Katalog

CUMHURİYF.TDERGİ Şiddete uğradığını rahatça söylüyor Reyhan. Yaşadıklarını herkes duysun istiyor. Biliyor ki, kadınlar seslerini yükseltene kadar şiddet devam edecek. Yaşam dönemeci olan Mor Çatı Sığınma Evi'ndeki günlerini de sevgiylc anımsıyor. ^ Şiddetten kaçanlara HULYA ERCLIN ger kadınsak her an şiddete uğrayabilirİ7. Kültürdüzeyimiz, çalışmamız, gelir durumumuz... vb. bizi şiddetten korumuyor. Her erkek her an şiddet uy gulayabilir. Şiddet uygulayan crkek, bilgisayaı mühendısı,millctvekilı vcyaçöpçüolabilir. Bugüne kadar şıddctc ıığramamışsak yarın dauğramayacağımı/anlamınagelmiyor..." Feminıstlerböylediyorlar. Arkasındanda ekliyorlar: "Kadın ne yaparsa yapsın haklı dayak yoktur. Kadınların suçluluk duymaması gerekiyor. Suçluluk duyması gereken şiddeti uygulayan erkektir." Reyhan Doğru şiddete uğram ı ş bi r kadın. MorÇatı Sığınma Evi'nde kaldığı süre içinde kcndinitopluyor. Yaşama yenidenbaşlıyor. Sığınma Evi'ndeyken gönüllülerden psikolojik ve hukuki destek de alıyor. Reyhan lisemezunu bir kadın. "Politikgörüşleri"kendisineyakınbirerkekleevleniyor. Eşitcknisyen.Evleninceiştenaynlıpevde oturuyor. Şiddet, evlendiğinin ayında başlıyor. Kocası tarafından sürekli dövülüyor. E Ayrıca sözlü aşağılamaya da uğruyor. Öncelerıbütünolanlardakendısinısuçlugörüyor. Kocasınınheristeğiniyerinegctirmeyeçahşıyor Amakocası her seferınde şiddet uygulamak içinbirsebepbuluyor. Reyhansonundaanlıyor.Sorunbendenkaynaklanmıyor. Kocası bilerek istcyerek şiddet uyguluyor Şiddetten zcvk alıyor. Birdayağmardmdan, aklına bırçıkış gelıyor; ıntihar. Tüm acıların tükeneceğini düşünüyor. Bır kutu hap ıçıyor. "Sona"ondakikakalakurtanlıyor Hastanedehamileolduğunuöğreniyor. Birkezdaha yıkılıyor. Bir kutu hap içmiş. Çocuk özürlü doğabilir. Aklına gelen tck çözüm kürtaj. Olay aite içinde kalıyor. "Roliinü lyi ezberlemiş" lıcı kadın gibı durumu çevrcden saklıyor. Bütün cvlilıklcrin aynı olduğunu düşiinmek ıstıyor. Zarnan içindc kocasının düzeleceğine ınanmak ıstıyor. Ikinci defahamilekalıyor. Bıroğluolııyor. (,'ocuk da,cvliliği kurtaramıyor. Ilattaşiddet daha da yoğunlaşıyor. Zaman geçtikçe, kişiliğinintükenmenoktasınagcldiğinianlıyor Reyhan. Artık kararı aynlmak. Abisininyanınaycrleşiyor. Davaaçıyor. Boşanıyor. Aradan bıı bucuk yıl geçıyor. Bu süre ıçınde abisinin toptancı dükkânında çalışarak yaşamını kazanıyor. Çocuğunu da kreşe gonderıyor. Babası /aman zaman gelip çocuğunu zıyaretcdıyor. Bu gelip gitmçJerde eskieşsankibıra7dü/elmişgibigörünüyor. Ailesiyenidenbirarayagelmclcrini istiyor. (,'ocuk da babaMiıı özlüyor. Eski eşi gelip yenıden barışmak ısteyincede... Özür dılcmeler... Her şeyin cskisiııden l'arklı olacağını söylemeler... Bir kez daha deııeıııeye karar veriyor Reyhan. (,'ünkü oğ1 ıı, anncsınıvebabasınıbiriiktegörmek istiyor lekrarbırarayageliyorlar. Biıhaftasonra şiddet yenıden başlıyor. Hem de eskisinden daha yoğun olarak. Çocuk da artık ol up bıtenialgıhyoı.Kısasiiredebabaylabırlıkte yaşama fikrınden vazgeçiyor. Çocuğun da psıkolojısı bozuluyor. Reyhan yenıden ayrılmak istiyor. Ailcsi karşıçıkıyor. Deniyor bir kez daha, bir nokta gcliyoı ki dayanaınıyor. Evi terk cdıyor. Tekrar aılcsinin yanına dünüyor. Bu süre içindc kocasındandevamlıtehditler alıyor. Kocasıyla tekrar barıştırmak için bir "dost" arayagiriyor. Barışmayı kabul etmcyince de "bari konuşun ve sonra ayrılın" öncrısıgcliyor. Birarkadaşlarınınevindebuluşuyorlar. Arayagircnler"sizrahat konuşun" diyerekgidiyorlar. Ogece.eskikocasından şiddeti ı bir dayak yiyor.teeavüze uğruyor. CumhurıyctSavcılığrnaşikâyetegidiyor. Başvurduğu ıkı savcı dadılekçcsıni kabul etmiyor. Ilk savcı "tecavüzciinün"eskı eşi olduğunu, hamilc kalabileceğini söylüyor. Tecavüzü bclgclcmck için sevkini istiyor. Savcı kararlı olduğunu göriince olayın geçtiği bölgedeki savcılığa gönderiyor. Ikinci savcının tavrı ise daha "sert" Tecavüze