Katalog

10 CUMHURİYET DER< Kuveyt'te ilginç bir iletişim ağı var. Divaniye adı verilen kabul günleri... Kuveyt kamuoyunun nabzı bu kadınsız kabul günlerinde atıyor. Erkeklere özgu kabul günleri... YAZI VE FOTOĞRAFLAR: GÜL KAYAMAN KZEN Seçim zamanı dışında divaniyelerin en canlı olduğu zaman, Ramazanayı. Ramazan boyunca divaniyeler her akşam açık oluyor. llk üç gün herkes yakın ai le çevresini ziyaret eder. Daha sonraki günler crkeklersahura kadar divaniyelerinde kalır, sahur yemeğini konuklarlabirliktcyerlcr. Hcrdivaniyenindevamlıkonuklan sirailcbircr gün sahur yemeğini gctirirler. Aynca, ay boyu ziyaret ettiklcri başka divaniyelere tatlı, şurup gibi hediyeler de götürürler. En ilginç konuşmalarsalıveçarşambagünleri yapılan parlamento toplantılan sonrasındaki divaniyelerde gerçekleşiyor. Kuveytliler'e göre mcclis toplantısı olan günlerdeki divaniye buluşmalan gündüz yapılan toplantınınbiruzantısıvedeğerlendirmcsibiçimindc geçer. Hiç kimsebunukaçırmak istemez. Para: Birinci konu 1990 yılında Irak'ın Kuveyt'i işgali ve bundan sonraki gelişmelcr siyasal konulan öne çıkarmışgibi gözüksede Kuveyt'te her zaman için iş vc para dünyası birinci öncelikli konu. Yüzyıllardır bölgede deniz ticarcti yaparak kazanılan sınırlı deneyim petrol sermayedarlarınındesteğiylemodernlcştirilmişvegeliştirilmiş. Yerli ve sıradan bir işadamıyla dahi konuştuğunuzdadünyapiyasalannınnabzını sürekliolardktuttuğunuhemcnanlıyorsunuz. Gerek kamu sektörü, gerek özcl sektörün sermaye birikimleri yurtdış. ına taştığı için uluslararası gclişmclcr çok yakından izleniyor ve bilgialışverişi için divaniye toplantılan kaçın Imaz birer fırsat kabul ediliyor. Kuveyt'te kişibaşınadüşenmilligelir23binTürkiye'nin onkatı Amerikan Dolan. Yurtdışındaki yatı Sultan Abdülhamit (solda), Ingilizlerin Ht nmlardanelde edilcngelir,buortalamanın şında ve miktan bilinmiyor. Bu yatınmlaı bazıları DaimlerBenz, Lufthansa, Rotterd; Rafinerisiveltalya'dakiOSgibihisseler... Divaniye toplantılan, burada yapılan V nuşmalann nitcliklcri nedeniyle Kuveyt görevli diplomatlar ilc yabancı isadaırılaru da sık ziyaretlerine ncden oluyor. Yabancı rın divaniye toplantılanna katılarak ilgi dı malan cvsahibi vc ötcki konuklara onur vcı dc Kuvcyt'in içişlcrinc karışmalan aslın pek hoş görülmüyor. S ıcak iklimi dolayısıylageceleri canlanan bir yer Kuveyt. Kuveytli crkekler için sıcak gecelerin en öncmliolayı.yıllardırbüyükbirhcyecan ve istekle katıldıklan "divaniyeler". Divaniye aslında "erkeklere özgü kabul günleri". Karşılıkh yapılan bu nczakct ziyaretlcri kişilerin Kuveyt toplumu içindeki durumlarını daetkiliyor. Toplumsal konumune olursa olsun, siyasal ya da toplumsal etkin bir rol oynamak isteyenler, bu kurumu ciddiye almak, gerck divaniye sahibi olmak, gcrek ötcki divaniyelereziyaretyükümlülükleriniyerinc getirmck zorunda. Divaniye kabullcri;çoğunlukla divaniye sahibinin evine bitişik ancak girişi ayn bir salondayapılır. Bununlabirlikte.bazeneveyaslanmış ya da kaldırıma ycrlcştirilmiş sıralar ve uzun kanepeler üzerinde de düzenlenir. Bazi büyükailelerınözclinşacdilmişdivaniyebinalan vardır. Divaniyelerdc crkck hizmetkârlar çay ve kahve "mırra" ikram ederler. Alkolliiiçki Kuveyt'teyasaktır. Kuveytliler Kuveyt tarihi boyuncadinsel ve siyasal uçdiye nitelendirilcbilecekdüşüncelerin ortaya çıkabilmcsini divaniyelerdcki herkeseaçıkserbcsttartışmaortamınabağlıyorlar. Monarşi ileyönetilenbuküçücükdevlette düşüncclcrin ne dercce uç olabi leeeğini kestirmek zor. Ancak halkın düşünce alışverişindebudcnliiyiörgütlenmesiveyöneticilerin, hatta bazen Emir ve vel iaht olan Başbakanın divaniye ziyaretindcbulunmalanülkeaçısından sağlıklı birolgu olarak kabul ediliyor. Divaniyelerdeki konuşmalarla Kuveyt kamuoyunun nabzı tutuluyor. Genel ve yerel seçimler önccsindcki kampanyalar boyunca seçmenlerin, adaylan yakından tanımalan bakımından bu toplantılarönemlı rol oynuyor. Divaniyede bir kadın Kuveyt'te bulunduğumuz sürc, pek çok \ veytl i konuk cvimdcn erkcn aynlmak için < Divaniye: İletişim ağı Divaniye geleneğinın Bedevi aşiretreislcrinin çadır toplantılarıyla doğduğu sanılıyor. Daha sonra yerlcşik düzene geçilmesiyle birlikte aynı olgu büyük ailelerce sürdürülmüş, tecimsel, siyasal, toplumsal konularhepdivaniyelerde görüşülmüş. Hatta divaniyelere adalet ya da yardım isteğiyle de başvurulduğu olurmuş. Eski Kuveyt'te gencl liklc hcr mahallede bir divaniye bulunurvebununyükümlülüklerini o mahallenin mali giicü y üksek olan ailesi karşılarmış. Mahalledivaniyelerigelişerekmahalle sakinlcrinin toplumsal gereksinimlerini çözer duruma gclmişler ve gittikçe önem kazanarak ulaşım ve iletişim zorluğu olan devirde haber yayma, görüş bildirme aracı, bir anlamda iletişim ağı olmuşlar. Zamanla Kuveyt Emirleri özel günlerde bunlan ziyaretetmeyc, divaniye sahiplcri de karşılık vermeye başlamışlar ve böy lecc divaniye geleneği yaygınlaşmış. 60'lıyıllardascrvetinartmasıiledivaniyelerin öneminin yanı sıra, sayıları daçoğalmış. Baslangıçta 20 kadar olduklan sanılırken, bugün400'ün üzerineçıkmış. Baslangıçta divaniye buluşmalan haftanın tek gcccsinde düzcnlenirken, günümüzdc haftanın bütün gccclerine dağılması kaçınılmaz oltnuş. Sayının budenliçoğalmasmedeniyleKuveytlilerzaman zaman gecede birkac divaniye zıyarctine birden çikmak /orunda kalmışlar. Doğrusu bundan da yak ınan pek yok. Divaniye 'de kahve ve mırra keyfi. Servis de erkeklerden. Çünkii Divaniye kadına kapalt!