Katalog

STOS 1997 SAYI593 Bır an çok sıkıldım, gerı dönüp dıvanıyeden çıkmak gcldı içımden. Içeridekı ışık fotoğraf ıçınyctcrsızdı. Bunuöncedenbilıyordum Ikı büyük stüdyo flaşını, ayakları üstiine monte etmeyckoyuluncabırazrahatladım. Birpoloroıd deneme karesi çcktım. Ön hazırlık tamamlanıp da fotoğraf makinemi alınca, bu kez bulunduğum ortama objcktifin içınden bakmaya ve her şeyi daha net görmeye başladım. Seyf Shamlan'ın dıvaniyesi, evıne bıtışık ince uzun bır salon bıçımınde. Bahçeden girıliyordu. Üç duvarı çepeçevrc dolaşan dıvanın üstü,kırmı/ı vebordokadifeüstüncsımlıışlı antikayastıklarladoşclıydi. Duvarlareskı sılahlar, yağlıboya gemı resımlcrı ve özellikle eski fotoğraflarladoluydu Bu fotoğTaflarda Shamlanailesinindedelen,KuveytArapve dolayısıylaOsmanlı tanhının önemli kişilen, tarihsel an ve olay lan ızlencbılıyordu. Raflarda, Bcykoz gülabdanlan, eski lambalar, nışanlar, paralar, Avrupa'da Osmanlılar için yapılmış aileden kalma porselenler yer alıyordu. 11 BASKENT GUNLERİ Kıyılarda nüfüs patlaması MÜŞERREF HEKİMOĞLIJ ' az gelınce hava, denız, kara tüm yollar ulkemızden geçer, dunyanın her yennden tatıle gelır, ozlem dındırır Türkler. Tatil koylerınde, yazlık evlerde, kıyılarda, teknelerde... Yalnız dış ulkelerden değıl, Istanbul'dan, Başkentten, başka kentlerden de gelenlerle trafık yoğunlaşır, nufus patlaması yaşanır nerdeyse. llk durak Ankara kımı kışıler ıçın. Başkentın havasını koklar, geleceğe ışık ararlar, dostlarıyla buluşurlar. O buluşmada gökkuşağına benzer soyleşıler. Değişik ülkelenn oykulerıyle renklenır Konuşurken gündeme Joyce gelıyor bırden ya da havada petrol kokuyor. Dublın sefıremız Zeynep Ersavcı Irlandalı ünlu yazar Joyce ıçın duzenlenen törenlen anlatıyor. Dnılerken ozlem duyuyor ınsan, bızım yazartanmızın da boyle coşkuyla anılmasını istıyor. Irtandalıları yeten kadar tanımıyoruz galıba. Oysa Dublın'ın kuzeyınde Droghedo kentinın kapısında Ay Yıldız var, Publarda ıçtıklen bıralarda da.. Kraliçe Victoria döneminde başlıyor ılışkıler. Abdülhamit'ten gorduklen ılgıyı hâlâ masal turu anlatıyormuş yaşlı lıiandalılar Zeynep Ersavcı'yı dınlerken tanhı • yenıden okumak ıstedim Gırışımler olumlu sonuçlanırsa Dublın'dekı Tnnty Universıtesı ıle Bılkent Universıtesı arasında bır ışbiriiği var ufukta. Tarıh ve arkeolojı bolumlen ıçin bellı kotalar saptanacak, oğrencı ve öğretım üyesı değışımı olacak. Zeynep Ersavcı da bır görev alır mı acaba, Bılkent'tekı yorucu çalışmalardan sonra Sefırelık oynamaktan canı sıkılabılır! Murat Ersavcı'yı sorarsanız Ankara'dan ayrılmaktan şıkâyetçı olmaması gerekır ABD'de Huston'da yaşayan Turklerden körfezımız var, Edremt Korfezı'nın altın kıyıları, oksijen cenneti dıye anılan zeytın nvierası sonra Versace eşarplarının dalgalandığı Altınoluk kıyılan, Assos kıyıları, karşıda Safo'nun kızlannın şarkı söylediği Mıdıllı. Sonra Bozcaada, Tokyo Buyukelçımız Gündüz Aktan, Bükreş'ten merkeze dönen Yaman Başkut da burada geçınyor tatılını. Bır de Prof. Bilsay Kuruç. Geylkli'den vapura bınınce sessızlığın konsenne gıder gibı rahatlıyor ınsan. Acı bır gerçek, kıyılardakı nüfus patlamasıyla bırtıkte ses kırlenmesi de tırmanıyor gıderek. Tırmanışa öz şarkılannı söyleyerek dırenenler de var. Ankara Devlet Konservatuvarı Muduru Ali Dogan da onlardan bin. Datça'dakı evınde kısa bır tatıle gıderken çellosunu da aldı yanına. Müdurluk koltuğuna oturalı çalmaya