Katalog

17 AĞUSTOS 1997. SAYI 595 gelmesi de gcrekmeyen iki şey, genellikle dc kötü bir yorumla, kolay müzik tüketmeye alıştırılmış ortama algıya sunuluyor. Türkiye'de pek çok şey gibi söz yazarlığı da işin ehli kişiler tarafından yapılmadığı için.bestecilerinşiirkitaplarınabaşvurmalarını normal karşılıyorunı. Ancak sonucun pek iç açıcı olmadığı kanısınday ım. Kolay ve çok üretilen bir müzik tarzıyla az ve zor tüketilen şiirin yan yana gelmcsinin önünde pek çok cngel var. Bu durumun, şairlerin söz yazması ve besteciy le birlikte çalışmfsıyla bir parça da olsa aşılabileceğine inanıyorum. Bugüne kadar 10'dan tazla şiirim bestclendi ve 20'den fazla kişi de kasetlerinde bu bestelere yer verdi. Ahmet Kaya, "Şafak Türküsü", "Kirli Gömlek", "Sıcak Saklayın Gecelcrim"ibesteledi.MehmetGümüş'ün bestelcdiği "AnnelerGünü"nü ve Mustafa Uzun'un bestelediği "Sunu"yu Edip Akbayram okudu. Bestelcnen bir diğer şiirim ise "Müebbet Türküsü"... Şiirlerimi beste yapması içın özellikle kimseye vermiyorum. Benim için önemli olan, şiiri bestelcyecekkişinin işini iyi yapıp yapmadığı. Eğer bestelcnmeden önce bana sorulmuş olsaydı ve ben şiirin bcstclenebileceğine ikna edilseydim, bestelcyecek kişinin gerici birideolojiyi temsil edipetmediğine bakardım. Şiirlerini şarkı olarak dinlediğimiz şairlerimiz arasından Nâzım Hikmet, Attila tlhan ve Hasan Hüseyin'in çok az şıırınin iyi yorumlandığı kanısındayım. Bunun dışında beğendiğim beste yok dcnccek kadar az. Şiirlerimi bestecilerc kendim vermediğim için bir pişmanlıktan söz edemem. Ama "Şafak Türküsü" nedeniyle başım epeyağndı. Okurlanm hâlâ şiirini neden verdin diye baskıyapıyor. Şiirlerimin bir kısmından kaset çıktıktan sonratelifalındı. Nadırendeolsabcnimonları arayıp bultnamla oldu bu. Bir tek Edip AkbayTamkasetçıkarmadanönceizinaldı. Sektörü olan müzikle sektörü olmayan şıirin nasıl bir araya gelebileceği y a da gelemeyeceği iseayrıcatartışılır. ATTİLA İLHAN: "Ben Sana Mecburum" adlı şiırimi ilk kez 6O'lı yıllarda Hümeyrabesteledi. Kn son daTürk Sanat Müziği okuyan Samime Sanay bcsteledi. Genç bestecilerin şiırlennden yararlanmak istemelcrine, şaşırmıyorum. Turkiye'de şiirlenn bestelenmesi Divan Musikisi'nden berigelenbirgelenektir. Bâki'nin.Nef'i'nin, Fuzuli'nin, Şeyh Galip'in şiirleri eski Türk Musikisi bestekârları tarafından bestelenmiştir. Şairin şiirinde söylemeye çalıştığı şey le bestekârın onları sese döküş biçimi birbirine çok uyumlu. Cumhuriyet şairlerinden de Orhan Seyfi, Faruk Nafız ve en çok Yahya KemalBey'in şiirleri Türk Musikisi'neçevrilmiş. Günümüz bestekârlan bu işi yaparken, acaba kendilerinden öncekiler kadar sorumluluk duygusuna sahipler mı? Şairin şiirleriylcyaptıkları arasındaki uyumun derecesini iyi ölçüyorlar mı? Bizde, şairi şarkı sözü yazarı saymak eğilimi var. Batı 'da ise, şarkı sözü yazan ve şair aynmı kesinleşmiştir ve bir söz yazarı hiçbir zaman şairlik iddiasında bulunmaz. Söz yazan ycri geldiğinde bestekânn bulduğu melodiye laf uyduran kişidir. Sözleri ne kadar iyi uydurabilirse o kadar iyi söz yazan olur. Şair, şiirini yazarken, günün birinde besteleneceğini düşünmez. O sadcce, belirli birmesajı vermeyi amaçlayarak, şiirini yazmaya çalışır. Şiirlerc başvururken ünlü bir şiirden yararlanmak istiyorlar. Aynı şiirimin 23 kez bestelendiği de oldu. Ancak, bu besteler içinde benim şiire uygun bulduğum hemen hemen yok. Beğeniliyormu? Belirli bir süre için cvet. Fakat, Dede Efendi 'nin ya da Şevki Bey'in yaptığı besteler gibi kalıcı olmuyor. Bunu başarabilen çok az. Beste için gelen gençlerin bir kısmına, onları bu işe teşvik edebilmck için izin vermeye çalışıyorum. Ama yine de kendi şiirlerimden ve bu tür öteki bestelerden memnun değilim. Bazılan şiiri tamkavrayamıyor.bazılan ise, şiiri kendi amaçlanna alet ediyor. Ancak şiirlerimi değıştırmelerine izin vermiyorum. Avukatlanm bunu önlemek için kasetin içine şiirin bir kopyasının koyulmasınışartkoşuyor. Bugüne kadar 30 civannda şiirim bestelendi. Bunlar arasında bana görc cn başanlısı Ergüder Yoldaş'ın bestelediği "Sultaniyegâh", en ünlüsü