Katalog

1 Hayvanlarda aile planlaması •P Hayvanlar aleminde nüfusun belirli bir seviyenin üstüne çıkmasını önleyen engeller hayvan türlerine göre değişiyor. Bu engelleri şöyle sıralamak mümkün; yersizlik. beslenme, toplu intihar, ırk saflığının bozulması, fazlanın yokedilmesi ve yırtıcı hayvanlar. ugün dünyanın ve ülkcmizin baş sorunu olarak hızlı nüfus artışı gösteriliyor. Buna çare diye de "aile planlaması" öneriliyor. Anıaç, besinlerle nüfus arasında denge kurulması. Bu durum, hayvanlarda böyle bir dengenin nasıl sağlandığı sorusunu akla getiriyor. Ingiliz rahip Mallhus tarafından 188 yıl önce (1798'de) ortaya atılan bir formüle göre hayvanlar (geometrik) diziye, yiyecekler bir'li (matematik) diziye göre artar. tkisi arasında denge sağlanmaması felaket doğurur. Dcvlctlcr, bunun sağlanması için önlemler almalıdır. Ancak, böyle bir dengenin devlet eliyle sağlanmasının ne kadar güç, hatta olanaksız olduğunu bugün bütün dünyadaki uygulamalardan anlıyoruz. Hayvanlar dünyasında böyle dıştan müdahale olmadan denge nasıl sağlanıyor? Nasıl oluyor da, bir an gelip dünya hayvanla dolmuyor? Doğa lıer işini otomatik olarak yaptığına göre bu işi de öyle yapıyor. Bir kaç örnek, konunun daha iyi kavranmasında yardımcı olabilir. hasta olan, kimi organları iyi çalışmayan hayvan doğal ayıklanma sonucu, yerini, yaşamaya dahadayanıklıya bırakıyor. Birçok hayvan esarette yaşayamadığını biliyoruz. Yaşasalar da özelliklerinin çoğunu yitiriyorlar. Bu da artışı frenleyici etki yapıyor. KISA... KISA... K1SA Sevginin rolü Sevgl, her yaşta insanın en çok ihtiyaç duyduğu şey, Temelinde 'korunma duygusu' yatar: Blzi seven ınsandan zarar gelmeyeceğini, (ayda gelebllecoğlm hep bilirlz. Sevgl ihtiyacı, bobekte ve çocukta üst düzeydodfr. Çunkü b#bek ve çocuk. kötOIOklw0 karşı kandini korumada en çaresiz, en adz yaratıktır. Blzi sevenlerin çok otdugu bir çevrede çıkarlarımıza zarar. gelme olasılığı en att düzeydedır. Bu nedenledlr ki bebek, gundüzün, anneeinin kucaflında ne kadar çok kalırsa geceleyin o kadar az huysuzlaşır. Konu, Amerika'da yayımlanan 'Pedialrıcs' (pldiatrika, çocuk bakım ve hastalıklan blllmi derglsl) adlı derglde derinlemesine incelenmls. Bunagöre, gündüzOn 45 saat ana kucagında kalan bebek, kalmayana göre geceleri yüzde 43 daha az aglıyor. Kucak, sevginin en eomut örneğinl verlyor. Fazlaya yer yok Guppy denen bir akvaryum balığı ise iki dişiye bir erkek oranına göre yaşıyor. Oran dışında kalan yavruları büyükler yiyor. 1 B ne yetecek yiyecek olmaması halinde ölümler yavrudan yukarı artıyor. