Katalog

8 ( 1 MHURİYI I DER<;İ Şempanzelerin 35 yıllık güncesi Jane Goodall, bir doğa mesihi. Insanla ençok benzerlik gösteren şempanzeler üzerine 35 yıldır sürdürdüğü araştırmalar gösteriyor ki, onlar da masum değil. Şempanzeler de her türlü dolabı çevirmeye, hile yapmaya ve savaşmaya yatkın. Ama bir o kadar da tutkulu ve sevecen... T anzanya'dakı Gombe Ulusal Parkı'ndayıfakhcnüzsökuyor JaneGoodall köklcrc vc sarma^ıklara tutunarak tcpcden a^agı emekleyerek sü/ülüyor. Yas.amının büyıık bıı bölümünü ijcmpanzelere adayan 61 yasındakı uzmanın amacı uyanmadan ve yuvalannı terk ctmeden önce onlara ulas,mak. Dallaı ı. miirdüm eriğı rengındeki gökyüzünedogru kara parmaklargıbi u/anan bir mcırağacımn yanıbaşındaduıarak.karaltılarmolduğubıryııvayı ıs,aret edıyor. Ansmn önunde kocaman ıkı kulakveıs,ıltılı ıkıgÖ7belırıveııyor Bu.Janc (ioodall'a35yıldırdencklıkyapanFıff nın altı çocuğundun bırı olan Ferdınand Fıf ı dc doğrularakgozlennıaltıaydırgormedığı Janc'edıkıyoı Derken. rıfrnınolckn.'ocuklarından Freud ve Frodo ıle bas,ka >empan/eleı de tozu dumana katarak cıkageliyor ve küçük bir ağacı kaparak ara^tıınıacıların üzerine yürüyoi". Kısabııboğu'jmadansonraoradan uzaklaijiyor. Jane Goodall. bu ı^e ılk atıldığında, >empanzclcrın bızlere kıyasla çok daha se\ ecen olduğuna ınaıidıgını ancak zaıııanla durumunhıcdesanıkiığıgıhıolnıadığını.onl.ırın datıpkıınsanlargıbıacıması/olabıleccklcrııııguıduğunuanlatıyor Zamanzaınansevecen ve tutkulu olabılen ve ınsanoğluy la pekçokben/erlıktai}iyanbuyaıatıklaı hertüılü dolabı çev ırmeye, hıle yapmaya ve savaşmaya da son derece yatkınl.ıı Doğadaya^ayanhay\anlaı u/eııııdelaıı hınen uzun süreli araştırması niteliğini taşıyan bu ara^tırmanm öncüsü Jane Goodall kendısıneeşlıkedenlere Gombe Parkı'ndakı şempanzelerin ya^ammdan ılgınç öyküler aktarıyor. Goodall, bu lıay vanların olaga.nüstü bir yaratıcılığasahıpolduklarını. şempanzelerin yas,amsal öneını olmayan. akla hayale gelmcz »eyler yaptıklarını dıle getırıyor. Atrıka'nın farklı yörclerınde^empanzelerin fındık. fıstık türübesinlerın kabuklaıım tela^lakırdıkları..ıyaklarınıkorumakamacıylaçalıçırpıdan"sand.ıletleı"yaptıkları.bıtkılerden ılaç olarak yaraı landıklan ve toplu olarak avlandıkları da anlattıkları aıasında. Goodall.şempanzelerin ınanılmazbıı bıçınıde polıtık dav randıklarına, erkek şempanzelerin örgiıtlenme amacıy la sık sık el sıkışıp, bırbırlcrınınomu7İarıniMvazlayıpkucakla> ( onıell l nivcrsitesi 'ııtlc bir diu gösterisi önvesi Jane (ioodull lııızırlık yapıyor.