Katalog

8 İNGİLTERE Yeşil hareketin ticari öncüsü olan ve 45 ülkede bini aşkın mağazası bulunan Body Shop tüketicinin gözünü boyamakla suçlanıyor. Bayrağını Uluslararası Af Örgütü bayrağının yanına asan şirket, çevrecilik ilkelerini çiğnediğine ilişkin yayınlara karşı kendini savunmaya çalışıyor. Natıonal Provident Institution adlı yatırım şirketi de Body Shop'un faalıyctıni daha yakından izleyeceğini açıkladı. Bütün bu olumsuz tutumun kaynağı, medyada, şirket aleyhinde ortaya atılan iddialardı. Ne kadan gerçekti, ne kadarı değildi bunlann? Belirsizdi. Önemli olan, medyada böyle iddialann ortaya atılmış olmasıydı. Sonuçta, Body Shop, iddia sahiplerini mahkemeye verecek ve iddialannı ispatlamalannı isteyecek. Ama bu arada, halkın güvcni sarsılacak. Body Shop, halka açık bir şirket. Hisseleri borsada alınıp satılıyor. Halka açık şirketlerin yaşamı, güvenle mümkün. Güven, şu ya da bu nedenle bir kayboldu mu, hisseler satılır, değeri düşer, şirket kâğıt üzerinde ufalır. CUMHURİYETDERGİ "Body Shop" bıçak sırtında Şirketin yönetim kurulu başkanı Gordon Roddick, New Jersey'de nehire, 115 lıtre kadar duş köpüğünün yanlışlıkla döküldüğünü kabul etti. Ama gcri kalan bütün iddialan, "kuşkuculuğu yaşam ilkcsi kabul edenlerin uydurması" diyerek reddettı. Roddick, "Her bir iddia ortaya attı: "Body Shop, ti gün karşılaşılabilecck basit olaylan alabildiEDİPEMİLÖYMEN THE caret ahlakına uyduğunu hep iddia ğine büyütmeye kararlılar. İddialan, söylenti BODY eder. Bunu da büyük bir patırtı ile ve dcdikodu üretiminc dayanıyor" da dedi. edya, insanı rezil de eiddia eder. Ancak, sattığı ürünleSHOP Şirketin elbette mükemmcl olmadığını da ekder ve/.irde... Rezil ore bakarsak bunlann içinde, idledi, ama "Bugüne kadarki ış karnemizden lanların örnekleri de dia ettiği türden olanların pek az gurur duyuyoruz" dedi. çok, vezır olanların oldugunu görürüz. Olsa olsa yüzBody Shop gibi çok bilinen, çok yaygın bir da... Medyanın, rezil etmek için de birin de altındadır." dükkânlar zinciri hakkındaki ilerigeri iddiaçabaladığı bir örnek de Body Yeşil Hareket'in bayraktarlığını lar elbet herkesin ilgısinı çckiyor. Medya da Shop. yapan bir şirket için ağır bir suçlabunu aktarmak zorunda. Bu durumda, ortaya 1970'lerde fılizlenen, 1980'lerde Iddialar bununla da kalmadı. Ameribir habersarmalı çıkıyor: (1) İddia, (2) Hama. serpilen Yeşil Hareket'te ticari bir isim Body ka'da başka bir tüketiciyi koruma dergisi, ber, (3) Haberin yorumu, (4) Habere karşıShop. tngiliz dilinde Vücut Dükkânı demek. Body Shop'un, ürünlerinde petrokimya tüiddia, (5) Bunun yorumu, (6) Karşııddiaya Vücuttemizliği vebakımı içingerekli kozmerevleri kullandığını yazdı. İsim hakkını kulkarşı yeni iddia... Ve bu böyle gidıyor. Assotik ve temi/lik mal/emesi satan anlamına. lanmasına izin verdiği dizi dükkânlarla ilişkıciated Press Haber Ajansf nın Londra kayRengârenk şişeler, kavanozlar vetüpleriçınde naklı bir yorumunda bu konuda, "Medyanın sinin çok kötü oldugunu iddia etti. Hatta New baygın kokulu, hoş kokulu bir sürü şey. Şamolayı ele alış biçimı, sadece söylenti düzeyinJersey'deki tesislerinin çevreyi kirlettiğını, puanlar, kremler, boyalar, ponza taşından kedeki bır haberin bile para piyasalannı nasıl zararlı atıkların nehir sulanna karıştığını idseye, ojeden tarağa, bütün bunlan taşımak için çılgına çevirdığini gösteriyor" denildi. dia etti. lngiliz Observer ve Sunday Times plaj çantasından güneş yağına kadar... Body Shop'un halkla ilişkiler sorumlusu gazcteleri, Amerika'da da Body Shop adlı bir Body Shop, sattığı şeyleri kendisi üretir. ÜGavin Grant, yaptığı açıklamada, "Son üç yılşirket oldugunu, bu şirketin isminin zorla ele retirken de kozmetiklerini hayvanlarda