Katalog

CUMHURİYLI DKRGİ Bir oyuncuydu o. Her akşam açılan perdeyle birlikte ycniden doğardı. Her akşam seyircilerin alkışlarını beklerdi. Her akşam bir doğuşu canlandırırdı sanki. Sahnesinin içinde doğar, büyür ve ölürdü. Ama bu ölüm, onun için yeni hayatlara açılan bir kapıydı. Ve bu hayatlar, insanları güldüren, düşündüren küçücük köprülerdi Metin Akpınar için... Sanatçı, Özge Mumcu'nun sorularını yanıtlıyor... Bir "gibf'ler sanatı: Tiyatro Tiyatroya nasıl başladınız? 5>ımdı buklasık sııalın cevabı da klıısıktır. Çoeukluğumda. Bu :>akay ı gcçerek, tıyatroyabenimbaşjangıcımı, l957,"YeşjlSahne" olarak sayınakgerck. Yeşjlay (jrubu'nıınbır '•Yeş.ilSahnc"sı vardı.Orada.arkadasJarımla. amatör olarak bu olaya basjadık. üııdan sonra, Mıllı Tiirk Talebe Birlığı'ndc. 1962 senesindc, yarı profcsyonel olarak dcvaın ettık. Buyarı profesyonellık tanımlaması şöyle: Amatörbirtıyalroyduk.ancakı,'evreilçelereıurneleryapılıı•,oralardabelliminikücretler alınırdı yada ışte yol paramız verilir. yemegımizkarş:ılanır. gıdcroralardaoynarılık: M.T.T.B. bünyesi içerisindedeçok küı,ük iicretleılegösterılerolurdu.Onun ıçinde bu tanımlaınayı, yarı profesyoııel olarak nitelcndmyomın. h.fendım,buçali!jmalarsürerkenözellikle MillıTürk Talebe Birliğı'nde"Her YerTiyatrodur" kampanyası diye bir kampanya vardı. oııa katılmı^tık. Bu, tıyalroyu sahnelerdcn çıkarıp, halka taş,ımak. halkın ayağına götürmek çabasıydı. Bu kampanyanın göste "Türk toplumu zt'ki bir toplıımdur" diyor Metin Akpınar, sonra ekliyor: "Akıllı dcğildir, ama zi'kidir. Çiinkü zcku aıılık birpırıltıdır." rilerindenbirmde, Antigoneoynarken.rahnıctli hocam Ulvi Urazbı/i ı/leıııı^tı.Oyıından sonra oturduk dertleştik vc bizi davct ctti. Birlikteçalışınayıteklifctti. Bubenimzatenhayalini kurduğunıbirijeydi. llksözleijmcmiz !>öy]c oldu: Malinelcrde, saat 15.00'lerde,kendioyunlarımızisergileyeceğiz, ücret karsjilığı, ama salona para ödemeyccektik. Akijam 18.00 ve 21.15 suarclcrdc, bizUlviHoca'yaoyunculukhizmctisatacak ama para almayacaktık. BusıradadaralımctliHaldunTaner.GözlerimiKaparımVazifemi Yaparım adlı oyuııu yazıyordu. Oyunun ilk yazımı sırasında, altı kişılik, eski tabirle altı eşhaslı olan buoyun giderek geniijledi ve otuz kışiyle ancak oynanabilir hale gcldi vei^lerdahadaciddileştı.BununüzerineUlvi Hoca"Çocuk!ar,buradai!