Katalog

E P 'Yörüngemden çekilir misiniz lütfen?' Haberleşme uydulan için en uygun olan ve 36.000 km. yukardaki yörüngeye ancak 72 ila 90 arasında uydu yerleştirilebiliyor. Oysa yeryüzünde 150'den çok ülke var. Bunların hepsi kendi haberleşme uydularını gönderirlerse uzayda bir trafik sıkışıklığı olacak. ceği fikrini bir bilim adamı değil, bir bilim yazarı ortaya atmıştı: lngiliz Arthur C. Clarke lelsiz Dünyası adlı derginin Ekim 1945 sayısında yazdığı bir yazıda ekvator (orta kuşak) çizgisi üzerinde 42.000 kilometreye fırlatılacak yapay bir uydunun, Dünyamızın dönüş hızına eş bir hızla dönmesi halinde göktc çakıh gibi duracağını, bu yolla Dünyu'dan göndenlen yeni uydular için bir iniş kalkış istasyonu durumuna geçeceğini, bunun da, haberleşmeye yepyeni ufuklar açacağını söylemişti... öyle de oldu. Hatta, 42.000 kilometre yükseğe değil 36.000 kilometreye yerleştirilecek uydular da aynı işi görmeye başladı. Bundan sonra, uzayda, uydular döneminin büytık bir hızla geliştiğini biliyoruz: Haber uydulan, gözetleme uydulan, tanm uydulan, gazete uydulan, telefon uydulan... tlk haberleşme uydusu Telstar 1962 temmuzunda atılmıştı. Fakat, olduğu yerde durmuyordu ve 300500 kilometre arasındaki bir yörüngede dolaşıyordu. Gezdiği için dc sadece yarım saat kadar haber aktarabiliyordu: Yer istasyonunun tam önünden geçtiği sırada (Uydu tam dönüşünü iki saatte tamamlıyordu). Bunu Erkendl Kuş (Early Bird) adlı uydunun 1965 temmuzunda fırlatılması izledi. Başarılı bir fırlatılıştı bu: Uydu, gerçekten de, gökte çakıh imiş gibi iş yapıyordu. Bugün 15'e yakın haberleşme uydusu 200'den çok yer istasyonuna hizmet veriyor. Bunlar İntelsat (International Telecommu nications Satellite Organisation) larafından yönetiliyor. Teşkilatın, ülkemiz dahil, 105'ten çok üyesi var. Başka ülkeler tlk zamanlar Sovyctlerle Amerikalıların fiili tekelinde olan uyduculuk alanına başka ülkeler de el attı: Japonya, Avrupa, Çin, Hindistan... 36.000'inci kilometre ideal bir yörünge idi. Tekniğin hızla gelişmesi dünya çapında TV yayını yapmaya imkân hazırladı: Orneğin Amerika'dan veya Moskova'dan bir yayının aynı anda bütün dünyada izjenebümesi olanağı doğmuştu. Bunun için "çanak anlen" ge.ekli idi. Damımza, arka bahçenize yerleştireceğiniz çanak biçiminde bir anten, size, dünya çapında yayın yapan bütün istasyonların kapılarını açabilirdi. Şimdi durum şu: Amerika'da çoktan başlayan çanak antenler tngiltere'de, Fransada, ve öbür Avrupa ülkelerinde de yayılıyor. Yarın, belki bütün ülkeler kendi haberleşme uydularını fırlatacaklar. O zaman da 36.000 kilometre yukarıda yörunge yetersiz kalacak. Çünkü, uyduların iyi iş görebilmeleri için, yörüngede, birbirlerinden 45 derece aralıklı olması gerekli. Bu durumda, yörüngeye 7290 arasında uydu yerleştirilebilir. Oysa dünyada 150'den çok devlet var. Bunların hepsinin kendi uydulan olması halinde gök yetmeyecektir. Peki ne olacak? Olacak şu: Frekans payIaşımı... Nitekim, radyoda aynı olayı yaşadık. lstanbul Radyosu 50'li yılların başında orta dalgadan yayına başlayınca aynı dalgayı kullanan tsveç bizeateş püskürmüş, ne eşkıyalığımızı, ne korsanhğımızı bırakmıştı. Fakat zamanla tekniğin gelişmesi, herkese yetecek çoklukta frekans sağlanmasına olanak sağladı. Sadece santim işaretli