Katalog

18 Krautrock, 1968 muhalefetinin içerdiği anarşik enerjinin yansıtıcı ve yayıcısı olarak doğmuştu. Can grubu üyeleri ise Communalism (Komüncülük) Anarchism (Anarşizm) Nihilism sözcüklerinin baş harflerini yan yana getirerek bu adı almışlardı... CUMHURİYET DERGİ yapmasını önerdiler; Mooney o güne değgin müzikle pek ilgilenmemiş olmasına rağmen bu ilginç öneriyi gcri çevirmedi. Komüncülük... 1967yılında, HerbertMarcuse'ın özgür BerlinUniversitesı'ndeütopyanınyakınbir gelecekte gerçekleşebilcccği müjdesini duyurmasından yaklaşık bir yı 1 sonra Communalism (Komüncülük) Anarchism (Anarşizm) Nihilism sözcüklerinin baş harflerini yan yana getirerek Can adını alan topluluk Köln yakınlarında bir dostlarına ait, restore edilerek stüdyo ve galeriye dönüştürülmüş eski bir şatoya yerleşti. Inner Space (lç Uzam) adını verdikleri bu şatoda ütopyanın müziğini yapmak üzere kol lan sı vadılar. tlk konserlerinde, Mayıs 1968'dc sokaklarda kaydedilmiş çatışma ve protesto seslerine,haykırışlarınayerverdiler. (Avantgard bestecisi Luigi Nono da aynı yıl yaptığı bir bestesinde öğrenci gösterilerindeki sesleri kullanmıştı). Yıllar sonra, Irmin Schmidt, "Biz hiçbir zaman alışılmış anlamda bir rock topluluğudeğildik. Can anarsist bir komüniteydi" diyecckti. Czukay ise,"Anarsist senfonistler"olduklannısöyleyecekti. 1969 yılında yayımlanan ve Mons'.er Movie adını taşıyan ilk albümlerinin kay ıtlarını Köln y akınlanndaki o şatostüdyoda gerçekleştirmişlerdi. Albümikiaçıdanönemliydi: Birincisi, adının da vurguladığı üzerc, sınematik bir albümdü ve topluluğun daha sonra yapacağı film müzikleri için bir ön çalışma sayılabilirdi. Ikincisive daha önemlisi, Can müziğinın alameti farikasını oluşturacak bütün belirleyici özelliklerı eksiksiz içcriyordu. Mooney'nin günbegün ağırlaşan ruhsal sorunlan Can ileberaberliğini sürdürmesini güçlcştiriyordu. Nihayet, şatoda verdikleri konserlerdenbirinde, üstkattaki sergiyi gczmek için merdivenleri çıkan ziyaretçilere sinirlenerek dakikalarca avazı çıktığı kadar bağırdıktan sonra halsiz kalıp yere yığıldı. Aylarcatcdavigördü. Birpsikiyatristinuyarısını dikkate alarak Can'den vc Almanya'danayrılıp Amerika'yadöndü. 1971 yılında, Liebezeit ve Czukay, Münich'de bir cafenin önünde şarkı söyleyen sokakmüzisyeniJaponasıllıDamoSuzukiile tanıştılarveonuvokalde Mooney'nin ycrini doldurmak üzere topluluğa katılmaya ikna cttiler. Aynı yıl üçüncü albümleri Tago Mago yayımlandı. Bu çok başarılı albüme imza adan kadroda Suzuki de yer alıyordu. Can'ınbaşyapıtısayılanvebaijlığınıkara büyücüAleisterC'rovvley'inbirzamanlaryaşadığı rivayet olunan gizemli, karanlık bir yöreden alan Tago Mago albümü okültizm, esoterik bilgi ve radikal sol düşünceleri kaynaştırıyordu. Daha açık bir anlatımla, Can topluluğubualbümdetoplumsalvekültürel değişimin başlıca dinamiğinin "kendısi için" işçi sınıfı dcğil, "kendinden geçmiş" (Abraham Maslow'undeyimiyle 'zirvedeneyüni' yaşamış)düşgörücülerolduğuiletisiniulaştırıyordu. Hermetiksonik deneylerle yaratılan albüm gizemci anarşizmin mührünü