Katalog

UMUTD CUMHURİYF'TDERCİ ğıydı. Benotobüsünüzerine kayıp kişilerin fotoğraflarınıkoyduğumdaTürkiye'ninaz bilincnbiryüzüortayaçıkmıştı. Buuygulamadan dolayı Avrupa'dadchabuluijödülünü aldım. Harcadığımız bu çabaya karşın hiçbir yetkilibize yardım eliniuzatmadı." En doğal haklarını kullandıklarım söylüyor. Oğullarını, kızlarını, babalarını, teyzelerinibirumutlaarıyorlar. Usanmadan,bıkmadan,hcrkapıyıçalmayıihmaletmeden: "Bizler elimizden gelen her şey i yapıyoruzama insanlann bu dernektcn haberleri bile yok. Bilemiyorum, insanlann bu derneği duyması için bir yakınlarını mı kaybetmeleri gerekiyor?" Özbilici çifti evlerinin önünde ya da parktaoynayançocuklangördüklerindekorkuya kapılırolmuşlar. Çiinkü kayıp olaylarıen çok buralarda yaşamyormu^. Demeğc göre, Türkiye'dcki resmi kayıtlaryıldayedi bin kişinin kaybolduğunu gösteriyor. Bunların yüzde altmiijinı isc, zihinsel ö/ürlüleroluijturuyor. YAKAD ilgililcri haklı olarak aydınların ilgisizliğinden yakınıyorlar: "Insanlarbirduyarsızlık içinde duvarların arkasınagizlenmis,gözlerinikapatıpkulaklannı tıkamı^. Bana ne dercesine bu sosyal yarayı duymak görmek istemiyorlar. Ancak bir yakınlarını kaybedeceklcrkibugcrçcği görebilsinler. Bizler insanlann bu acıyı tatmadan gcrçekleri görmesini istiyoruz." 1996'nın resmi rakamlarına göre, Türkiye'de yıldayaklaşıkyedi bin kişi kayboluyor. Bunların yüzde 35'inden hiçbir haberalınamıyor. Türkiye'deki kaybolma olayları 1990'dan sonra çokbüyükbirartış. gösterdi. Her kaybolu^un ayrı bir öyküsü ve nedeni var. Kaybolmaların büyük bir kısmı kaçırma şeklinde gerçeklcşiyor. Bu şekilde kaybolanlar isc, bir daha bulunamıyor. Kaybolan kadınların büyük bir kısmınınuyujjturucuya alış.tırılarak fuhuş sektöriinde çalıştırıldığı sanılıyor. Kaçırılan çok küçiik yaştaki çocuklar Batı Avrupa ülkelerindeki çocuksuz ailelcrcsatılıyor. Zihinsel özürlülerise organ mafyası için birkaynak. Dernek çalışmalarında dil, din ve ırk ayn1 mı gözetmeksizin çalıştıklarını söylüyor Ismet Özbiliei."Bizim için insanlarınnasıl ve hangi sebeplen kaybolduğu önemli değil, sonuçta kayıp kayıptır. Insanların kaybolma nedenlerikonusundaayrımyapılmasınıisc doğrubulmuyorum. Derneğimizherinsana yardımcdiyor. Bunun içindeeğergerçeklcştirebilirsckNisanayı içeıisindcycnibiryere taijinacağız. On beij yatak kapasiteli olmasınıplanladığımızyeri,evindcnkaçmi!>ki^iler ve sokaklarda sahipsizgezcn zihinsel özürlüler için kullanacağız. Şu anda dışarıda birçok sahipsiz insan var. Bunların hepsine bannmaimkanısağlamakkolay değil. Belkibu giris,ımimizlebazıinsanlaraböyleyerleraçma konusunda örnek olabiliriz." YAKAD BaşkanıÜzbilıci'yc göre, sokaklarda bulunan sahipsizlerin büyük çoğunluğu çocuklar. Çocuklar sokaklarda cinseltacizeuğruyor, eroin işi gibi birçok iştekullanılıyorlar. Her an organ mafyasının elineı düşmekle karşı karşıyalar. I "Ben oğlumu ararken sokak çocuklarının arasma girdim. Çünkü evden kaçan ya da kaybolan bir kişi kendisini dışarda güvende hissedcbileceğibiryeregitmekister.Gidilecek ilk yerde sokaklarda yaşayan insanlardır. Sokak çocukları çok büyük acı ve ilgisizlik içinde yaşıyorlar. Yetkili ler debuçocuklaraciddi biryardımdabulunmuyor. Vconlar yinesokaklayaşamayaterkcdiliyorlar." | Oğullan Abdülhamit'i biranbileakıllaj nndançıkaranııyorlar.Tümolumsuzluklara ve engellere karşın onu bıılmaya çalışıyorlar^ Buaradu dernek yelkililerinin içinı t'erahla| tanbirgelişme, Avrupa Koııseyi'nin 20 t»inj EC'U 'lük yardımı. Bu konııda anlaşma imzalanmış...