de " Karantinada Despina". Yine "Mahur", "Eski Sinemalar" ve "thtiyarlar Baladı" Yoldaş'm bestelediği diğer şiirlerim. Ahmet Kaya da bir dizi şiirimi besteledi. "An Gelir'Mc başladı. Bu şarkı o zamanlarda çok sükse yaptı. Ahmet Kaya'nın, "Mahur "dan sonraki bestelerdc, şarkıların daha çok tutulabilmesi için arabcskle flörte başlamasınıhoşkarşılamadım.Onunlaanlaştık, artık şarkılarımı bestelemiyor. • Enson Bursa'dan genç bir besteci "Yağmur Kaçağı"nı bcsteledi. Birbaşkası ise, "Aynhk Sevda'ya Dahil Dcğü"deki "Ulan Kızlar" adlı bir şiiri besteledi. Bunların dışında bestelenmiş fakat, kaset haline getirilememişçok şiirim var. Nesil farkı olduğu için, genç besteciler şiirin anlamını kavrayarak, besteye uyduramıyor. Ben şiiri 3540 sene önce yazmışım, o ortam içinde düşünülmesi gerekir. Günümüze uyarlamayaçalışılması yanlış. Eğer, şiirimi vereceksem, sanatçının tarbenim şiirimle bir ilgisı yok. Bana ne sordular, ne izin aldılar. Yine, "Elde VarHüzün" isimli kitabımdan 67 koşmayı olduğu gibi besteleyip.plağaokumuşlar. Ozamanlarbuişticarileşmediğiiçinüzerinde durmadım. Şimdi avukatlar işi çok ciddiye alıyorlar. Ahmet Kaya'dan şiirin tamamını bestelemesini istemiştik. O bazı yerleri çıkararak kaset yapmış. Az daha kaseti toplatıyorlardı. Timur Selçuk'un, Ümit Yaşar'dan yaptığı "Söyle Gitar Çal Gitar"ı ve Münir Nurettin'in Yahya Kemal'den yaptığı besteleri de beğeniyorum. Şarkı olarak söylenen şiirlerimin albüm haline getirilmesini istemem. Bazı fotoğraf sanatçılan şiirlerime uygun fotoğraflarçekip, albüm olarak yayınlamayıteklif ediyor. Onu da kabul ctmiyorum. Çünkü, şiirin kendisi o fotoğrafı da getiriyor. Şiirlenn teliflerikonusundatemkinliyim. İşi avukatlanma havale ettım. Tek şikâyetim, çıkanher kaseti izlemenin zorolması. Başlangıçtabu işbirazhavadakaldığı için telifalamıyorduk. Şimdi ise.kanunabağlandığı için izinsizyapamıyorlar. Şairden, izin verdiğine dairbirbelge almalan şart. Ancak çıkan hcr kaseti izlemek gcrekiyor. Mesela Ebru Gündeş'in Kurtlar Sofrası isimli kaseti. Romanımın adı bu. Emınim, sözlerini yazan ve besteleyen bunu bir halk deyimi sanıyor. Oysa "Kurtlar Sofrası" lafinı ilk ben kullandım. Şimdi bu kaseti ve sanatçıyı mahkemeye mi vereyim? Beste için gelenler piyasa sanatçısı ve bellibirparakazanıyorsatelifödemesiniistiyorum. Kimi durumlarda rahatlık tanıyorum. Genç sanatçılartarafından iyi niyetlc yapılmış, kaliteli bestelerse, hiç almadığım da oluyor.^ Ergüder Yoldaş "Mahur"u bestelemiş. zından önce, şiirinritmineve melodisine bakarım. Şiirin kendi ıç sesini, ritmini yakalayıp yakalayamadığı benim için önemli. Birçoğu bunun farkında bile değil. Ve sonuç, başarısız. Ahmet Kaya ve Ergüder Yoldaş'ın ayrı ayn besteledikleri "Mahur"ubeğeniyorum. Bazen de insan iyi sonuç alamayacağını bile bile veriyor. Gençliğıne, heyecanına hürmet ederek, yap diyorsunuz. Şarkı bestelendikten sonra özellikle telefon edip eline sağlıkçok güzel olmuş demiyorsam hoşuma gitmemiş demektir. Müziktcn ve ritmden anlamadığım için beste aşamasınakanşmıyorum. Beni ilgilendiren tek şey okuyana aktarmaya çalıştığı mesaj ı, duyguları ve sesi müziğin verip vermediği. Şaire danışılmadan şiirinin bestelenmesinı nezakctsizlik olarak görüyorum. Bir şarkıcımi7 kaset çıkarmış, adı "Ben Sana Mecburum". Şarkıcının adı da aynı ancak, "Ben Sana Mecburum "u ilk kez 607ı yıllarda besteleyen Hümeyra oldu. BEN SANA MECBURUM Ben sana mecburum bilemezsin Adını mıh gibi aklımda tutuyorum Büyüdükçe büyüyor gözlerin Ben sana mecburum bilemezsin Içimi seninle ısıtıyorum Ağaçlar sonbahara hazırlanıyor Bu şehir o eski Istanbul mudur Karanlıkta bulutlar parçalanıyor ' Sokak lambaları birden yanıyor Kaldırımlarda yagmur kokusu Ben sana mecburum sen yoksun Sevmek kimi zaman rezilce korkuludur İnsan bir akşam üstü ansızın yorulur Tutsak ustura ağzında yaşamaktan Kimi zaman ellerini kırar tutkusu Birkaç hayat çıkarır yaşamasından Hangi kapıyı çalsa kimi zaman Arkasında yalnızlığın hınzır uğultusu Attila llhan: "Beni ilgilendiren tek şey mesajı, duyguları ve sesi verip veremediği" Attila llhan