriyor. Deniz ulaşımında arazi ihtiyacı sorunu yok. Denizde trafik tıkanmaz. Motorlu araçlann asbestli fren balatalan ve partikül madde emisyonu yaratan lastiklerinden zarar görmezsıniz. (Gemi Müh. Odası) • Herhangi bir yere ulaşım sistemi getirdiğiniz zaman, o bölgeye erişebilirliği arttırdığınız için, insanlar o bölgeler arasında daha fazla yolculuk yapaıiar. 1. Köprü yapıldıktan sonra Doğu yakasında önemli bir konut yerleşiminin oluşması bunun kanıtıdır. Yani, koprüler kendi trafiklerini kendileri yaratırlar. (Haluk Gerçek, İTÜ Inşaat Fak.) rekete geçtik. Semt Girişi'nde birtakım görevleri paytık. Ben mahalle muhtarı ola:, mîhallemi/de ilgili soruları utlıyorum. Köprüyle ilgilfbileri arkadaşlar bana aktarıyor, ı debu konuda sorulan sorulalilirnin döndüğünce yanıtlayaçalışıyorum." Vrnavutköylüler, mücadelclcde yalnız değil. Mahalleliyc miprojesinin iptali konusunilk olarak Çağdaş Yaşamı stckleme Derneği el uzatmış.. rneğin yardımıyla MühcndisOdası ile semt sakinleri araJabağlantı kurulmuş. Mühenler Odası, 31 sivil toplum örünün katıldığı birtoplantı dülemiş.Toplantınınsonunda3. ğazKöprüsükonulubirbasın lirisi yayımlanmış. Cîüven, imarlarOdası'nınverdiğibiljrçerçevesindesemtgirişimi•luşturduk ve çalışmalara başık"diyor. (u çaliijmalar çerçevesinde, yükşehir Belediyesi'ne, Beaş Belediyesi'ne gidilerek Arnavutköylüler semtkrine sahip çtktu Muhtar ömer arla görüs,ülmüş., onlann bu Yılmaz Guven, hmail Yahşi, Ali Uçurum, Hüseyin Toka. ıdeki fikirleri ahnmış. Belediyelerin köprü projesine karşı oldu şöyleözetliyor: "Gördük ki 3. Köprü, Istanbul IU ögrenince rahat bir nefes aldık ve çaliş trafiğine hiçbirçözüm getirmiyor. Bunu, kendi mahallemizdeki insanlara anlattık. Toplu arımızı hızlandırdık." taşımacıhk varken neden üçüncü köprü, deniroje hakkında araştırma yapmak üzere ayollan'nagitmişler. Çalışmaları çoğaltıp zi kullanmak varken neden üçüncü bir köprü ıalle toplantıları ve kahve sohbetleri yap derken Semt Giriş, imi olarak bir mahal le panayırı düzenledik. Panayırda başımıza gelecek/abaşlamışlar. leri katılımcılara anlattık." Busohbetlerde.edindiğimizbilgilerideeştirerek vatandaşlanmızaanlattik. Arnacöy'de böyle birköprü olursa hangi alanlar Şetırlnlze sahlp çıkın... alanında kalır, çevreye ne gibi zararları Semt Girişimı, Sıyası Partiler'in lstanbul unuronlananlatmayaçahş,tık.Buyetmemi I letveki llerine f aksla panay ır yapı lacağını bildirmiş. CHP'li Ercan Karakaş, FP'li Meh;tanbul'a ne gibi kötülüğü dokunuru araşmet Ali Şahin ve ANAP'lı Bülent Akarcalı paıayabaş.ladık"diyorÖmcrYılmazGüven. >tırmalan sonundaedindikleri bilgileri ise nayıra katılarak mahalleliye destek olmuş. * * DOĞANIN MALIYETİ SIFIR DEGİLDİH. % 1996 Nazım Planı verilerine göre, Avrupa yakasında nüfusun yüzde 65'i, istihdamın yüzde 73'ü; Asya yakasında ise nüfusun yüzde 35'i, istihdamın yüzde 27'sı görülüyor. Yani, istihdamla nüfus dağılımındaki bu yüzde 8'lık fark, sabah saatlerinde doğudan batıya, akşam saatlerinde ters yönde trafik akımı yaratıyor. (Aynı kaynak) • 1/50.000 ölçekli Nazım Imar Planı, kentin doğrusal gelişmesini öngörüyor. Yani Istanbul'da nüfusun yüzde 67'sinin, istihdamın da yüzde 68'inin Avrupa yakasında olmasını. Böylece, Boğaz geçişlerinde azalma zaten olacaktır. Halbuki, 3. Köpru bu doğrusal gelişmeyı durduracaktır. (Haluk Gerçek, İTÜ Inşaat Fak.) Raylı tüp geçiş yapılırsa: • Tüp geçiş, yapım maliyetini bir yılda amorti eder. Her yıl ulusal ekonomiye 1.3 milyar girdi sağlar. Koprüler ise devlet bütçesine ek yük getiren, dışa bağımlılığı arttıran bir projedir. (TMMOB lstanbul Birimleri) • Tüp geçişin riskli olduğu aldatmacadır. Ulaştırma Bakanlığı'nın yaptığı lstanbul Ulaşım etüdü 168 cilttir. Ve çok ciddi bir jeoteknik ve zemin etüdü yapılmıştır. (Yıldız Uysal, Y. Müh.Mimar) • Tüp geçiş, saatte 75 bın kişilik taşıma kapasıtesiyle tam "5 karayolu köprüsune" eşit ulaşım olanağı sağlıyor. Tup geçiş devreye girdiğınde 1. ve 2. Köprülerde de rahatlama olacağından, 3. Köprü'den büyük rantlar bekleyen kesimler önemli bir para makinesinden yoksun kalacaklar. (Oktay Ekinci, 12.12.98, Cumhuriyet) 4 mcü köprünün birayağı içingöz dikilen KanıUUVden Ostrorogyaltst.