taş, ıyordu. İşçi sınıfının devrımci olduğu yollu Marksizmin özündeki o boş inancı sarsan \ Jerbert Marcuse ile kilise dogmalannı tanımayan heretik rahip Eliphas Levi 'yi bir araya getiriyor, özgürlüğün Diyalektiği ile Özgürlüğün tncili'ni birleştiriyordu. Radikal sol politikaylaokültizmin evliliği esoterik rock olarak adlandırabileceğimiz yeni bir alttürdoğrudu.Esasen,Can'inmüziği bu soy bir gizemciliği başlangıçtan itibaren içeriyordu. Daha açık bir anlatımla, Stockhausen'in müziğindeki gizem boyutu öğrencilcri Czukay ve Schmidt tarafından Can' in müziğinc taşınmıştı. 1970'lerin başında Köln 'de, eski bir sinema salonunu stüdyoya dönüştürdüler; şatodan aynlarak buraya yerleştiler. Bu tarihten Anarsist senfonistler! CAN grubunun yaşlı iiyesi Holger Czukay, Stockhausen 'in öğreneisiydl HALÎL TURHANL1 1 960'larda, avantgard deneyleri, özgür caz doğaçlamalannı, Batı dışındaki etnik müzikal kaynakları kaynaştıran,böylelikleyenialanlaraaçılarak cntclektüel bir dinleyici kesimine yönelen Alman yeraltı topluluklarınınoluşturduğu ve krautrock ya dakozmik müzik (kosmische musick) adlanyla anılan akım son aylardayenidencanlandı, hayatadöndü. Bu akımın içinde yeralmış belli başlı topluluklar yıllar sürmüş uzun bir uykudan uyanmışcasınageri geldiler. Konserler veriyorlar, yeni stüdyo albümleri yapıyorlar; eski albümleri ise yeniden yayımlaruyor. Ingiliz indie topluluklan, Amerikalı spacerock'cılar, Tokyo hardcore müzisyenleri krautrock'dan derinlemesine etkilendikleri bir kaynak olarak söz ediyorlar. Ingilizrock'çıJulianCope'uniki yil önce yayımlanan ve akımın, genç kuşak CAfİ müzisyenlerince politik bir perspektiften kavranmasına katkıda bulunulan Krautrocksampleradlıkitabıbunlardanbiri. Krautrock, 1968 muhalefetinin içerdiği anarşik enerjinin yansıtıcı ve yayıcısı olarak doğmuştu. O yıl Paris'ten Prag'a, Avrupa baştanbaşa sarsılıyor, sallanıyordu. Krautrock, bu depremin müziğiydi. Bir diğer deyişle, radikal öğrenci hareketinin, Beuys' un sanatının, Yeni Alman Sineması'nın müzikal düzeyindeki karşıhğıydı. Can ve Faust, krautrock topluluklan içinde en yenilikçi, en radikal ve en serüvenci olmalan dolayısıyla öneçıkıyorlardı. Can üyeleri, biri dışında, rock'n'roll için hayli yaşlıydılar. Bunlardan ikisi, Irmin Schmidt ve Holger Czukay, Avrupa avantgardının doruğunu simgeleyen Stockhausen'in öğrencileriydiler. Schmidt müzik çalışmalarının yanı sıra, sinema ve tiyatro eleştinlen de yazıyordu. Czukay ise, geçimini sağlayabilmek için özel müzik dersleri veriyordu. Gitar dersleri verdiği ondokuz yaşındaki öğrencisi Michel Karoli bir gün ona Beatles'ın "I'm the Walrus" adlı parçasmı dinletti ve Czukay'ın hayatı o anda değişiverdi. tki eski dost, Schmidt ve Czukay, genç Karoli'yidearalarınaalarakrockyapmaya karar vcrdiler. Bir davulcuya ihtiyaç vardı; bu boşluğu, uzun süre Ispanya'da yaşamış, orada özgür caz çalışmalan yapmış, ama sonunda her şeydenbıkarak Almanya'ya dönmüş bulunan Jaki Liebezeit doldurdu. Almanya'da yaşamakta olan New York 'lu siyah heykeltraş Malcolm Mooney'e de vokal