Katalog

B Y AŞKENT GÜNLERl Müşerref Hekimoğlu Bir yıldız söner, bir yağmur başlar aşamımızda, yıldızların parladığı geceler de var, söndüğü geceler dc... Dünya kararır birden, sevdiğiniz bir kişiyi yitirmenin huznüne, karanlığına gömülürsünüz. Derken karanlık aydınlanır, bir yıldız söner, bir yıldız yağmuru başlar. O sevdiğiniz kişiyle yasadığınız olaylar, anılar çağrışımlarla parlar geceniz. Son haftayı böyle geçirdim ben. Kuvvel Başarır'ı yitirmenin üzüntüsü, uzun yıllann anılanyla daha derinleşti, yıllar boyunca yaşadığımız olayları düşündüm; guzel bir sevgiyi, bir evliliği, evliliğin ötcsinde bir dostluğu ve birlikteliği, sonra da insan ilişkilerinin güzel değişkenliğini... Kuvvet'i 1950'li yıllarda tanıdım, bizim yokuşun genç, şık, yakışıklı gazetecilerinden biri. Yeni Sabah'ın Beyoğlu muhabiri. Ama her dalda çahşıyor. Safa Kılıçlıoglu kimseyi bcğenmez, ama ondan çok hoşlanıyor. Gazetede boy boy resimleri yayımlanıyor. Christian Dior'un en güzel mankeniyle, Viyana Belediye Başkanı'yla, muhalefet lideri İnönü'yle, ülkeye gelen yabancılarla, kimi resimler önümde şimdi; Kahire'de bir resim, yanında Ecvel Giiresin, Nuyan Yiglt var, bir başka resimde Hıfzı Tbpuz ve Mehmet Ali Yalçın, sonra ters bir davranışına tepki gosterdikleri Kahire Bilyükelçimiz Hulusi Fual Tugay ile bir re.sim. Araya askerlik giriyor, mesleğe bir süre ara veriyor genç gazeteci. 1960'ın ilk aylarında Akşam'ın Ankara temsilcisi oluyor Kuvvet Başarır. Demokral Parti iktidarı sajlanıyor artık. Sıkıyönetim, Akşam Gazetesini de kapatıyor. Kuvvet Istanbul'a geliyor acele, evimizi taşımamışız henüz. Malik Yolaç'a gazetede çalışanların dağılmamasmı öneriyor. Ankara olaylarını anlatıyor, gazetenin yeniden açılacağını söylüyor. Günlerden 26 Mayıs. Akşamüstü Göztepe'ye annemlere gidiyoruz. Eniştem Selahaltin Özgiir de orada, Kuvvet ona da Ankara'yı anlatıyor. Seloş dalgın dinliyor, şapkasını alıp gidiyor sonra. Güzel bir mayıs gecesi, leylaklar kokuyor bahçede, sabaha doğru bir telefon, "ihtilal oldu" diyor. Biz önce gazeteye, sonra Ankara'ya, geliş o geliş. Gazeteciliğimizin yoğun bir döne Kuvvet Başarır (en sajda), ABD'de Cape Canaveral'da: Başarır, Shırra'nın uzaya atılışını izleyebilen tek Türk gazetecisi idi. mi. Akşam'ın Sıhhiye'de Hanımeli sokağındaki bürosu, bahçedeki kayısı ağacı altında kahve ve çay söyleşileri. Haberler, yorumlar. Hamdi Baba (Hamdi Avcıoğlu'na böyle dcrdi arkadaşlar) ve Kuvvet ağabey gece gündüz çalışıyorlar. Güzel bir dönem. Milli Birlikçiler, 13 Kasım olayı, kurucu meclis, anayasa çahşmaları, Akşam Gazetesi de güzel bir dönemini yaşıyor. Kuvvet Başarır bu başarıyla yetinmiyor. Gazetenin Anadolu baskısını gerçekleştirmeyi planlıyor. Bir fikir işçisinden çalıştığı gazeteye hiçbir karşılık almadan güzel bir katkı. Sayfalar, matrisler, denemeler derken baskı gerçekleşti. Bizim Yokuş için önemli bir olay bu. Kuvvet'i ilk kutlayanlardan biri rahmelli Abdi İpekçi. Aynı girişimi bir süre gecikerek o da yaptı. O dönemin ilginç olayları da var. Olanaklar çok sınırlı, Kuvvet sınırları zorluyor. Harpokulu'nda çekilen fotoğrafları Aİcşam'da yayımlatmak için çabalar gösteriyor devrimin ilk günlerinde. Istanbul'a yolluyor resimleri. Oradan ilginç bir tepki. "Bu