Katalog

Sıska Atlar Çizen Adam'ın sergisi Resimlenmiş Sözcükler Türkiye'nin Amerika çıkarması diye nitelenen "Muhteşem Süleyman" sergisi VVashington'da sürerken, küçük bir Amerikan çıkarması diye nitelendirilebilecek olan bir sergi de Ankara'da açıldı. Sergi, Kızılderili ressam Rartdy Lee White'ın eserlerinin yanı sıra geleneksel Kızılderili resimlerinden örnekler sunuyor. salona girer girmez karşınıza çımerikan Kızılderililerinin "Sıska Atlar kan Kızılderili Çizen Adam" diye niteledikleri sarışın çadırı çekiyor. Kızılderili ressam Randy Lee While'ın Çadırın oval kaAnkara Devlet Resim ve Heykel Müze pısı, Kızılderilisi'ndeki sergisi, artık yok olan Kızılderili uy İerin gUnün tüm garlığının resim sanatından ilginç örnekler ge güneşini içeri alması için doğuya tirdi. Ankaralı izleyıcilere. "Resimlenmiş Sözcükler" adını taşıyan ser çevirdikleri gibi ginin bir bölümünde, günümüzde Kanada'nın burada da doğugüneyinden başlayarak TexasMexico sınırına ya çevrilmiş. Çakadar uzanan ve Amerikan anakarasının or dırın üstünde, tasındaki büyük duzlüklerde yaşayan Plains çadır bezini geKızılderililerinin yaptıkları resimler de yer alı ren ve aşağı kayor. Resimler, yaşam biçimlerinin en önemli dar sarkan iplerle açılıp kapatıöğesi olan Buffalo sürülerinin, yok edilmesi lan bir açıklık üzerine, yaşamlarını sürdüremeyen Kızılderi bırakılmış. Du lilerin yasamlarından kesitler veriyor. açıklık içerde ya Kızılderili Ressam Beğeni ile izlenen sergide en büyük ilgiyi ise nan ateşin duRandy Lee Whıte manının dışarı çıkmasını sağlıyor. Günsell Önal A Serginın açılacağı Gün Ankara'ya gelen White, çadırın nasıl kurulacağına akıl sır erdıremeyen muze görevlılerının şaşkın bakışları altında bırkaç dakıka ıçınde çadırı kuruvermış "Muhteşem Süleyman" sergisi Amerıka'da sürerken, Ankara'da ıse gelenekse! Kızılderili resımlerını de ıçeren bir sergi açıldı "Resimlenmiş Sözcükler" adını taşıyan sergide Kızılderili uygarlığının resim sanatından örnekler sunuldu Sergisinin açılışını izleyen birkaç gün Ankara'da kalan White, çadırın sergide neden yer aldığı konusuna şu sözleriyle açıklık getirıyor: "Çadırın heykelimsi bir gorunumu var. Ayrıca Kızılderililerin artık içinde yasamadıgı bu çadırlann anılması, tanıtılması ve anımsatılması ybnünden de önemi var" White, Kızılderililerin bugün yalnız törenlerde içine gırdikleri çadırın resim sergisıyle çok da ilgisiz olmadığını kanıtlamak için çadırın üstündeki resımleri göstererk, "resimlerimde oldugu gibi, anlatmak istediklerime aracı olan figurleri bu çadınn iizerinde de kullandım" diyerek noktalıyor çadır konusundaki konuşmasını. Serginin kataloğunda Kızılderililerin geleneksel yaşamlarının 19. yüzyılın son çeyreğinde, rezervasyonlara yerleştirilmelerinden sonra bittiğinin yazılmasına karşın, 20. yüzyılın tam ortasmda dllnyaya gelen VVhite, resimlerinde kullandığı Kızılderili geleneklerini ve sembollerini "powwow" törenlerinde öğrenmiş. Amerika'nın büyük düzlüklerinde yaşayan yerlilerin geleneksel resim sanatının günümüzdeki yorumcusu olan VVhite, sanatına dedes.inin anlattığı öyküleri aktarmak amacıyla ba$lamış. 36 yıldır Katolik bir Amcrikalı olarak yükannemle dedem de Katoliktı. Şu ana kalan ve sonradan öğrendiği geleneksel sembolleri de resimlerinde kullanan sanatçı, resimlerindeki olası hatalan şu sözlerle açıklıyor. "Büyükannemle dedem de katolikti. Şu ana kadar söylediklerimin içinde belki biraz da onların Katolik olmalarının etkisi vardır. Doğru veya yanlış ne soyluyorsam günahları biraz da onlara alt." Kızılderililerin kullandığı birçok sembolün evrensel olduğuna, saatlerce hayranlıkla gezdiği Anadolu Medeniyetleri Müzesi'ndeki Hitk yapıtlarında kullanılan fıgürlenn Kızılderili figürlerine çok benzediğıne de dikkat etmiş VVhite. Resimlerinde Kızılderili geleneklerinin dışında evrensel ve çeşitli kültürlere ait olan sembollerden çok etkilendiğini söyleyen White, Hitit figürlerinin ve formlannın müzeyı gezdiğinden beri gözünün önünunden gıtmediğini, memleketıne döndüğünde bu figurleri sembolize ederek resimlerinde kullanacağını, açıkladı.n resımlerının bırçoflu, turıstler tarafından 'çocukça' ve 'ilkel' olarak nıtelenmemesı ıçın bıçım değıştırılerek yenıden yapılmış Ama gene de resımlerde geleneksel unsurlara rastlanıyor. Geleneksel Kızılderili 31