Katalog

20 CUMHURİYET DERGİ sacıkyaşamlanndatanıkolduklarıaşırı şiddetin kurbanları. Üstelik bu şiddeti yalnızca Bosna ya da Bel fasf ın kana bıılanmış sokaklarında değil, kendı evlennde de yaşamışlar. Babalarının ya da üvey babalarının annclenni gözlerı önündedövdüklcrinc,yumrukladıklarına,bıçakladiklarına yadatecavüzettıklennetanıkolanyüzbinlerce çocuk gıbı, unlardaev içinde yaşanan şiddetten nasibini alan iki çocuk. (,'ocuklardanbiri, babası annesini iiç ay boyunca bir odaya kapatıp ona sürekli dayak attığı, tecaviiz ettiği vc bedenini sigarayla yaktığı bir dönemde ana rahmine düştü. Şiddetin yaşandığı evlerde yetişen çocuklarda görülen ruhsal bozukluklann daha yeni yeni ay ırdına varılmayabaşlandı.Songünlerdegerçekleştırilenaraştırmalarherdokuz kadından birinin eşi tarafından dövüldüğünü ve bu olayların yüzde 9()'ının çocuklann gözleri önünde maydana geldiğini ortaya koyuyor. F.v içi şiddete karşı savaşım veren bir dernek şimdi bu şiddetin çocuklar üzerindeki etkisini araştırarak onlarayardımcıolmanınyollarınıbulmayaçalışıyor. Şimdiye dek elde edilen bulgular son derece üzücü ve sinir bozucu. Şiddetle yüz yüze gelen çocuklarda savaş bölgelerinde yaşayan çocuklarda görülen belirtilererastlanıyor.En küçüklerinin bilc saldırganlaştıklarına, yataklannı ıslattıklanna ve huysuzluk nöbctleri geçirdiklerine ya da kabuklannaiyiceçekilipyabancılardanürktüklerinetanıkolunuyor. Ingiltcre'deki araştırmaya önderlık eden ruhbilim uzmanı Ruth, "Aradaki bcnzerlik hiç de şaşırtıcı değıl. Savaşta aile ve komşularortak birdüşmana karşı birleşirler. Bu durumda ise çocuklar çok daha soyutlanmışlardır, çünkü düşman kcndi içlerindendir," diyor. Kimliğinin açıklanmasını istemeyen vc öncelikle bu sorunlaracğilmeye çalışan Ruth da, tıpkı çocuklar gibi, bu tür olay lardan gözü korkmuş biri. Denetlenmediğindebu tür ruhsal bozukluklar daha ılcride buçocuklarınsağlıksızgençleredönüşmelerineyolaçabiliyor. Kimiokuldanatılıyor,kimilerialkoleyadauyuşturucuya sığınıyor,kimidctutukeviniyadaakılhastancsiniboyluyor. Araştırmadan elde edilen bulgular karşısında en çok hayrete düşenler ise bu çocuklann anneleri. Çocuklann büyük bir bölümü yaşadıklan bu darbey i annelerinden, öğretmenlerinden ve dostlarından gızl ı tutmaya çal ışıyor. Kadınlar içınbır sığınmaeviningüvenliortamındanscslenençocuklardan biri annesini korumak istediğini dilc gctiriyor ve "Annemın derdi zaten kcndine yetcrdi," diyor. Ayakları tutmuyor... O, yaşamı boyunca babasının kapıyı kırarak eve girip annesini döveceği korkusuyla yaşadı. Bir kezinde babası küçük kızkardeşini kaptığı gibi arabasına atmıştı. Annesi onu oradan almaya kalkışınca babası bir darbcyle onu yere savurmuş ve başını basamağa çarpınıştı. "Dokuz ayl ık hamile olan annem ayağakalkıp bir kez daha kardeşimikurtarmayaçalışınca, babam arabayı hareket ettirdi ve annemin bacakları arabayaasılıkaldı.üanda yere yığılıverdim.Bu tür olaylarda dızleriminbağıçözülürveayaktaduramam." O, birbaşka olaydada üvey babanın bebeği kendisine siper ettiğını, başını duvara çarptığı için onu acile kaldırmak zorundakaldıklarını belirtiyor ve "Ya ölürse diyc ödüm kopuyordu," diyor. Oveailesi3yılıçindctam 11 keztaşınmakzorundakaldı. O, beş okul değiştirdi ve eğitimini iki buçuk y ıllık bir gecikmeyle tamamladı. Her yeni eve taşındıklannda üvey baba onlann izini buldu ve çocukların velayctini cle geçirmek üzere mahkcmeye başvurdu. "Şimdi karşıma çıkan her erkekten korkuyorum," diyor. Annesi kızının yaşadığı ü/üntüyü öğrenince dünyasının yıkıldığını belirterek, "Kendi yaşamınızı kurtarmaya ve çocuklannızı korumaya çabalarken öylc zaman harcıyorsunuz ki, katalanndan geçenleri düşünmüyorsunu/bile. Çocuklaraolanlardan sözetmedikçe onları korumaya aldığınızı sanıyorsunuz. Oysa ki, gerçekte onları düş kırıklığına uğratıyormuşum. Kendimiöylesuçluhissediyorumkı," diyor. Gözlerı yaşlarladoluyor ve "Kızım yedi yaşında ve kendisıni öldürmekten söz ediyor. Yedi yaşında bir çocuk böylesi bit umutsuzluğakapılmamalı,"diyeeklıyor. Nevarki,derneğinçalışmalannakatılan çocuklann büyük birçoğunluğuaynıumutsuzluğuyaşıyor. Büyük bir bölümt aslamutluolamayacaklannainanıyor. Kitni zaman çocuklaı yaşadıkları darbenin öylesine ctkısi altında kalıyorlar ki olaylan ve duygularını, bir başkasının başından gcçmişçesi ne üçüncü şahısta aktarıyorlar. Işin en acıkl ı yönü ise toplumun bu tür olay lardan olumsu/ etkilenenbinlerceçocuktan yalnızca birkaçınayardımelinı The Guardian 'datı O ve diğerleri... O, yaşamı boyunca babasının kapıyı kırarak eve gireceği ve * annesini döveceği korkusuyla yaşadı. Şimdi "karşıma çıkan her erkekten korkuyorum" diyor. Çünkü, şiddetin yaşandığı evlerde yetişen çocuklarda ruhsal bozukluklar görülüyor... : : H er gccc evdcki tüm kapı ve pencerelerin kapalı olduğunu birkaç kez kontrol etmekle birlikte, içindeki şeytanları bir türlü başından atamiyor, ejderhalarıngelipminikkızkardcşiniçalacağınısanryor. O sokağa çıkmaktan, ya da annesi ve kardeşinden ayn kalmaktan korkan, kcndi kabuğuna çekilmış, çekingen ve hüzün dolu biri. Henüz yedi yaşında olmasına karşın, yaşamın yaşanmayadeğerbiryönüolmadığınıdüşünüyor. 10 yajjindaki birbaşka çocuk, gcçmişteki olay lann etkisınden kurtulamıyor ve o günlere döndüğünde korkuy la iliklerinedektitriyor. Kimizamanakılalmaz birbiçimdesaldırganlaşarak en yakınlanna scrtçe çıkışıyor. Artık çevresindekileri ezen, onları küçümseyen toplumdışı bır insan. Onlar travmasonrası bir ruhsal gerilimya!}iyorlar, Herikisidckı