^ Başka çocuklar kaybolmasın diye YAZI VE FOTOĞRAF: ZAFER ÇEBİ ^Vv/ »v Ismet Özbilici, oğullarını ararken "Yakınlan Kaybolan Aileler Dernegi"nin de kurulmasına önayak oldular... . .f • • • A yscl velsmctözbilici'ninacılan anlatılacak türdcn dcğil, öylesine derin. Oğullarını yitirmişler. Yitiriş öyküsü de, anlaşılacak türden dcğil, öylesine garip... Özbiliciçiftiyle "Yakınları Kaybolan Aileler Derneği"ndekonuşuyorıi7. Oğullan Abdülhamit'i6EylüM992'deyitirınitjler. Hem de gözlerinin önünde, gözgörc göre... Abdülhaınit, zihinsel özürlü, yirmiliyaşlannda.Ogünbabasıylaişegidecek. Birlikteevdcnçıkıyorlar. Babaöndeoğularkada. O sırada ticari plakah birotomobil Abdülhaınit' in önünde durarakonualıyor.Tüm bu olanları annesi pencereden izliyor. "Içindekinin babası olduğunu düşündüm. Başka kimolabilirdiki.Oğlumarabayabindi. Vcarabauzaklaşıpgitti. Buoğlumuson görüşümoldu"diyoranne AyselOzbilici. Özbilici çiftininaltıçocuğu var. Abdülhamitkayboluncaçokbüyükacılaryaşamışlar. "Oğlumun kayboluşunun ilk geccsi çok zor bitmekbilmeyenbirgeceydi. Ikiüçgünbüyük korkular içinde hastaneleri durmadan gczdik. Her an eesediyle karşılaşmaktan korkuyorduk." Uunları anlatırkcn aglıyor, anne. Acı artık yüzünesinnıişkalmış. Baba,öncekarakola gitmiş. Yetkililerbuişisavcılıkhallederdemiş.Savcılıkise,topukarakolaatarakonların çözebileccğini söylemiş. Birçok resmi makama başvurmuşlar. Sonuç sıfır. Son çare olarak da çocuklarını kcndilcri aramaya başlamışlar. Bu çerçevedc öteki kayıp kişileri bulmak amaeıyla 1994 yılında Ismet Ozbılici'nin girişimlcriylc "Yakınlan Kaybolan Aileler Derneği"(YAKAD)kurulmu.ş. Özbilici, dcrneğinkuruluşunuşöyleanlatıyor: "Kimi siyasi ncdenlerle, kimi kendi isteğiy le, kimi isc organ ticareti ve daha say ısiz nedenden dolayı birçok kayıp insan varTürkiye'de. Biryılda binlerce insan kayboluyor. Bu kayıp kişilcribulacakbirmcrciisehenüz yok.lşlcböylebirboşluğudoldurmak amaeıyla buderneği kurdum.Oğlum kaybolunca nc yapacağımı şaşırmıştım. Herkes biı yerleregönderiyordu. Amabir kayıp masası yoktu. Ve kcndimi bir anda büyük bir mücadclcnin içinde buldum." "Yakınlan Kaybolan Aileler Derneği"ni kurmalanna neden kendi oğullanydı. Özbilici ailesi, oğullan Abdülhamit'in peşinde, Türkiye'de kayıplann, organ ticaretinden, çocuk pazarlamaya uzun öyküsünü de gözler önüne serdiler... Durupdurupoğullannadönüyorlar: "On araba on ev kaybetsek yenisini alırdık. Amabiroğlumuzukaybettik. Yeni bir oğul alamayız. üğlunıuzu ülkelere, servetlere hiçbirşeyedeğiijmeyiz." ÖzbilicilerAbdülhamit'i bulmak için her yoludencmisjler, ufacık umut ışıklarının pcşine düşmüjjler. Telefondaki ses, dağıtılan ilanlardaki gence benzcyen birini tzmir'de birparktagördüğünü söylemiij. Kişi çocugu yetkililereteslimetmiş. Veyetkililerinkendileriniarayıparamadığmısormuş.Ozamana kadarolaydan haberdarolmayan acılı annebaba Izmir'deki Güzelyah karakolunu aranıı^lar. Şu yanıtı almışlar: "Biz çocuğa baktık, sizin çocuğunuz değil.Sizindağıttığınızilandakiçocuğunuzun konuşabildiğiniyazmışsınız.Oysabu çocuk sürekliağlıyordu." Böylesıne bir yanıt kendilerini çok şaşırtmış. Bunun üzerinc karakoldaki gcnci görmck için Izmir'egitmek istemişlerya, bu kcz karakoldakiler"Şu anda karakolda değil. Kimsesızleryurdudaonukabuletmedi"deyinceçöküpkalmışlar. Dehabuluşödülü IsmetÖzbilieilstanburdakidernekodası içindekr'umutduvarı"na bir kez daha bakıyor. Duvardakayıpkış.ilcrın foloğrafları insanların ve dcvlctin ilgisizliğinden yakınır gibilcr: "Biz acılar içindeyiz. Devletten yardım bekliyoruz. Şuandabirçok sorunumuz var. Kayıp yakınlannın umut kaynağı olan Umut Otobüsü'nün îjoföı vebenziıı giderlerinı karijilayamıyoru/.Olobüsbirkenardaduruyor. Bııaraç birçok kayıpailcsi için umut kayna