Katalog

s B AĞLIK Erdal Atabek Psikonevroz da neymiş? ır okurumuz yazdığı mektupta "saglık konulanna surekli bir ilgi duydugunu" behrterek "Son gunlerde basında çok sozıı edilen teğmen Şeref Mııral Baba'nın psikonevro/lıı olduğuna ili^kin bir rapor verildiğini, boyle bir durumun belirtilerinin neler olduğunu" soruyor. Okurumuzun sorusunun güncel bir konuyu dile getirdiğinı dikkate alarak yanıtlamak istiyoruz. Burada en önemlı nokta, birisininin istemediğimiz bir davranışına hemen "ruhsal kaynaklı bir etiket" takmaya olan eğilimımızdir. lnsanların çeşitli olaylara karşı gösterdikleri tepkilere en hafifınden "bunalım", daha ağırından "çılgmlıkdelilik" etiketinin takılması, tepkinin sağlıksız olduğu' nu anlatmak amacıyla yapılmaktadır. Temeldeki yanhş tutumun bu olduğunu öncelikle belirtelim. Teğmen Şeref Murat Baba, Cumhurbaşkanı Turgut özal'ın cumhurbaşkanı olmasına alışamadığını belirten bir tel çekmiş, bu durumun kendisi için geçerli gerekçeİTİni de açıklamıştır. Bu davranışı belki de içinde bulunduğu askeri kuruluşun disiplin kurallarına aykırıdır, ama bu davranışa dayanarak kendisi için "psikonevroz" tanısı koyma olanağı bilımsel olarak yoktur. Çün , kü "psikonevroz" lemclde kışinin bunaltıstna bağlı bir rahatsızlıktır. Prof. Dr. Orhan Özturk'e göre: "Klasik olarak psikonevroz, bireyde bunallı (anksiete) ya da bunallıya karşı ozel savunma belirtileri ile kendini belli eden, bireyin gerçekie baglantısının kopmadığı, toplumsal uyıımunun genellikle fazla bozulmadıgı, psikozlara gore butun i^levlerde bozuklugun daha hafıf olduğu rabatsızlıklar gmbudur. Nevrozlarda gerçegi degeriendinne yetisi (reality testing) bozulmaz." Bıreyın bunaltısı ya kendisini "ledirginlik, huzursuzluk, kötii bir şey olacakmış dtıygusu, kaygı" olarak gösterır ya da bastırılarak yerini özel savunma düzeneklerinin belırtisine bırakır. O zaman da kişide temeli bunaltı olan panik reaksiyonları, fobiler (korkular), saplantılar, zorlanmalar, hipokondriler (hastalık hastalığı) gibi belirtiler görülür. Bu kişilerde görülen belirtiler görünürde bir nedeni olmadan aşırı kaygı duyulması, bir şeylerden korkma, bir davranıştan kendini alamama gibi durumlardır. Çok bilinen "agorafobialan geçememe", hayvanlardan mantıklı olmayan korkular, ellerini yıkamaktan kendini alamama gibi davranışlar bu tür belırlilerdir. Hepsi de koşulları olduğu zaman doğru ve mantıklı olan bu davranışlar kosulları olmadan yapıldığı zaman psikonevroz belirtisi sayılır. Bir alandan araçlar geçerken geçmek Hastalıklar vediyet... ^ J o n yıllarda "dlyet" denince anlaşılan, "zayıflamak amacıyla" ne yapılacağı oldu. Oysa' 'özel amaçla smırtanmif be«(enm«" dernek olan "dıyet" bırçok hastank için önemlı bır sağattım yöntemıdır Hastalıklaria ılgılı dtyetler tıp bılımının onemlı bır dalı olmuştur, "beslenme ve diyetetlk" bölumlerı sağlık tHİımlennın önemlı bır bölumunu oluşturmuştur, özel uzmanlar bu alanda yetışmışlerdır. Butun bunlara karşın genel sağlık kulturümuzde "hastalıklarla ılgılı dıyetler" gereken önemı almamıştır Bu bakımdan köşemızde bır sure bu konuyu ele alacağız Genelhkle "hastalık dıyetı" konusu sadece hasta olan insanı ügUendlrmekte, hasta da her zaman diyetln neden onemlı olduğunu bılmomoktedir. Birkaç günde geçebılen bır "enterıtınce bagırsak yangısı" doğru bır dryet uygulanmadığı ıçın duzelmemekte, hasta da neden duzelmedığınıpekanlayamamaktadır Yuksek tansıyon hastaları kendılerıne önerılen dıyetl bır sure uygulamakta. ama sonra dıyetten bn karak uygulamayı savsaklamakta, ılaçlarını daduzenlı olarak aldıkları halde, lansıyonlarını bir turlu ıstenen duzeyde ayarlayamamaktadır Bu konuda gunluk pratıkte pek çok ömekvardır Hastalarsağattım ıçın genellıkle ilaçlara daha çok guvenmekte, özel bır dıyet yapmanın hastalığın duzelmesınde önemlı bir rol