Katalog

20 AĞUSTOS 1995. SAYI 491 YAŞAM 9 şaktan insanlar nerede ve nasıl yaşarlarsayaşasınlar, güzellik kriterlerinde bır denge gözlcmleniyor. Uluslararası bir güzellik ölçüsüiçin çerçeve çizi lebil iyor. Güzellik algılamasındadeğişken olan unsur, kişinin saniycnin bindc biri süreçlerc sığdırabildiği psikolojikdurumuylabağlantılı.Bebeklerinbilcgüzel insanların yanında dahasakindavrandıklannabakılırsabudainsanoğlundagüzellikleilgili 7. bir duyunun varlığına işaret ediyor. Ve bu duyu da bizim psikolojimizle ilgili olduğu için, insandan insana ufak tefck farklılıklar gösteriyor. Sosyobiyologlar bu duyunun biraz daılahi üremcdürtüsündenkaynaklandtğını ileri sürüyorlar. Güzellik bu anlamda cinsel bir sinyal olma etkisi de banndırıyor. Ve bu bilinçaltı ilkel mekani/.ma sürekli işlediği için de, belki asla üreme amacıyla bir araya gelmemiş insanlar bilc ürüyor, ürüyor ve ürüyor... Pekiyi, bir insanı güzel yapan nedir?Çağımızın güzellik ölçütlerine bakacak olursak: # Düzgün hatlar, küçük bir burun, belirgin bir çene ve yanak kemikleri, # Sağlık 1 bir görüntü: mutlu bir 1 ifadc, canlı bircilt, dolgun saçlar, çcvik bir yürüyüş, # Kadınlarda: ince bir boyun, büyük gözler, dolgun dudaklar, yüİcsek elmacık kemiklen, belkalçaarasında 0.7:1 oranındabirfarkhlık, # lirkeklerde: geniş omuzlar, dar kalçalar (belden bıraz daha geniş), uzun bacaklar... Evet, çağımızda güzel kavramının olmazsa olmaz koşullan bunlar gibi görünüyor. Afnkaülkelcrinın ya da okyanus adalarının aslında bu kıstasların çok da dışında olmayan gÜ7elliklerı bizlere farklı gıbi gclmesin... Bunun en güzel örneğini podyumlardagörüyoruz. Biraz daha dolgun dudaklar, biraz daha iri gözler, biraz daha uzun bacaklar, bu ölçüleri dcğiştirmiyor. Ancak biliyoruz ki bu özelliklerde insanların taş çatlasa yüzde 1520'sinde bulunabilir. Yadiğerlcri,diğerlenneyapacak? Uzmanlar bu konuda bir noktada birleşiyorlar ve "Önemli olan estetik bakımdan çirkin olarak nitelenen gruba dahil olmamak, sıradan bir güzelliğe sahip olmak ya da güzel olmayı bilebilmek bu durumda yeterlidir" diyorlar. Bu teselliyle yctinmeyenlere söylenecek tek söz isc şu, unutmamalı ki geçmişten geleceğe güzellik ile bağdaştınlmayan ve aynı anda anılmayan neredeyse tek kavram sıra üstii akıl ve zekâdır...^ Focus 'tan derleyen: AŞKINELÇİ harcketlilik açısından daha olumlu bir konuma geçtiği imajı yaygın. Psikolog Monika Sicverding, 35 yaşmı geçen neredeyse her kadının 'evlilik pazun'nda çok fazla şansının kalmadığını, 50 yaşın üzerindeki kadınların ise tüm toplumlarda şanslannısıfırladıklannıbclirtiyor. Elbettetümbuinsanlık dışıyaşam kurallan kötübirergelenekolsaydı veonlardankurtulabılıpönyargısız sevgilere el uzatabilseydik çok daha mutlu bır dünyada ya^ıyor olacaktık, ama ne mümkiin? Medya çağının yükselen değerlerı tüm bu gizli, yazılmamış kurallan, bilınçaltımızda utanarak sakladığımız kaidclcri şimdı yaşamın vazgcçilmez kurallan haline getiriyor. Ve açığa çıkararak aynı zamanda da meşrulaştınyor... Amerikal ı yazar Naomı Wolf çok yankı uyandıran 'Oüzcllik Miti' isimli yapıtında, bilinçaltımızdaki GUZELLİĞİN KRALLIĞI Bernd Guggenberger'ın "Sadece Guzel" isimli kıtabından alıntılar: Sosyal alanlarda sosyal etkisi olan her şeyı ışımıze gelmedığı ıçın reddetmekten vazgeçersek goruruz