metreye milimetre işaretleri konması gibi. Televizyon gibi bir harikayı bulan insanlık buna da çare bulacaknr. U S ovyetler Birliği'nin uzay kapısını açması, Amerika Birleşik Devletleri'nde önce dehşct yarattı. Fakat, korkunun ecele yaran olmadığını bilen Başkan Kennedy, ülkesinin de aynı şeyi yapmasını, hatta daha da ileriye giderek, Ay'a insan indirmeyi hedef aldı. 10 yıl içinde gerçekleşecekti bu. Ve öyle oldu; süre bitmeden, kapı karşı uydumuza inildi. Sam Amca, amaca uluşmak için kesenin ağzını açmıştı. Hiçbir bir masraftan çekinmiyordu. Ülkenin bütün beyin takımı bu uğurda seferber olmuştu. Ama bu tutumu beğcnmeyenler, acı acı eleştirenler de vardı. Uzaya açılma Sovyet korkusundan ise bunun yolu gflkten değil yerden geçerdi. Amerikan silahlı kuvvetleri çok güçlendirilerek tehdit önlenebilirdi. Kimilcri de, her ileri atıhmda hemen ilerı sürülen sefalet edebiyatı üzerinde duruyorlardı. Amerika'da bu kadar sefalet varken paraları sokağa atmanın anlamı neydi? Sonra, sonsuz bir boşluktan ibaret olan uzay kimin ne işine yarayacaktı? Bu tür eleştiriler ve daha bir çokları sürüp gidiyordu. îlk uydular Fakat, çok geçmeden uzayın yararları anlaşılmaya başlandı. Yarar, uzay fiziğinin, uzak mekaniğinin yasalarından kaynaklanıyordu. Dünya çevresine fırlatılan cısımler yer kürcsi etrafında durmadan dönüyordu. Böyle bir şey kimsenin aklına gclmemişti. Kimi bilginler yerçekiminden daha büyük hızla fırlatılan cisimlerin uzay boşluğuna dalıp kaybolacakları görüşünde idiler. Yerçekiminden az hızla atılan cisimler ise, hız kesilince yere düşerlerdi. örneğin, Paris Rasathanesi'nin Şeref Müdürii böyle düşünüyordu (1955'te). lşin tuhafı, uzayda uydu döndürülebüe incekum ALANYA Kulubunuz Incekum'da Şahane bir tatıl Geleneksel konukseverlığımız ve dostça hizmet anlayışımız ıle Her turlü eğlence ve spor olanağı Club V .Otel ASPENDOS D YA^AYITJ A , , c t .... . ItolNAI ' Ar ,JC; nrir. J 5 UUU J U OUU 305.000. TL (***) LE DAR HOTEL TamPans Her Perçembe/Pazartesi kesin hareket TAKSİTLE ÖDEME İMKANI Kpndı ışletmetenmızde tcnebı nonuklarıa bıriıkts balı larzı bır laiıl Avrupa'dan gelen anımaıorltrın e*lıgınde lenıs sott cımnaslık iıaba tenısı çejnlı eglencsle' plaj yu/me ha u!u UvceJoum 1 * konlo "u odala' 7MMr^ 125 000 Fıyatlara yemek ve ŞARAP dahıldır Yabancı hocalardan wınd surt ve tenıs derslerı harıç olmak uzere sunulan tum hızmetler ücretsizdif. Fıyatlanmua KOVdahiMir Vade farkı yoktur Yukarıdakı lıatlara lesıslaıde 7 gece 8 gun konaklama Kahvallıla' ve akşam yemsklen • LUN aırcondıdoniu oıobusierie gıdı$geiı% Uluaoy rehbeflliı hlım«tl»ri dahlldlf 195.000.TL BfcLGt NU A m? (****) COLÖSSOS CLUB HOTEL Yarım Pans Her Cuma kesin hareket FİATLARIMIZIN TAMAMI TL. OLUP KDV DAHİLDİR. TUHİZM SEYAHAT A Ş lel U3lO94 9b% 1493541 ANİMASYON PROBRAMLARI • AEROBİK ÇOCUK KULÜBÜ • BASKETBOl AÇIK BÛFE < VOLEVBOL MINDSURF < MİHİ FUTBOL SU KAYAÛI • SUTOPU OKÇULUK' HEMTBOL YELKEN ' MASATENİSİ TENİS DOKTOR JİMNASTİK ' ÖZEL SHOMf PROGRAMLARI v CLUB İNCEKUM Alanya Tel (3231) 1420 • 1421 Tlx 56605 ırkmlr aıııaııı tuııı 9 GECE 10 GUN YARIM PANSİYON o\eı Soysal Sitesi Işhanı Kat 4. No: 404409ANKARA TEL 31 18 19 31 69 69 Tlx: 46945 tiatr. Fax 314682 MERKEZ BURO; Ö/UUU IL %tur 161 10 74 161 82 26 161 22 «1 **** Te) 336 16 60