tanıklık yapacakbirilerini istiyor. Reyhan tecavüzün tanığının olamayacağını söylediğinde ise savcı daha da sınırlcnerek "kiiiür" ediyor. Reyhan'aki7inak,dilekçelenyırtmak kalıyor. O gün başvuruyor sığınma evine Bir ay sığınma evinde kalıyor. Bu süre içindc dınlcnıyor, psikolojik destek alıyor. Sosyal yaşama gerı dönüyor. Sonra iş bulup, ev tutup sığınma evındenayrılıyor. Sığınma evindeki günleıi Reyhan ıçın son derecc önemli. Yenı bir hayatabaşlamak için gerekli cnerjıyı sığınma evındctopluyor. Özgüveniniyeniden kazanıyor. Budönemdeçocuğunun kocası tarafından aılesinden alındığınıöğreniyor. Ü/ülüyor, amayıkılmıyor. Mor (,'atı'da günlerin son derece neşeli geçtığini anlatıyor Reyhan. Orada kurduğu dostlukları unutamıyor. Sığınma evinde kalan arkadaşıylahâlâılışkısınısürdiırüyor. Mor Çatı Sığınma Evi'nde kalan kadınların günlük tüm geıeksinimlerıkarşılanıyor. Kadınlar neisterlersealınıyor. "Hatta"diyor Reyhan "Bir gün nescafe içmek istediın. Yoktu. Dcrhalaldmldı." Sığınma evinde yemck pışırmek vc temızlikrotasyonabağlannıış. Kadınlar kendiaralarında iş bölümü yapıyorlar. Yemek, temizlik, çöp dökıııek ... gibi işlerin hepsi sırayla yapılıyor. Sığınma evınınkapasıtesı 20 kışılık.Çoğu zaman tanı kapasıte dolmuyor. Kadınların toplucauyuduklarıyulakhane,televızyonı/leme odaları, dmlcnnıe odaları, banyolar bulunan Sığınma Evi'nde tüm ihtiyaçlardüşünülmüş. Kadınlar istedikleri zaman dışarıçıkıyorlar. Akşam saat en geç I I 'de dönmek /orundalar. Bu kurala uymazlarsa ne mı olur? Ihtar alıyorlar. Kadınlara, sokağaçıkacakları zaman ihtiyaçları kadarotobüsbileli de veriliyor Sokağaçıkmakıstemeycn kadınlar ısc bütün günlerini sığınma evinde geçırebıliyorlar. Dikişdikiyorlar. Mü/ikdinlıyorlar. Televizyon izliyorlar. Bunlardandaönemlisi birbırlenyle konuşuyorlar. Ben/ersoı unları yaşamışkadınlardertleşerekkendilcri içinen doğruçö/ümüüretmeycçalışıyorlar. •" şiddeti yaşamaya devam ediyorlar. Bu verilerden çıkan ve altı çizilmesi gereken nokta Mor Çatı Sığınağı'nda kalan ve Mor Çatı'yla ilişkislnı sürdüren kadınların yüzde 76'sının şiddeti sonlandırması. Bu oranın yüksekliği, kadınların aile içi şiddetten uzaklaşıp yeni bir hayat kurabilmelerinde sığınakların önemli bir yeri olduğunu gösteriyor. Şiddetle ilişkisl ne oldu? (Yüzde) # Şiddet ortamına geri döndü şiddet sürüyor. Yüzde 24 0 Şiddet ortamına geri döndü şiddet yok. Yüzde 16 • Şiddet ortamını terk etti / boşandı şiddet görmüyor. Yüzde 60 Mor Çatı bugüne kadar dış kaynaklarla ayakta kaldı. Artık yerli destek de bekliyor. Destek para olabileceği gibi, giysi ve ev eşyası da olabilir. Ev tutup yeni bir hayata başlayacak kadınlar giysiye ve ev eşyasına gereksınim duyuyorlar. ^ Mor Çatı Tel.: (0212) 233 60 85 MOR ÇATI SIĞINMA EVİ Mor Çatı 1990 yılında faaliyete geçti. Sığınma Evi ise 1995 yılının Eylül ayında açıldı. 19901995 arası başvurularında mevslmsel inlşçıkışlar gözleniyordu. Sığınağın açılmasıyla birlikte mevsimsel farklılıklar ortadan kalktı. Merkez ayda ortalama 21 kadından başvuru almaya başladı. Psikolojik ve hukuki destek sağlanan kadınlar, üç ay Sığınma Evi'nde kalabılıyor. Sığınağın açılmasından sonra mevsimsel farklılıkların görülmemesınin nedeninin kadınların sığınağın varlığından haberdar olmaları ve aradıkları sığınak talebinin karşılanacağını bilmeleri olduğu tahmin ediliyor. Mor Çatı sığınağında kalan 25 kadın "şiddetle ilişkileri" konusunda soruları cevapladılar. Veriler oldukça önemli. Kadınların yüzde 6O'ı ilişkiyi terk ediyor, yüzde 16'sı ilişkiye geri dönmekle birlikte şiddeti sonlandırıyor. (Kadınlar fiziksel şiddeti yaşamadıklarında şiddeti sonlandırdıklarını düşünebiliyorlar. Oysa fiziksel olmasa da sözel, psikolojik ve ekonomik şiddeti yaşamaya devam ediyorlar.) Kadınların ancak yüzde 24'ü KAD/MLAR ÜSTÜNDEKİ BASK/VA SON Kadınların şiddete karşı haskaldırısı, sığınma evlerini de gündeme getirdi...