Katalog

CUMHURİYET DERGt rını peş peşe sıraladı. "Yani bu sıradan bir mektup mudur" sorusuna, "Ben zaten sıradan bir şcy yazmam, hep olağanüstü şeyler yazanm ve Douglas'a yazdığim gibi kimseye yazmam" karşılığını verdi. Ancak sorular bu kadarla bitmeyecekti. Para ya da hcdiye vcrdiği gençler gündeme geldi. Ozel hayatı didik didik edildi. VVilde'ın gücü tükendi, ağlamaklı oldu. Sonunda Carson, NVilde'ın Savoy Oteli'ne oğlan getirdiğini söylemeye kadar vardırdı suçiamalannı. Böyle olunca Oueensberry Markisi iki günün sonunda aklanıverdjj. Bu süreç içinde Douglas tanık sandalyesinc hiç oturmadı. Marki'nin aklanması, VVilde'ın suçlanacağı anlamına gcliyordu. Çok hızlı karar vcrmeleri gerekiyordu. Duruşmadaki tanıklıklar çoktan kent savcısına iletilmiş ve ogün akşama doğru saat beş sularında Wilde için tutuklama cmri yazılıp imzalanmıs,tı. VVilde'ın kansı ve arkadaşlan Dover'den trene binip lngiltere'yi terk etmesini istediler. Ama o kararsızdı. Sonunda, "Treni kaçırdık" deyip işi nokWüde, kendisini şöyle lanımlardı: "Ben biitiin dehamı hayatıma harcadım; eserlerime sadeceyeteneğimi harcadım." İngilizler taladı. Tutuklama tabelasım koymakiçin 54yılbeklediler. (Soldaki sfenks isemezartaşı) emrini otele, Wilde'ı onun ev'min kapısına "Oscar Wüdeburadayaşamıştı" görmeye gelen bir gazeteciden öğrendiler. Douglas o sırada, Avam Kamarası'ndaki kuzenini görüp bir şeyler yapmak için aynlmıştı yanlanndan. Cadogan Oteli 'nin kapısı saat 5.30'daçalındı. Gelenler.şöminenin yanındaki koltukta oturan Wilde'ayöneldiler. "Mr. Wilde mı?" "Evet" dedi Wilde.Yerde darmadağınık akşam gazeteleri duruyordu. Gelenlerdcn biri, "Ben polis memuruyum. Bizimle gelmenizi ricaediyoruz"dedi. VVilde öncenereye götürüleceğini, kefalet verip veremeyeceğini sordu, ardından da şöyle dedi: "Gelmem gerekiyorsa, size mümkün olan en az zorluğu çıkartinm." Lord Alfred Douglas'a iki satırlık bir mektup bırakmasına i/.in vcrildi. Yakınlarına haber verilmesini istedikten sonra paltosunu, eldi venlerini ve okumakta olduğu romanı alıp polislerle birlikte çıktı. Scotland Yard'da, hakkındaki suçlama yüzüne okundu: Çok sayıda crkek kişiyle ahlaksız ilişkilere girdiği için suçlanmaktaydı. lan kınayan mektuplar yazıyordu. Onun tutuklanmasını da istiyordu basın. Ama aleyhinde delil yoktu. Sürekli Wilde'ı ziyarete gidiyordu. Bir süre sonra davanın seyri açısından Paris'e gitmesi önerildi ve gitti. Wılde ile tutuklanan bir kişi daha vardı, ünlü yazarla ilişkisi olduğu ve ona erkek bulduğu iddia edilen Alfred Taylor adlı bir kişi. VVilde'ın cezaevine götürülmesinin ardından birkaçı dışında dostlan onu terk etti. Douglas da Paris'e gitmiş, Wilde tek başına kalmıştı. "Importance of Being Earnest" oyununun gösterileri bir süre daha sürdürüldü, ama afışlerdeki adının üstüne bir şerit kapatıldı. Alacaklılan evine haciz koydurup değerli tablolannı ve el yazmalannı yağmaladılar. mayıs günü kefaletle üç haftalığına salındı. Kalmak üzere yer ayırttığı otel onu kapının önüne koydu. Marki'nin adamlan çok güçlüydü. VVilde'ı bir dakika bile rahat bırakmadılar. Oteller kapılannı kapatınca, VVilde yan baygın bir vaziyette kardeşinin evine gitti. Annesi ve kardeşi ondan güçlü bir lrlandalı gibi davranmasını istiyorlardı. Ama VVilde manevi olarak çökmüştü. Ona yardım etmeye devam eden tek tük dostlan kaçması için ısrar ediyorlardı. Bu arada VVilde gizlice kardeşinin evinden aynldı ve ona yardım etmek isteyen bir dostunun evinde kalmaya başladı. Ünlü Fransız ressamı TolouseLautrec de onu ziyarete bu eve geldi ve VVilde'ın bir gün içinde portresini yaptı. VVilde kefaleti yakıp kaçabilecekken, "Anneme ve erkek kardeşime söz verdim" diyerek kaçmadı. Kefalet süresinin sonunda