vakıt bulamıyor, özlemle, neredeyse gozlerı yaşararak bakıyor çalgısına. Datça'dakı evınde ozlemı dındirmeyı umud ediyor Komşulanna da seslı bır armağan bence, All Doğan iyi bır çellocu. Sonbaharda Don Kışot'u çalacak Izmır'de. öz şarkısını çalacağını soylüyor dostlan, müdürlük gorevını de Don Kışot'luğa benzetıyorlar. Çellosunu özleyenler de Izmır'e gıtmeye hazırianıyor. Rengim Gökmen'ın yoneteceğı Don Kişot'u dinleyecekler, çello partısı çok güzel. Tanıdığım en iyı dınleyicılerden bın Haluk Kura sanırım. Mülkıye'de oğrencı ıken Cebecı'dekı konservatuvar konserienyle başlıyor dınleyıcılığı. Dıplomatık gorevınde daha çok derinleşıyor muzıkseveriığı. New (ortada), ailenin Uedelerı (sugda). ıiye ziyaretını mazeret olarak göstcrmışti. n dc, bırkadın tçın güç de olsa kisa bır siiçın bu havayı sol umak, kabul olan bır günbır dıvanıycyı görmck vc hatta fotoğraf cmek tutkusuna kapi I dım. Dncedcn izin alarak, Kuveyt'ınköklüaılcındcn kronoloji uzmanı ve ışadamı Scyf amlan'ın dıvanıycsıni fotoğraf çekmek lacıylazıyaret ettım. Saat 19'da ıçeri girdindc divaniyc henüz kalabalıklaşmamıştı. şlarhafifçebanadoğrudöndü.Dıvanıyelcr iecc crkcklcrc özgü olduğu ve benim geleŞimden dığer konuklann haberı olmadığı n ortalığı bır garıp merak sardı <.ırk dereceye yaklaşan bır sıcaklık vardı ve şılmışın dışında soğutucu çalışmıyordu. Osmanlı izleri Içlenndc Sultan Abdülhamid vc Sultan Rcşat'ın fotoğraflan dabulunanbirpanoözellıkle dikkat çckıyordu. Saat 2O.3O'a yakla^tığındaherkesbırdcnkalkıpnamazagıttı.Evsahıbı dahaöncedcn bcklememi söylediği ıçın boşalan divanıycdekı tcnhalıktan yararlanıp rahatçaçalışabildim. Namaz sonrasında cvsahibindcn fotoğraflarhakkındabılgialdım. Sultan Rcsafınresmının altındaki bir başka fotoğrafta, Ingılız Generalı SırCharles Tovvsend ve Enver Paşa'nınamcasıolanlIahlPaşa'nındaaralanndabulunduğu Osmanlı velngılı/subaylarından oluşan bır grup göriilüyordu. Evsahıbı, Halil Paşa'nın 15.000 Ingılizaskerini Anadolu'da üç yıl tutsak tuttuğunu ve kendısine Ingılızler'ın önerdiği bir milyon altınlık rüşvetı gerı çevırdığını dc söyledı. Gcneral Tovvsend 1915 'te Basra'yı alan Ingiliz komutandı. Ancak Bağdat'ı da almak üzere kuzeye doğru yürüyüşünde çok yavaş. davrandığı, başjangıçtaki avantajını yitirdiğı ıçın tüm askcn Halıl PaşakomutasmdakıOsmanlılar'aKutelAmara'dateslımolmuijtu Buradaılginçolan"ye~ nılen" vc "yenen"in yan yana oturup poz vermelenydı... Sultan Reşat'ınhemen üstündckı fotoğraftaiscbizde tngilızcasusu Lavvrencedıyetanınan kışının "Lavvrencc of Arabıa" bır araba içınde, törenlcŞam'agıniji göriilüyordu. Bırçoğumuzunbelleğınde"Lawrcnce"denılınce canlanan kişi aktör Peter O'Toole'un Bedevı gıysısınebürünmüşyüzüdür. Busiyahbeyaz foloğraftaki sert gölgelı görüntü ıse, filmm sadece bir düsj ürünü olmadığının da kanıtı olarak çıkıyordu karşımıza. Sultan Abdülhamit'in fotoğrafının hemen üstündckı rcsımdc 1911 yılındaingilizlerlcanlaşanKuveytEmırı Mubarek clSabah'ın üzerınde Osmanlı Bayrağı dalgalanan sarayı göriilüyordu. Altta, 1906'da Irak'ta çekılmiş bır başka fotoğraf vardı. Ikı Ingılızsubayı Osmanlılar'danelegeçirdikleri arabaya kurulmuşjar. Arabayı at ycrınc bırotomobil çckıyordu ötekı ıkı fotoğrafta başkaldıran Arap askcrlerinin Hicaz trenine saldırmaları ve 1917 yılının sonunda Ingılızlcr'ınBağdat'agirişiyeralıyordu Bufotoğraflarınortasındaasılı bir Osmanlı belgesındc de evsahibının