Katalog

CUMHURİYET DERGİ Yaşamının bir döneminde gazeteciliğe bulaşmamış bir yazara rastlamak hemen hemen olanaksız. Oysa, gazetecilik ile roman yazarlığı arasında dağlar kadar fark var. Gazeteci, dışa dönük ve çevreyle yakından ilgili, yazarsa yalnız ve toplum dışı olmaya yatkın... Gazetecilikten yazarlığa... G örünüşc bakılırsa, hcmcn hemen her gazeteci boş zamanlarındabir roman yazıyor. Ancak bu hıç de yeni bir şey degil. Gerçek ilekurmaca arasında oldum olası bir yakınlık kurulduvegazetecılikleroman yazarlığı gazetenin doğumundan bugünc hep içi içe oldu. Daniel Defoe kendi gazetesini yayımladı, Charles Dickens MorningChronicle gazetesindemuhabirlikyaptı.GrahamGreeneThe 'l'ımcs'da yazar olarak çalıştı, Onvell ve Hemıngvvay'in imzalarına gazctelerde sık sık yerverildi. Yaşamının bir döneminde gazctccilığebulaijtnamışbiryazara rastlamak hemen hemen olanaksız. Oysa günümüzde hangi kitapevinin kapısından girersenızginn,raflarda gazetecilikten romancılığa atılan kışilerinyapıtlarınıgörürsünüz. Ne var ki, roman yazarlığı ile gazcteci li k arasında dağlar kadar fark var Herbiri değışikbirdavranışbiçemi vc tavrı gcrektiriyor lyı birgazctccinin dışa dönük, çevreyle yakından ilgili, birandaiki tclcfongörüşmesini yürütebı lecek k ı vrakl ığa sahip, bir yazıyı kendisinden bcklencn sürcdetamamlayabilen.yabancılarlakolaylıklailctişim kuran biri olması beklcnıyor. Cja7etecilerkalabalıkiçinerahatlıkla gircbilıyorlar. Birçoğu çevredc olan bitcn herşeyden habcrdar. Örnek bir romancı olmak isc çok daha ciddi bir iş. Roman yazarlığı temelindc bireysel soyutlanmayı gerektirıyor Buradaortakla^abirsüreçsöz konusudeğil. lyı bir romancı yalnızlıktan keyif alıyor, konular üzerinde derın bir düşünceye dalıyor ve toplumdışı olmaya yatkın. Olur olmaz sohbctvcdedikodularlaçalışmasının bölünmesıne gclcmiyor; bu nedenle, sık sık telefonunun fışini çckiyor. (îraham Greene (ieorge Onvell Telefon ve taksi... Buikimeslekkarşıtözelliklerta$ıdıklarından, çalışma koşullan da hemen hemen her yönüyle farklılık gösteriyor. (iazetecinin cahs.ma.sini telefon görüşmelcri, taksi ile bir yerdcn biryeregitmelervebarsohbctlcri kesintiyc uğratıyor. Oysa ki, roman yazarının bu tür güzel kaçamaklara ayıracak vakti yok. O, kahve molası vermek, vergi iadesi zarfını doldurmak gibi türlü gerckçelerle işinden uzaklaşmıyor. Yazının belli bir saatte teslim edilmcsi zorunluluğu onun için •artısılabilir, çünkü felsefi bir önem taşıyor Peki,toplumsalyönübudenlıgc1iş.miij.dostcanhsı, gazeteci nedcnkendisini birhücreye kapatmak istıyor? Birinsanıntümzamanınıkurmacaya ayırmasınınaltındanctürbirçckicilik Ernest Hemingyvay yatıyor? Böylesi bireğilim, giderek daha çok sayıda gazctecinin yazın dünyasında kazandıkları başan vc dolaylı olarak elde ettikleri büyükservettenkaynaklanıyorolmalı.Gazetecilerinbüyük birbölümü roman yazmayı ikramiye peşinde koşmak gibi görüyor. Ama sonunda bu ikramiyeyi kazanınca, onun yenı yiizme havuzu ya da malikanesinden söz etmek, yapıtın gerçekleştirilmesi için harcanan çabadan sözetmcktençok daha ilginç bir duruma geliyor Yazın dünyasında sivrılen gazetccılere karşın.yayıncılarhâlâonlarabelbağlamak konusunda sakıngan bir tutum sergilemeyi yeğliyorlar. Dışarıdanbakıldığında gazetecilik ve roman yazarlığı aynı kefeye konsa bile,buıkısı tenedentırnağafarklı. Kuımaca türü yazı yazmak bambaşka bir şey. Insanın yaşamını buna adaması gerekıyor. Romancılığa soyunan gazetecı, bu alanda başarıya ulaşmak istiyorsa, eskı mesleğı ile ilgılıherşeyikafasındansilipatmakzorunda. Gazetecilikten aynlmak ordudan ayrılmak gıbı bir şeydır. Kışı giderek belli disipllinlerden uzaklaşıyor.^ The Guardian 'dan çeviren: RİTA URGAN