Katalog

KLASİK ÇİZGİ man, genış eamlı karoserı, vs) ve satıs,ların sureklı artmasına rağmen labrıka yenı modelleı çıkarmayı denedı, ama buyuk bır tepkı>le kaısılastı Alıcılar orıjınal Volksvvagen ınverıne vıkarılan 15(H) veonrakı4l l serısını hı<, begenmc4 dıler Bu deneylerın ağır laturası labııkayı sarstı veantak 70'lı jılların basında suyla soğutmalı motorlu ve onden çekişli "Golf serısme geçeıek ıflas etmekten kurtuldu Bu arada Volksvvagen ın sevımlıkaplumbağasıAlmanyadısmdakı ulkelerde devam etlı Geıi(,leı çıplak platform ^asesı u/erıne otuıttukları plastık kasalarla "Buggy" modasını gelıijtırdıler ve bunlarla pla|larda, çolleıde, dağlarda lıoplaya /ıplaya eğlendıler Klasık otomobıl replıkasma meraklı olanlaı da aynı platform ^aseyı (,ok kolav kullanılırhalegetırdıler Yarışpısllermde Formula Vee en eğlencelı vc ııeu/ yaturu oldu Yiizyıla damgasını vuranlar Kim bilebilirdi ki Ford'un çift vitesli episiklik şanzımanı ile, iinlü "Model T"si yıllar boyunca yüz binlere hizmet edecek?..Kim bilebilirdi ki,Volkswagen'in ortadan ikiye bölünen motor bloğunun her iki yanına dizilmiş hava soğutmalı silindirleri, bunca yıl milyonlarca kişinin gözdesi olacak? B ılındığı gibı yırmınci yu/yılın sosyal ve ckonomık yapısını otomobıl kadar etkıleyen bır başka bu1 lu } olmami!jtır Otomobıl tck basına dunyanın en yaygın endustrı kolunıı olusturur Cıelıs,mıs ulkelerdekı olomobıl ısabet edebılecek du/cyc huMa y ukselmektedır Insanların makınelerleboylesınekaynaşması tabıı kı ıı/un /aman aldı 101 yıllık otomobıl taııhı boyunca otomobıl dunyasına damgasını vurdiı bırkaı, tıp olomobıl olnıasaydı bu gelısmenın hı/lanması ve yaygınhıs,ması guı, olabılırdı Bunlardan bırı vc hatta ılkı hord s,ırketının cjkaıdıgı Model T sayılır Amcııkan otomobıl cndustrısının babası sayılan Henry Ford her nedense otomobılın henu/ vaılıklı kımsclerın bıroyuncağı olarak kabul edıldığı donemde, buyuk kıtlelerı otomobıle kavuşturmak gıbıderın tutkusuolan bırkışıydı Bunu hasarmak ıçın de hafil yapılı ve kolay kullanılabılen I ord model I'yıtıkardı Halk aıasında ' Tin Li//ie' yanı Tenekc Lİ77İcdıyeanılan bu otomobıl 1908 yılı ıle 1927 yılı arasında I Smılyongıbı korkunçbırsayıda urelıldı OiKeleıı serı halde uretılemeyen otomobılleı ı<,ın ılk ke/ bırçok aksamın sıstemlı bır şekılde uretıme sokulduğu montaj hattı gelıştırıldı ve hı/la artan urelımlc malıyetler o gunlerın olçulerıyle Ford'un Modal T'si, 50()dolaıınaltmadusebıldı Bugun Amerıkan tarıhçılerı taralından Henry Pord model T otomobılı ve motorlu aracjarın yukselıs.ı Amerıkan tarıhını şekıllendıren lü buyuk olaydan bırı sayılıyor Butun dığeı etkenlerden daha c.ok model T sa>esındc otomobıl Amerıka nıngunlukyasamınagırdı ahlakı değerleıden mımarlıga kadar her şeyı degıştırdı vepyenı bır yaşam bıc.ımı meydanagetırdı Henıy F ord un Model Fıleger^ekle^tırdıgı hayal.sadecc Amerıka da kaltnadı dışarı' tas,lı ve tıım dunyada yayılnıaya basjadı Başta İngiltcrc ve Kanada olmak u/ere bırçok ulkede montaj labrıkaları kuruldu, satıslar hı/landı Guncy Amcrika fakırolmasma rağmen otomobılın getırdığı luksu kabul ettı Amaıon Ormanlan''mn dcrınlıgınde o gunlerde kurulan bır labrıka bugun kırıkdokuk va/ıyettehalen,çıkaracağı ılk Model T Ford'un parçalarını beklemekte Geç de olsa Turkıyemı/ de bu akıma ayak uydurdu ve Istanbul, Salıpazarı'nda kısa bır sure valışan Fordlar ıçın bıı montaj atolyesı kuruldu 7aman ve ılerlcyen teknolojı Model T'yı durdurduysa da yarattığı yaşam bıc,ımı, temel ve yan sanayı ıle otomotıv endustrısı gıtgıde buyudu Tum dunyada olomobıl uretımıne yu/lerte fırma katıldı pastadan pay almak ıtın Dunya trafık sorunları ve ula>ım ara^ları ıçın otoyol yapma /orunluluğu ıle kar^ı kar^ıya kaldı Na7İ Almanyası'nın seferber ettığı Alman teknolojısı ulkeyı boydan boya