>imİ7ağırlaştı vc ciddile^ti. Ben <>imdi size para veremem, ama iiç ay sonra veririm, geliniz bu ii>ı matine ve suarelcrdc bırlıktc yapalım." dedı. Bİ7 de sevgıylc. saygıyla "F.vet" dedık vc 1954'tcbendenizprofesyoneloldum. Zeki Alasya'> la beraberliğiniz nasıl oldu? 1962 senesinde Mılli Türk Talebe Birliği'nde oldu. Oradanayrıldığımızda.yani ben Ulvı UrazTıyatroMi'nagırdığımdc.Zekide aynı yıllarda Arcna Tıyatrosu'na girdı. Ondan biıyıl sonra da bcıımı dc rica vc talebimle.hocanındaıstcğıylc.Zckı Alasya'yı Ulvı UrazTiyatrosu'natransfeıettık.ondan sonra daya^anıımı/ıbcıabcrsürdürdiik. Bu beraİH'iliğin getirdigi sonuçlardan memnun nıusunuz? Tabn mcnınunum. (,'ünkü biz ıkımı/ bir bütünüz. Döncımlöncmbunuyanlıijuyguladık. Iki ba!>lıbirkomıkolduk. Ama sonra buiHinyanlişlı£ınıi'arkcderek,doğruyubulup, çatı^mayı koyup.dıyalcktiklcn. ıkılcmlcrden yararlanaıak. daha doğru ürünlcr \ermcye başjad ık. Çiinkü gülmcccbuçal üjiııadandoğuyordu. Bizdebuçatı^nıayıyakaladığımız zaman doğru ı^lcr ürettik. Bir tiyatro sanatçısı olarak hayata nasıl bakıyorsunuz? Şimdıgalıba "bir tiyatro sanatçısı olarak" tanımlamasınınbırazaçılmasıgcrck. Çiinkü kabarc tiyatrosu, dramatik tıyatrodan bıraz t'arklı. Bubırvıkatiyatrosu,bubıralaytiyatrosu. bu bırba^kuldırı tiyatrosu. bu bir ıroni tiyatrosu. bu bir cle^tirı tiyatrosu. özellikle politikelejjtıri... Böyleoluncadayaşama,bu objektifi takarak baktığımı söylemek istiyorum. Bir süıe sonra, her olaya o objektifle bakmayaalıs;ıyorsunuzvegöğnünüz,beyninızbubağlamdaoluyor. Bendeyaisamımda etraf'a böy le bakmay ı öğrcndim ve böyle bakıyorum. Yalnız. asık suratlı, nalet, nobran birşeydeğılbu. Birazgüleç, birazsevecen, birazdaha ılık birbakış. Sanırım yaşamada böyle bakmaya çalışıyorum. En iyisi de bu zaten. Özel ve devlet tiyatrolarınınbugünküdurumunu nasıl buluyorsunuz? Şimdı önce şunu söyleyeyim, biraz katı bir yaklasjm olacak ama gcnelde tiyatronun durumunuiyibulmuyorum.Hattahatta65milyonlukbirülkedebugünküsayısaldeğerlendirmeye bakarsak, tiyatro yok demektir. Yanı üç dört ıle yayılmıs., devlet tiyatroları dahıl, >ehirtiyatrolan dahil.özel tiyatrolardahil, belkibelediyevehattaamatörtiyatrolar dahıl bütün tiyatroları saysan kırkı elliyi geçmez. Ne demektir bu, tiyatro yok demektir. lin basıtindcn her ilde bir tiyatro yok. Yok olacağına, az ama kötü olsun razıyım. Öyle olunca devlet tiyatrosununda.sjehirtiyatrosununda işlevleri, görevlerı var, özel tiyatroların da. IİeleheleTürkiye'nin içindebulundugu ve aslakurtulamadığıazgelişmiş. vegelişmekte olanülkekoıuımundaiH'ikmadıkça,devletiıı sanatınarkasındaolmasıkaçınılmazoluyor. Çünkü.dıyclımkiopcra.OpcrabugünTiirk topl umunundıs.mda bir sanatdalı, daha doğrusu Türk toplumununeğitııninındi!)inda bir sanat dalı. Çiinkü onu öğrenmek için ba^ka biremek vcrmek gerckiyor. Artı oraya gıtmekpahalıbırolgu. Oyüzden.operavebalc gibi ağırsanatlarınmutlakadevlet tarafmdan yapılmasından yanayıın. Tabiı bunun özclı dcolabılır, anuıbuna^ahıslarmyctmcsiçok zordur. Bclki sermaycdıyetanımlayabılece