Katalog

22 SİNEMA CUMHURİYET DERGİ New York'ta yapılacak "Bergman Festivali" öncesi, Ingmar Bergman "son söyleşisini" New York Times'a verdi. Şeytanlanndan kurtulamayan bir yönetmen... GÜRHAN UÇKAN sveç'in ünlü yönetmeni ve tiyatrocusu Ingmar Bergman, gazetecilerden ve onunla söyleşi yapmak isteyenlerden kaçmasıyla tanınır. New York'ta 5 mayısta başlayıp dört ay sürecek olan Bergman Festivali öncesi New York Times gazetesi, Bergman'dan "son söyleşisini" almayı başardı. Pazar günkü sayıda yayımlanan söyleşide Bergman, "nasılsa verdiğim son söyleşi olduğu için, her soruya son derece açık yanıt vereceğini" bclirtıyor. Gazetede iki sayfa tutan söyleşide Ingmar Bergman, hiçbirzamankurtulamadığı çocukluğunu, yapıtlarına konu olan anılarını birer birer anlatıyor ve tüm yaşantısı boyunca "kişisel şeytanlanndan" kurtulamadığını vurguluyor. Bergman, New York'taki 7 büyük kültür kuruluşunun güçlerini birleştirerek düzenlediğı ve sanatçıyla ilgili çalışmalann 350 gösterimle sunulacağı festıvale gelmeyecek. Nedenini şöyle açıklıyor: Yolculuktan nefret ediyorum. StockholmGotland arasındaki yanm saatlık uçak yolculuğunu bile yatıştıncıhaplaralarakyapabiliyorum. Ingmar Bcrgman, dünya görüşünü kısaca şöyle dile getiriyor: Ben kötümserim. Başka türlü nasıl olabilirim ki? Bütün çevrem, dehşet çağrışımı yaptıran, dayanılması çok güç bir gerçeklikle kaplı. Ancak ben, keyfi yerinde bir kötümserim. Kendime yaşadığım bunalımlara ayıracak zaman yaratamıyorum. Ingmar Bergman' ın New York Times'dakı sözlerinden bazılarım, Isveç gazetesi Expressen şöyle derlemış: 1976'taki vergi konusundaki bazi k uşkulardan ötürü polisçe sorgulanmasına tepki göstererek Isvec'i terk etmiş, lOyılyurtdışındayaşamıştı: "Gurbette bu denli uzun kalmak akıllı işi değildi. lsveç'ten ayrıldığımda çok kızgındım. Zamanla yatıştım." Filmlerı üzerine: "Hepsi,birçeşit oyun bulup oynamak gibi bir şey. lnsanları mutlu etme, güldürme ve kendi sorunlarını unutturma görevi. Bir başka görev ise dayanılması güç, dchşet verici şeyleri gözlerönüne sererek izleyıcıyi, kendisını yaşamda nelerin beklediği konusunda bılgilendirmek." Stockholm Dram Tiyatrosu: "llk kez9yaşımdagirdimoraya. Hâlâçalışmalar arası zaman buldukça boş salona oturur, bir siire düşünürüm." Tlyatro çalışmaları 76 yaşındaki efsanevi sanatçının bundan sonrası için düşüncesi: "Dram Tiyatrosu'nda bazı sahneye koyma çalışmalanm olacak. (Şu anda, Moliere'den bir oyun sürüyor. Daha önce de lbsen'i sahneyc koymuştu. Bu arada bir de Shakespcare. Hepsi de 'Bergmanvan' yorumla.) Adama gidıp Farö müzik dinleyeceğim. Sanınm güzcl bir yaşam olacak." TV dizileri konusunda: Bana, annemın yatağımıza ılışip bize kıtap okumasını anımsatıyor. Bir saat okuduktan sonra kitabı kapatırdı; o zaman uyku zamanı gelmıştir. Devamının çarşamba günü olduğunu biliyorduk." Ölüm konusunda: Gençken ölümden dehşetli korkardım. Şimdi, bu işın çok, ama pek çok akıllı bir düzenleme olduğuna ve üzerınde fazla konuşulmasına gerek olmadığına inanıyorum. Ingmar Bergman, "Büyülü Fener" ve "Görüntüler" adlı kitaplanyla artık annebabasıyla uzlaştığını da söylüyor. 1%6'da, annesi ölmeden ıki gün önce onun gizli gizli tuttuğu defterıni bulduğunuanlatıyor. Daha sonra babasının defteri büyüteç yar Ingmar Bergman: Ben kötümserim. Buşku türlü nasıl olabilirim ki? Ancak ben keyfıyerinde bir kötümserim.