Katalog

MODADA 90'LARA İLK ADIM Ayrupa podyumlarında 'Üçüncü Dünya' çizgisi Rengârenk giyinmekten çekinmeyen, otantik değerlere ilgi gösteren ve milliyetçilikle arası pek hoş olmayan Avrupalılar, modada olsun, "Üçüncü Dünya"nın peşinde... oda sınır tanımaz derler. Doğru... Vizelerle, lürlu yaptırımlarla olanaklı olduğu kadar "Üçiıncü Dünya"ya kapılanm kapayan Batı dünyası, kendi modasına çok yabancı çizgiler laşıyan 'egzotizm'e, elnik modalara karşı koyamıyor. Uzun yıllardan t>u yana, evrensel kııltuıc eğilimi olan ya da değişiklikteıı hoşlanan Baülıları etkileyen egzotik nıoda, bu ke/ dev adımlarla yayılıyor. Geçmi^te egzotik moda dcnince akia kaftanlar, peçeler, salvarlar, sıyahbeyaz kefiyeler, bol Suriye ctcklıklcrı, Macao ycrlilerinin berelcıı, Pakislan çarsalları, Tıınııs \^\ gelinlikloı gdırdı. O doncmde Kli .lacobson, Tibel Dağlarf nda Lama yunleriyle kıımaşlar uretır, Dorethee His ve Yves Sainl Laurent onun Marakeşli hizmetçilerinin pantolonlarını taklıt ederlerdi. Bugun, o yılların atmosferi, dekoru, kokusu, ruhu daha yumuşak ı,ugilerle daha geniş ve farklı kıtlelerc sunııluvoı. Ya/ aylarında egzotık modanın tadını alanlar, kı^ın ise Armani'nin "di.ubalu" mantolannı, Kıfai Ozbek'in "dansü/" gıysılcrını, Missioni'nin Çin unilonııalaıı gıbı gcni'j bir cgpotık yelpazeden olu'jatı rnoddyı izlemeye ha/ırlanıyorlar. Modada cgzoti/rTı kinıi modaevleriniıı ısrarla vansıılığı llinl ve Meksika esinlileriyk sınırlı değil. Öıneğin Paris,, modasıyla, lokanlalaııyla, gcce kuluplenyle, Afrika biçemiyle ku^alılmı> duıumda: Paris'te lıeı şey, " S A P K " (iyi giyinme) olayı ile başladı. Afrikalı seçkin bir grup, SAPE (Societe anıbıenceurs et personnes elegantes) diye adlandırılan modayı yaraıtıluı. Ozellıklc gruptaki Kongo, /.aire ve Fildişi Sahili'ndcn gelen erkekler, Batı çizgısindc uretilmiş elbıse ve gomleklerle Afnka kaynaklı aksesuarlar kullanıyorlar. Oıneğın (iucci'nın kenıerini Afrika rnücevherlerıyle beziyorlar. lig/otik modanın onemli isimlerinden Almen Gibirila, Alrika tutkusunun epey yayıldığını beliıicıek, "Bu ınoduvı yalnı/cu SAPK. a>ak(a lıılıııuyor. Balı insııııı da bu elbise, kuınu> ve uksesuarlara buyuk il)>i H<»sli'ri>or," dıyoı. Batılı stılısllcı, Alrika çizgisini kendi krcasyonlatı i(,ındc bır sente? halinde vcrmeye çalı^ırlarken Batı'da yetişmiş Afrikalı stiîıstler otantik, etnık biçem ve desenleri daha O7gurce kullanıyorlar. Kırmızı, ye^il ve sarının hâkim olduğu Afrika modas.ını tanıtmak amacıyla surekli detıleler düzenle Egzotık' yelpazede, Rıtal Özbek'ın çızgılen Nakış ışlenmış bır yelek ve özgun bır kemer <£=» MI kaldı. Mory niyor. Müşteriler sanıldığı gibi çok gene değiller... Yaşları 35'ten 50'ye uzanan insaıı Kante, Touri Kunda, Alpha lar, biraz da nostaljinin etkisiyle " p a h a h " sayılabilecek fiyatlarla bu urünleri satın alı Blondy, Yousson yorlar. Bunlar rengârenk giyinmekten çe N'Doorgibi mukinmeyen, değişiklik arayan, otantik değer zikçilerin de deslere ılgı gösteren ve milliyetçilikle pek ara tekledikleri Afrisı hoş olmayan insanlar... ka ruzgârı AvruAfrikalı modacılar mutlu; biı kaç vıl ön pa'ya egzotızrnı tanı^tırıyor. ce küçümsenen kreasyonlarıyla şimdi bol para kazanıyorlar. Batı'da çalışan siyahi Yumuşak egmankenlcr de kolaylıkla iş bulabiliyorlar. zotizm modasını Derılcrını beyazlatmak amacıyla ilaı; kul mısalır edcrkcn lanmak, saçlaı ını duzle^tirnıek için saatler Avrupa'da bu ce kuaföıde uğraiiııuk gıbı dertleı gerıde moda polıtika, protesto, gelecek, rap mu/ik, erotizm v lık aleyht senlerle buy Eg/olik modanın Avustral>a'daki öncülcn Sarah Thorn ve Bruce Slnrach, ise Melbournr'daki atölyelerinde uıettikleri bombalaı, dolaılaı, Afrika buvucı'leri, melekler gibi motifleıle suslü giysileriyle sivriliyor. ü "^ \ X Derleyen: İlknur Eral Avrupalı moöacılann •egzotı?m merakı Latın Amerıka ulkelerıne dek uzanıyor Iştp Byblos'un tdsdnnıı üldiı vc "bır mıktar s1ılı?e edılmış" Meksıka ve Pr:ru desenlen Parıs te de 'SAPF modasını başlatan Afrikalı seçkınler grııbu, anavatanlarından kaynaklanan aksesuarları da başarıyld kullanıyorlar gıysılerınde 16