yeniden tutuklandı ve duruşmalann sonunda suçlu bulundu. Jürinin tamamı VVilde için "Suçludur" dedikten sonra, duruşma yargıcı da hayatında hiç bu kadar berbat bir davaya bakmadığını söyleyerek VVilde'a verebileceği en ağır cezayı verdi ve VVilde'ın çok daha fazlasını hak ettiğini söyledi.Tanıklar, Oscar VVilde'ın oteline çağırdığı genç adamlarla fiilen cinsel ilişkiye girdiği yolunda suçlamalarda bulunmadılar. Ünlü yazar böylece ömür boyu hapis cezasından kurtulCyril(1889). du, 2 yıl hapis ve ağır çalışma cezasınaçarptınldı. Mahkumiyeti yüzüne okunan VVilde, tek kelime söyleyemeden yakasına yapışan görevliler tarafından cezaevine kapatıldı. VVilde mahkum edildi diye 0 gün Londra sokaklannda dans edenleroldu. Oscar VVilde iki yıl boyunca dört ayn cezaevindc çok ağır koşullar altında yattı. Küçücük karanlık hücrelerde kaldı, şiltesiz kerevetler üstünde yattı, çok kötü yemekler yedi, uzun süre kcndisine kitap, kâğıt kalem verilmedi. Ziyaretçileri ve mektupları alabildiğine kısıtlandı. Mahkumların birbirleriyle konuşması da yasaktı. En büyük korkusu delirmekti. Eski âşıklanndan Robert Ross onu sürekli arayıp soran ve destek olan kişi olarak onu adım adım bütün cezaevlerinde izledi. Sevgilisi Douglas ise onu pek arayıp sormadı. VVilde, dilekçeler yazarak haksızlığa uğradığını üst düzey yetkililere iletmeye çalıştı. Bir parlamentcr ona kitap ve kâğıt kalem verilmesini sağladı. Bernard Shaw'un VVilde'ın affı için başlatmaya çalıştığı imza kampanyasına ise kimseler katılmadı. Bu iki yılın büyük bölümünü, adını son ve en ünlü yapıtına verdiği Reading Hapishanesi'nde tamamladı. Bu süre içinde annesi u'ıCİÜ, babalık haklan elinden alındı. Hapishane onu büyük ölçüde tüketti. Lord Alfred Douglas'a kırgınlığını, öfkesini, sevgisini anlatan uzun mektubu, De Profundis bu dönem yazabildigi tek eseri oldu. Hapishaneden çıktığı gün, cebinde, cezaevi yetkilileri izin vermediği için Douglas'ye gönderemediği bu tarihi aşk mektubu vardı. Hapisten çıkış VVilde, iki yılhk cezasını 19 Mayıs 1897'de tamamladı. İki dostu, perdeleri sıkı sıkıya kapalı bir posta arabasıyla onu Reading Hapisanesi'nden alıp götürdüler. Ross'la buluşacağı Dieppe'ye geldiklerinde VVilde'ın eski dostuna verdiği mühürlü zarfı kimse fark etmedi. Douglas'a yazdığı mektubu Ross'a emanet etmişti. 30.000 kelimelik bu unutulmaz mcktuba De Profundis adını veren de Ross olacaktı. VVilde, hapisten çıktıktan sonra kansını vc çocuklannı görcmedi. Hapishaneden kurtulur kurtulmaz yapUg\ \lk \$, ev\ büyük yapıt\ olarak kabul edilen ve basıldığı anda 7 bin satan Ballad of the Reading Ga01 adlı ünlü şiirinin taslağını kaleme almak oldu. Douglas'la bir araya geldiklerinde de bu büyük şiirine son halini verdi. Douglas'la VVilde'ın Napoli'deki birliktelikleri ancak iki ay sürdü. VVilde'ın artık Douglas'ın lükslcrini karşılayacak parası kalmamış, aralanndaki büyü bozulmuştu. Sanık sandalyesinde 26 Nisan 1895'te Wilde duruşmaları başladı. Yazar bu kez sanık konumundaydı. lngiliz Ceza Yasası'na 1885 tarihinde eklenen erkek erkeğe ilişkiyi yasaklayan maddeleri uyarınca yargılanıyordu. Sayısız tanık getirildi mahkemeye. VVilde'ın para karşılığı Taylor tarafından sağlanan erkeklerle ilişkiye girdiği iddialan ortaya atıldı. VVilde bu iddialan rcddetti. Ama yazılanna ilişkin suçlamalarda, Platon'dan, Michelangelo'dan ve Shakespeare'den örnekler vererek yapıtlarını ve fıkirlerini savundu. 7 Basın vahşl davrandı Wildc'ın tutuklanması olayında basın, jüriden ve yargıçlardan daha hızlı davrandı. Tek tük yayın organı hariç hepsi VVilde'ı derhal boy hedefı haline getirmişlerdi. Bütün kefalet talepleri de geri çevrilmişti. Douglas gazetelere, durmadan on Karısı Constance veoğlu