Katalog

H AFTANIN KONUĞU Son görevi Bakırköy Belediye Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmenliği olan Zeliha Berksoy, oyunculuğunun ve öğretim üyeliğinin yanı sıra böyle bir 'misyon' yüklenmesini, genç tiyatrocu kuşağın yetkin bir rüzgâr estirmesine bağlıyor. Berksoy son beş yıl içinde, bu gelişmenin, ülkemiz açısından da geçerli olduğunu belirtiyor. Dlkmen Gürün Uçarer eliha Berksoy'un sahnenin, kulisin o büyülü havasıyla ilk kucaklaşması, herhalde annesi unlü dramatik soprano Semiha Berksoy'un karmnda gerçekleşmiş. Aryalar arasında geçen bir çocukIuk ve ilk kez 4 yaşındayken Shakespeare'in "Yanlışlıklar Komedyası" ile sahneye çıkış. 12 yaşında da Arlhur Miller'in "Cadı Kazanı" oyununda, 'Belly Paris' rolüyle alınan övgüler. Artık Zeliha Berksoy tiyatro dışında bir eğitim düşunmez bile... 1960 Ankara Devlet Konservatuvarı'na giriş ve 1965 yılında yuksek kısmından birincilikle mezun oluş... Ardından Ankara Devlet Tiyatrosu sahnelerinde oyunlar... "Uçurtmanın Zinciri", "Çatıdaki Çatlak", "Kaktus Çiçegi..." 1967 Zeliha Berksoy için bir dönüm noktası. Devlet Tiyatrosu Yönetim Kunılu kararıyla iki yıl için Berlin'e giden Berksoy burada Schiller Theatre ve Berliner Ensamble'da kontratlı olarak çalışır. 1969'da yurda dönmesiyle tiyatro yaşatnının ikinci önemli olayı gerçekleşir. "Asiye Nasıl Kurtulur" Zeliha Berksoy adını Türkiye çapında duyuran oyun. Almanya dönüşu epik tiyatro anlayışının önde gelen temsilcilerinden biri olan Berksoy, Ankara Biriik Sahnesi'nde yine bu ekolün en önemli isimlcrinden biri olan Vasıf Öngoren ile onun yazıp yonettiği "Asiye Nasıl Kurtulur"da işbirliği yapacak ve 1971 yılına dek aynı toplulukta 'Asiye' rolünü başarıyla götürecektir. Aynı yıl Istanbul'a yerleşerek Dostlar Tiyatrosu'nda surdürür çalışmalarını Berksoy ve bu toplulukla da ilk oyunu yine "Asiye Nasıl Kurtulur"dur. "Analık Davası", "Lola Blau", "Taranta Babu'ya Mektuplar Jokond ile Siyau" (Nflzım Hikmetın ijehir Tiyatroları'nda 197778 sezonunda oynanan bu dcstanıyla Zeliha Berksoy, Avni Dilligil odulunu almıştır)... Yıne Dostlar ve "Breeht Kabare", "KafkasTebesir Dairesi". Ardından Orta Oyuncular'la kısa bir beraberlik, "Kahraman Bakkal Supermarkete Karşı", "Anna'nın Yedi Ana Gıinahı". Ardından uçuncu kez Dostlar ve uçuncu kez "Asiye Nasıl Kurtulur", "Yaz", "Ben Bertold Breeht". 1987'de yine Şehir Tiyatroları'nda misafir sanatçı olarak sahneye çıkış ve "Keşanlı Ali Deslanı..." Berksoy'un oyunculuğunun yanı sıra Breeht Konserleri de yaşamında önemli bir yer tutuyor. Halen Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölıim Baskanı olan Berksoy'un bir "misyon" olarak değerlendirdiği son gorcvi isc Bakırköy Belediye Tiyatrosu Genel Sanat Yonetmenligi... • Yeni yıla Türkiye 'nin uçuncu ödenekli tiyatrosu olarak başlıyorsunuz. Kısa sürede gerçekleştirdiniz bu projeyi; ama sanırım siireç içinde en btiytik uğraşı "bürokrasi"ye karşı verdiniz... • Dediğiniz gibi Bakırköy Belediye Tiyatroları, Türkiye'nin üçüncu ödenekli tiyatrosu olarak Türk tiyatro tarihinde yerini alacak bir kuruluş. On ay gibi çok kısa bir sürede kurumlaşmaya gittik. Kadro çahşmalarımız 27 Mart Diinya Tiyatrolar Günü'nde Bakırköy Belediyesi'ne ulaştı. Ondan sonra hızlı bir çalışmaya girdik. Çeşitli kurullardan geçtikten sonra 12 ekim günü de Anakent Belediye Meclisi'nden geçtik ve 1991 ocak ayından itibaren kurulmuş olduk. Tabii bu arada yüzlerce sorunla karşılaştık. Tam bir Samuray savaşı verdık. Bürokrasiyle âdeta dans ettik. Her şey hazır oluyor, komisyonlardan geçiyor, gidiyor, gidiyor ve bir sümenin altında takılıyor. önde dosya arkada siz; yakın polis takibi gerekli işin ucunu kaçırmamak için. Bu olayları yaşadıkça Gogol'muş, Kafka'ymış, Havel'miş; inanın onların yaptığı bürokrasi eleştirileri az gelir. • Tiyatro insan yaşamında değişiklik yaratan bir olay. Siz bu değişikliğin gerçekleştirilmesi yolunda işe nereden başlıyorsunuz? • Evet, tiyatro hayata bambaşka bir perspektif getiriyor. İnsan yaşamında bir sıçrama yaratıyor. Bunu karşılamak kolay değil. Hele bizde henüz "kurumlaşma"nın yerleşmemiş olduğunu düşünurseniz, siz buna karşı inatla bir sistemi oturtmaya çalışıyorsunuz! Artı, tiyatro gibi çok zor, tiyatro gibi her ayrıntının üzerinde önemle durulması gereken bir sanatı yapmaya çalışıyorsunuz! Kültur çok pahalı bir olay ve siz bunu elden geldiğince ucuz, elden geldiğince kaliteli, çizgisi belirli ve de çağdaş yapmak gibi bir tutkuyla yelken açıyorsunuz sanki açık denize. Alabora olmamak için başlıyorsunuz müthiş bir güç sarf etmeye, manevrada ustalık ka/anma uğraşına. • Limana yaklaşıyor gibisiniz... • öyle sayılır. Aralık içinde devlet sınavımızı yaptık. Jurinın değerlendirmesi sonucu genç tiyatrocu kuşağı ağırlıklı bir kadro oluşturuldu. Ingınçtir ki son beş yıl içinde gözlemlediğimizzaman, bellı başlı dünya sahnelerinde de yetenek, performans, entelektüel duzey açısından yetkin bir genç kuşak ruzgârı esmekte. Bu doğrultuda hem nitelıklı tiyatro hizmeti vermek hem de değişik bir boyut ve süreklı denemeye açık yaratıcı bir ortam yaratmak amacındayız. Bu nedenle de ülkemizin tiyatro alanında belli başlı yönetmenleri ve dencyımli oyuncularıyla iç içe ça Tiyatrtfda, genç kuşak rüzgârı esmekttf Bakırköy Belediye Tiyatrosu'nda yarı enternasyonal bir ortam geliştirmek isteyen Zeliha Berksoy: Z 6