oynayacağı konusunda pek guven duymamaktadır Bu konuda bılgı eksıklığınden daha da onemlı olan bılırıç eksıklığıdır Bu yazılardakı amacımız bılgı venrken daha çok "rMmalıklaıda diyetin öneml billnci'nî destekleyebılmektır Okurlartmız da kendılerıni ilgılendıren ya da merak ettıklerı konuları yazarak dizlmıze katkıda bulunurlarsa sevınırlz. U HAFTAVA StNDİRlMHASTAUKLARINOADİYET Yapıştırıcılara dikkat.. V ^ r g a n i k çözucü ıçeren yapıştırıcılar alışkanlık yapan zararlı maddeler arasında özel bır yer tutmaktadır Satışı ve alımı denetlenmeyen bu maddeler gunumuzde ılkokul öğrencılerınden uyuşturucu alışkanlarına kadar genış bır ölçekte kullanılmaktadır Kokusunun çocukların hoşuna gıtmesı de tehlıkeye arttırmaktadır Doç Dr. Semih Güneş, bu tehlıkeye dikkat çekerek "Bizde pek çok yapışlırıcının çözucusü TOLUEN'dır Toluen bır narkotik maddedır 8 saat 200300 ppm toluen'e maruz kalan ınsanlarda konfuzyon (zıhın karmaşası), yorgunluk ve zayıflık belırtılerı görulmuştur 600 ppm'ye 8 saat maruz kalanlarda ıse bu belırtilerin yanı sıra belırgın koordınasyon bozukluğu ve bulantı gözlenmış, bu belirtiler ertesi gün de devam etmıştır" demektedir. "Uç yıldan fazla bır süre yapışttrıcı koklamayı sürduren bır kişide akut bır koklama olayından sonra cıddı karacığer ve bobrek hasarı gözlenmış, hasta buna bağlı olarak sarılığa yakalandığı ıçın kandakı bılırubın ve alkalen fosfataz duzeylerı yukselmıştır " G TURK ECZACILABIBİRÜĞIBUL TENİ MART1990 ten korkmak doğru ve mantiki bir davranıştır, ama boş bir alandan da geçememek psıkonevrotik bır belirtidir. Saldırgan ya da tehlikelı olduğu bilinen bir hayvandan korkmak doğru ve sağlıklı bir davranıştır ama bir böcekten aşırı korkmak psikonevnoz belirtisıdir. Kirlenen ellerini yıkayan kişi doğru ve sağlıklı bır davranışta bulunmaktadır, ama ellerini sürekli yıkamak isteği, ellerini yıkamaktan kendini alamamak psikonevrotik bir belirtidir. Bu belırtilerin temelinde yatan etken kişınin artık bu davranışlara yönelmış olan bunaltıdır. Durumun düzelmesi de kişinin temeldeki bunaltısını ortaya koymak, bunu giderebilmek yoluyla olacaktır. Konuya böyle kısa bir bakış bıle teğmen Şeref Murat Baba'nın davranışında nedeni olmayan, kaynağında bunaltı bulunan bir belirtı olarak değerlendtrmenin olamayacağını ortaya koymaktadır. Tersine bu davranış son derece tutarlı, sağlıklı bır davranıştır. Yapılan tıbbı gözlemlerın sonucunda da teğmen Şeref Murat Baba'nın sağlıklı bulunduğu basından anlaşılmaktadır. Bu olay da, bireylerin beğenilmeyen davranışlarına "ruhsal bozukluk" gözüyle bakmanın yanlışlığını ortaya koymaya yaramıştır. D SAĞLIK ve GÜZELLİK REHBERİ HEMOROİDFİSTÜL VARİSLERİN INFAROT, İĞNE İLE TEDAVİSİ Op. Dr. Hıyıtl F. KOCAL BankalaHa anlaşma vardır Rumelı Cd Ogan Ap No i6y2Nişantaşı ÇANAJANS 151 00 44 FAX: 151 41 55 PROKTOLOGIE Tıp ye teknolojinin ortak başansı AMERİKA'DA KER İKİ AİLEDEN BİRİNİN TKRCİHİ SAĞUKU VE DAHA MUTLU GECELER İÇİN • UYKUSUZLUK.BELVESIRT AĞRILARINAKESÎNÇOZUM • EV.OTELVETATİLKOYLERİNE, DÜNYANIN EN BÜYUK URETİCİSİNDEN DOÇENT Dr.ArifVerimli MERKEZ TEDAVİ KLİNİĞİ ) ) ) ) Ruh (Slnlr) Hastalıklan Uzmanı Pslklyatrlst Pslkoteraplsr Haftciçt 160019 30Cte# 10001500 ÇaglayınvıtanC No 82/1 Tel 13017 17Fax 134 2252 Polıkllnık Dıs Klınlgı Röntgen Tibbi Tahlıl Laboratuvarı Ultrasonograll ortopodlk & dljltal termostatlı TOıkıye ve Onado^u Tek Yeıkıh Salıcuı SÛPER TANITIM KAMPANYASI FİYATLARI (Bu ılanla gelen ılk 40 kışıye) A Dura seal modelı 790 000+KDV it * Comfori Rest modelı 980 000+KDV • * * Uttra Comfort modelı 1.200.000+KDV ^ Tel: 529 00 82 MilletCd. CinerAp. No: 119/4 ÇAPA İSTANBUL (Kan Merkezi Karşısı) Geminl co L»d. Tel: 141 35 89 1320120 KADIKOY ÇARŞISI NO 45 PH AflKASI, KADIKÛV • İST J > < TEL 345 78 72 TELEX 29661 BAYİUKHR FAX345 78 72 VERİlECEKTİRj 24SAATAÇIKTIR 24