otobanlarla doşetırken artık her yonuyle tanınmı^ olan motorlu aracjardan halk tıpı mukemmel bır ornek çıkarmamn /amanı geldığıne ınanıyordu Fuhrer'ın (,evıesındekılerın de dısıplınlı bır :>ekılde ele aldıklaıı halk tıpı Volkswagen (Almanta halk arahası demektır) projesı ıçın bır yarı^ma yapıldı ve o gunun ımalatçıları taralından orneklersunuldu AslenAvusturyalı olan ve tum omrunu otomo19O8'd»n 1027'y* kadar yaşadı.. bıllerc adamış olan prolesor lerdinand Porsche'nın bır grup sanayıtı ıçın ha/ııladıgı proıenm kabul edılmesı bııvıık sıırprı/ oldu Kımsc bu kaplumbagayıandıran bır denenmemı^ hava soğutmalı moloıuolan otomobılm halk arasında yayılacağına ınanmıyordu Ama proje kabul edıldı ve Volksvvagen muteva/ı bır ^ekılde doğdu Daha henu/ doğum sancıları gecmcden tkinci Dunya Savaşı patladı ve VW otomobıl projesı oldu Yerıne suda gıdebılen kuvet ^eklınde bır dıbı olan modellerı de dahıl ı,e^ıtlı asken personel aıaçjarı uretıldı Tum Ikıntı Dunya Savaşı boyııiKa ısttr Ku/e\ Afrika'da ıster Sovyetler Bırlığı cephesınde olsun her turlu ıklımde ustun bır gorev yapan bu hava soğutmalı <,evık suspansıyonlu aıabalar savas sonrasında unutulurmuydu Sava!} sonrasında yaralarını sarmakta olan Alman otomotıv endustrısınde, candırılma, sı ıçın ışgal kuvetlerının maddı deslcğını goren kurulu^lardan bırı de Volksvvagen oldu ve 1948'de Wolfsburg kasabasmda MVâi^ oncesı yıllarına dayanandızaynıyla Volksvvagenler yenıden uretılmeye ba^landı Almanya'nın WoMaburg kasabasındaki fabrlka,1958'de, yılda yarım milyon 'kaplumbağa' Uratabillr hale galdi. 7or yıllardı o ılk yıllar, ancak bu sempatık goru^lu ve gurultulu otoBu sevımlı kaplumbağaya her yerde mobıllere Amerıkan askerlerı de tutulbır ısım taklılar Almanya'da"Kafer", mıı^tu Bır kısmı bunları, bır kısmı ıse Amerıka'da"Beetle",hransa'da"Coccitngıltere'de rastladıkları alçak ve basıt nellc" ve bı/dc "Vosvos" ısımlerı takıldı gorunuşlu spor otomobıllerı AmerıSayılan 20 mılyonu asana kadar suren ıka'ya gerı goturduler Amerıkah entemalat bugun halen Mcksika'da devam lektueller Volksvvagen'ı dcrhal sevdıler edıyor ve sıparışler akmaya başladı AvruSavaş sonrası yıllarda halkın hızla pa nın tum ulkelerınde ekonomık ve motoriıe olmasına buyuk katkıları buhalk tıpı otomobıle ıstek artarken Volklunan Volksvvagen'in yanı sıra bırkat osvvagenler sessız ve planlı bır tempoyla tomobılden daha so/ edılebılır (Fiat pa/arları kaptılar On yıl gıbı bır zaman 600, Renaul 4CV, Mini Morris bunlarıçınde VVolfsburg'dakı labrıka, yılda dan bazılarıdır ) Kıkat hıçbırı Ford yarım mılyon kapluınbağa' VW ureteModel T ıle Volksvvagen'ın geçtığı yolbılır hale geldı ve bunların yuzde 70'ını lardan unlu olmalıdırlar Hem buyuk ıhraç etmeye basladı Spor otomobılı kıtlclerın ıhtıyacını gorduler ve hem de meraklıları ıçın Karmann firması İtalılgınç yapılarıyla muhendıslerı şaşırtlıyan slılıst Ghia'ya yaptırdığı bır modelı lar KarmannGhia ısmı altında u/un surecek uretım hayatına soktu VolksvvaKım bilebilirdi kı Ford'un çıft vttesh gen'e olan ısteğın yoğunla^tığı ulkelerepısıklık şan/ımanı ıle Volksvvagen'ın de montaj fabrıkaları da kurulmaya ortadan ıkıyc bolunen motor bloğunun ba^landı Bre/ilvaMakı labrıka kısa suher ıkı yanına dı/ılmıs hava soğutmalı rede kaplumbağa VVV'lerm tamamını silindirleri bunca yıl milyonlarca kışıye uretmeye başladı hı/nicl verecektı1 Bu o/ellıkler bu otomobıllerlc gelıp gıden, tekrar kullanılaSavaş sonrası yılların ekonomık ve mayacak ozellıklerdı Otomotıv tarısosyal uyanı^ından Volksvvagenler tum hınde sıradışı dızaynların olağanustu dunyada halk tıpı otomobılın temsılcısı başarılar getırdığıne en ıyı orneklerdı oldular Orıjınal modele değışıklıkler bunlar M yapılmasına (yenı I ^00 motor ve ^anzıC U M H U R İ Y E T DER8İ 2 H A Z İ R A N 1 9 9 1 SAYI 24 2 7 3