denedır, çevrecilik konusungeçirildiğini yazdı. mez. Hammaddcsinin büyük kısmını Üçüncü daki eylemlerimizi baBody Shop'un Brezilya Diinya ülkelcrinden sağlar. Kullandığı ambağımsız müfettişler deyerlilerine kötü davranlajlar çevre dostudur. Plastik yerine, gerinetliyor. Ve bunlan hep dığını da öne sürdü. dönüşümlü kâğıt kullanır. Plastik şişeleri tekyayımlıyoruz. Bunu AvBu iddialar, medya irar tekrar kullanılır. Kısacası Yeşil Harerupa'da yapan başka hiç çin bulunmaz nimettı. ket'in temel ilkelerine uyar... Ayrıca, insan bır kuruluş yok" dedi. Medya, iddiaların üzerihaklarını, düşünce ve ifade özgürlüğünü saYönetim Kurulu Başkane gittikçe, bu kez de tıvunur. Uluslararası Af Örgütü'nün bayrağı, nı Roddick de, mali çevcarette ahlaki kaygıları Body Shop'unkiyle yan yana asılır... Bağışrelerin gazetesi Financiher şeyin üzerinde tutan lanyla ünlüdür. 1993'deki bağış miktarı al Times'da yayımlanan bir Amerikan yatınm 881.068 sterlın. Türk Lirası cinsinden yaklamektubunda, "Son 18 şirketi, Franklin Reseşık44milyarlira. yıldır yaptıklanmız, bizi arch and Development Mıymış?... Evet, önce Amerikan sonra lneleştirenler için bir yanıt Corporation, Body giliz medyasında durup dururken, Body Shop dcğilse bu onlann soruShop'daki 50 bin hissehakkında birden kocaman bır soru ışareti atılnudur" diye savundu şirsini sattı. lngiltere'de de dı ortaya. Özetı şuydu: Body Shop, tüketiciket ini. benzer bir yatınm şirketi nin gö/ünü boyuyordu. Ne Üçüncü Dünya ülBody Shop yöneticileolan Joseph Rowntree kelerini düşündüğü vardı, ne aslında çevre ri, iddialara karşı dava aCharitable Trust, Body dostuydu, ne de ürünleri çevreci ahlaka ve ançıyorlar. Gerçek, ancak Shop hisselerine yaptıklayışa uygundu. dava sonunda belli olaları yatınmı gözden geBody Shop, kendini savunamadan, hisselecak. Geçen yıl da tngiliz çireceklerini açıkladı. ri Ncw York ve Londra'da hızladüştü. HisscChannel4 televizyonu, Şirket yetkilisi Steve lerin, sadece Londra'daki değer kaybı yüzdc Body Shop'un hayvanBerkman, "Hatalı bir iş5' i buluyordu. 45 ülkede bini aşkın dükkânı olar üzerinde deney yaptılem yapıyorlarsa bunu lan, geçen yıl cirosu 195 milyon sterlini bulan ğını iddia etti, yöneticigörmezlikten gelemeBody Shop bir anda güç durumda kaldı. lerini "kuşkulu ve kaygı yiz" dedi. Yatınm şirkeIddialann kaynağı verici" girişimlerde butinin elinde 100 milyon lunmakla suçladı. İddiaTüketici haklannı korumaya yönelik New sterlini aşkın para var. ya karşı açılan davayı Onun için, tutumu çok ö Body Shop zincirinin başındaki Anita, Consumer (Yeni Tüketici) adlı ciddı derginin Body Shop kazandı ve nemli. Ve yine lngiliz ingiltere 'nin en popüler iş kadınu genel yayın yönetmeni Richard Adams şöyle Body Shop modyaya karşı Türkiye 'de de çevreci Ukelerden yoltı çıkan bı 408 bin dolar tazminat aldı. Body Shop eşlttir Anita Anıta Roddick, Body Shop'un kurucusu, beyni, baş reklamcısı. Medyanın bayılacağı bir tip Anita. Hem güzel, hem akıllı, hem ağzı laf yapan, hem de inançlı. Kadınların büyük şirketlerin başında yer alamadığı dünyamızda Anita, istisnalardan. 1976'da tck bır dükkândan, bugün 45 ülkede bini aşkın satış zinciri oluşturan 51 yaşında başarılı iş kadını. Medya ile, kedinin fareyle oynaması gibi oynar. Anita ile medyanın ilişkisi hep bıçak sırtında. Çok medyatik olması hem yararlı hem zararlı. Yaran şu: Özellikle pazar günleri yüzlerce sayfa yayımlanan gazetelerin çok şık dergilerinde Anita'ya sayfalar açılır. Body Shop'un bedava reklamı ıçın bundan uygun fırsat olamaz. Nıtekim Anita, medya yöneticilerinın editoryal kararları sayesinde şirketinc neredcyse hep bedava reklam yaptırmışolur. Anita, medyanın her zaman emrinde oldugunu hiç saklamadı "Body and Soul" (Ruh