kı guzel olarılar daha sempatık, daha sevılen, daha başarılı olanlardır. Yuvadan ünıversıteye, evlılıkten ış hayatına kadar ya da günluk yaşamın getırdığı zor anlarda onlar daha az yalnızdır, daha az kırgındır, onlar daha az hakaret edılendır llgı odağıdır, sayılandır, aranandır, sevılendır, vazgeçılemeyenlerdır.. Onlara hoşgoru daha fazladır, onlara daha çok hata yapma şansı tanınır, onlara daha çok gulumsenır. . Ancak unutmamalıyız kı, guzele olan tutkumuz sadece kendımızı tatmın etmemız değıldır Eğer guzel olana daha çok bakılıyorsa, onların daha yeteneklı olduğu duşunuluyorsa, bu aynı zamanda bır gerçegı de vurgular. Çunku güzel olana sıradan bır ınsanın hayal bıle edemeyeceğı bırçok kapı çoğu zaman kendilığınden açılır. Onun bu bağlamda sıradan bır insana göre seçme şansı da daha fazladır, seçme şansının fazlalığı, en lyıyı seçebılme olanağını getırır kendilığınden Eğer bır grup ınsan, daha lyı eğıtım almış olduğu ya da daha fazla tecrubelı ve yeteneklı olduğundan dolayı fazla para ve karıyer sahıbı olduysa buna söylenecek gerçekten hıçbır şey yoktur. Ancak güzellik böylesı yukselışlerde bırıncıl etken olduğunda, Içgüdulerımızın tum vahşetıne rağmen bunu toplumun ahlak normlarında olumsuz bır değışım gıbı algılar ve kendımız de aynen boyle davrandığımız halde buna karşı çıkarız Işte bu çelışkı, guzellıkyaşam bağlantısının yuzyıllardır bır tabu gıbı konuşulmasını engelleyen faktordur Güzellik tıcarı anlamda alınıp satılmaya başladıktan sonra ıse yenı bır statü anlamında gırmıştır beyınlere Öyle ya! Güzellik salonlarında, makyözlerın karşısında sınıf değıştırmek adına ödenmez mı onca para? Doğal olan hıçbır şey aslında bır insanı dığerinden farklı kılmamalıdır Doğanın acımasızlığını insanoğlunun aklının yarattığı bu kuralı aşmalı, eşıtlık ve özgurlük söylemı polıtık arenadan yaşamın her alanına inebılmelıdır Ancak ınemiyor ve ınmemesı ıçın de neredeyse elımızden gelen her şeyi yapıyoruz... Güzelliğın krallığı kavramı bu nedenle aslında canımızı bır haylı sıkıyor. Belkı 20 yaşın altındakı nesıl bu geleneksel haksızlığa son vermesını bilecektır. Belki önce kadınlar başkaldıracak ve hemcınslerını, annelerını, kızlarını, kız kardeşlerını, dönem donem ne kadar hoşlarına da gıtse bu ağırlığın altından çekıp çıkaracaklardır. ^j Marilyn Monroe, 'tüm zamanlann en güzel katlını'. Brigitte Bardot güzellik tutkusu vc arayışının insanlığı nasıl sığla^tırdığını, nasıl haksızlıklara,rahatsi7İıklaraneden olduğunu ve özellikle de kadınların yaş,amını nasıl cchenneme çevirdiğini, bilımsel araştırmalarla belgeleyerek aktarıyor. Tuvaldeki güzellik Ancak güzellik kavramı sadece günümüzdc acımasızca ön plana çıkarılan bir kavram değil. Tarihin içinden gelen bu kavramın, yüzyıldan yüzyıla değişerek ressamlann tuvallerine yansıdığı, konuyla bilimsel olarak ilgilenen tüm uzmanlar tarafından kabul ediliyor. Rubens'in tablolarındaki çıplak kadınlar, günümüz beğenilcri adına biraz fazla kilolu olsalar da o günün ideal kadın tipini yansıttıkları hiç tartışılmıyor. Aynı çağlarda yaşayan insanların güzellik anlayışlandaelbettedeğişiyor. Açlıkla mücadele eden bir ülkenin bu konuda gösterdiği genel eğilim, ileri bir sanayi toplumunkinden farklı. Ancak yine aynı ku Antonio Banderas, 'yeni zamanlann güzel adamı'...