dcdesıne 1905 yılında Basravılayetındeikıdönümhurmabahçesınc sahıpolmahakkı vcrıldığıokunuyordu. Bu görüntülerın hemen hepsı dc bölgenın Osmanlı cgcrncnliğındcn Ingılızcgcmenlığıne geçışını sımgclcycn bır tarihsel kcsıtı yansıtmaktaydı Dıvanıyeden aynlırkcnodcvırde hıçbirşeyinbulunmadığı buy&çlerıçın Istanbul'dakı, "Dıvanı Hüınayuo.'da kullanılan "HurmaEmırlıklerf'yakiîjtırmasıaklıınagel Pınar Yılmaz da Başkentten geçerek Kemer'e tatıle gıttı, annesıyle baş başa gunler geçırdı Bugunlerde aynlıyor ulkemızden, mavı surgunlerden sonra san gunler yaşayacak Pekın'de kalacak bır sure. Pınar Yılmaz jeolog Amenka'da oğrenım görüyor, orada çalışmaya başlıyor, petrol araştırmalanyla uğraşıyor, Huston'da unlu bır ABD şırketınde yıllardır Tepe gorevlerde bır Türk kadını, Üç Kura birarada. HalukLale Kura ve oğulları Mehmet Kura. Turgut Özal Turkıye'de çahşmasını onerdı ama çok çekicı bulmadı York'ta, Londra'da, Prag'da, galıba. Gorevınde gıderek tırmanıyor. Bu yıl Brüksel'de ve elbet Ankara'da en guzel Pekın'de, gelecek yıl Brezılya'da yapılacak konserlen, orkestraları, solıstlen ızlıyor. Prag petrol kongrelerının duzenıyle o uğraşıyor Bahan'nı da yıllarca once bırlıkte ızledık barok Dunyanın en buyuk petrol şırketlerı bıraraya salonlarda gelecek, petrol dunyasında yaşanan, gehşen öz şarkısını da guzel soyleyen bır kışı sorunlan tartışacak. Buyukelçı Haluk Kura Emeklıliğini güzel yaşayan kışılerden bın, umudu solmayan bın. UNICEF'ın tepedekı kadınlarından Prof. Dr Yaz gelınce o da mavı gunler geçınr, eşı, Tomris Türmen de Bodrum'da kısa bır tatıl ABD'den gelen Nilüfer Reddy, Istanbul'dan geçırıyor bu gunlerde Bu değeıiı doktor gelen Jale Eralp ıle bırlıkte once korfezde, dunyayı dolaşıyor, çocuk sağlığına, sağlık Ida'nın eteklerınde bır motelde sonra sorunlarına destek olacak yontemler üretıyor. Bodrum'da Bu kez mavı bır yıldonumu Yogun trafığı var, evı Cenevre'de, kocası kutladı, seksen yaşında Her zaman, her Avrupa Konseyı'ndekı delegemız Buyukelçı yaşta, guzel, zanf, şık bır erkek, ama asıl Rıza Türmen Strazburg'da ama onu da kızını güzel bır ınsan, iyı bır koca, baba, kardeş, da çok az goruyor Bodrum'da bır tatıl, bır dayı ve güzel bır dost. Her şeyı güzel yaşar, mavı yolculuk, bu yoğun trafığın guzel taşır. Gızemı sadelığı bence. Yaşama yorgunluğunu gıderecek mı acaba? sevıncını sade çızgılen boyutlandınyor. İyı kı Bodrum'a demır atan dıplomatlarımızdan bırı doğdun, dıyor dostluğundan mutluluk de Malezya Buyukelçımız Ferhat Ataman. duyüyorum. ötekı yıldönümlennı bırlıkte Eşı Ayşe Ataman daha once geldı, once kutlamayı umut edıyorum Doğum günümü Istanbul, Yaşar ve Ziya Müezzinoğlu ıle ben de korfezde ören'dekı balkonumda bırkaç gun, ardından Ankara ve Bodrum kutlanm çoğu kez. Dostum Ida'ya gunah Gundoğan Koyu'nda buluşuyor dıplomatlar. çıkararak! Eski dostlanmı ozlemle Cennet evlerınde. Gergınlığı gerıde kucaklayarak bırakıyorlar mı acaba? Bıraraya gelınce bellı konular açılıyor ıster ıstemez. Geçmışten Sevdığımız özledığımız dostlar olmasa ne geleceğe olaylar ve beklentılerle gündem de yapardık acaba'' Dünya nasıl boşalır, yaşam haylı yuklu nasıl solardı? Her şey dostlarla boyutlanıyor değıl mı' Severek, sevilerek, güvenerek, Tum dıplomatlar Gündoğan'da değil elbet. yaslanarak gelışen bır dostluk büyuk Başka koylar da var, ayrıca Ege'nın başka mutluluk. ^ kıyıları Dıkılı var, Ayvalık var, Artur var Bızım