resimler biraz bulanık, yeniden çekilemez mi". Kuvvet'in sesi hâlâ kulağımda, "Boyuna mı olsun, enine m i " diye soruyor. Telin öbür ucundaki arkadaş durumu anlıyor o zaman. O fotoğrafları Harpokulu'nda göreyli biri çekmiş ve Akşam'a getirmiş, kim diye çok arandı, ama ortaya çıkmadı elbet. Akşam'dan sonra Öncü denemesi var. lkimizin de en güzel serüveni. özgür bir gazetecilik dönemi, ama parasal darboğazları aşmak için büyük savaş vererek. öncu'deki son dönemin yöneticisi Kuvvet Başarır, sabahlttra dek çahşıyor, gazete kapandığı zaman büyük hüzne gömülüyor. Yüreğini, özverisini, guvenirliğini çok içten yaşadım bu dönemde. Guzel bir soluk estirdik yan yana. O soluğu çok özlerim. Son yıllarda karşı karşıya gelince masal türu konuştuk o gunleri. Öncü'den sonra Son Baskı gazetesi var. Bir akşam gazetesi. Ama tirajı yirmi sekiz bine kadar tırmandı. Olayları yakından izleyerek, özel dağıtım yöntemleri uygulayarak. Kuvvet'in yazarlığı değil, bir haberi geliştirme yöntemi, yöneticiliği, örgütçülüğü çok başarılı. Birlikte çalıştığı kişileri çok hırpalar, ama çok sever, çok savunur her zaman. Akşam'da çok haşarı foto muhabirleri var 1960 döneminde, Abbas Goralı ve Hikntel Tanılkan. Kimi geceler dağıtırlar, ama gorevlerini hiç kayıarmazlar, Kuvvet Ağabey'in istediği şey mutlaka yapılır. Kuvvet Ağabey'in de dağittığı zamanlar var elbet: Tepkilerini çok sert gösterir, karşısında kim olursa olsun, ister bakan, ister sıkıyönetim komutanı ya da gazete işvereni. O tepkiyle neler yitireceğini hesap etmederı, ödün vermeden direnir. Benifti en çok sevdiğim özelliği, ama ağır faturaları da var elbet... Orneğin Yeni Gün Gazetesi'nde Cihat Baban başyazar. Aynı zamanda Turizm Bakanı. Bakanlıkta bir olayı habercilik açısından önemli buluyor, yayımhyor Kuvvet. Cihat Baban çok şaşırıyor, Kuvvet'i gazeteden uzaklaştırıyor. Üstelik çok ilginç yöntemlerle. Ancak o da bakanlık koltuğunu yitiriyor. Devlet Başkanı Cemal Gursel Çankaya'ya çağırıp görevinden affettiğini söylüyor. Kuvvet de işsiz kalıyor, ama haberciliğinin başarısını da kutluyor. öncü'de de benzer olaylar var. Gazetenin vergi borcunu ertelemek için girişim yapacağız. Ama butçeyle ilgili bir manşetimiz var. Yazı lşleri Müdürü Ayhan Bilgin geliyor. Bu manşetle Ferit Melen'e gidemezsiniz. Kuvvet dikiliyor: Manşet ne gerekiyorsa o olacak. Maliye Bakanlığı'na gitmiyor, vergi borcunu ödemek için neler çekiyoruz! Elbet güzel olaylar, hayli romantik; para yok, pul yok, matbaa yok, rotatiften düz baskıya geçiyoruz Rüzgarlı Sokak'ta. İlk plancılar tasarrut bonolarını veriyor, kımı sendıkacılar ya da oğretmenler bir günlük kâğıt parasını topluyor aralarında (bir günluk kâğıt bin lira o zaman). Ama soluğumuz tükeniyor giderek. öncü çok yönlü bir olay bence. Emekten yana bir gazeteyi yaşatmak gucu yok o zaman. Yaşatmak isteyenlerin parası yok, parası olanlar öyle bir gazeteyi desteklemekten hayli uzak. Ilanlar kesiliyor, öncüye özel ilan veren bir yağ firmasına bile baskılar yapıfıyor. Firma temsilcisi bir tngiliz, çok şaşırıyor. Gazetenin okurlarıyla ilgilen Öncü olayı Kuvvet Başarır'ın, Akşam'dan sonra öncü denemesi vardı Bu "güzel serüven"de, Müşerref Hekimoğlu da (sağda), Başarır'ın (solda) yanı başında ıdı... 8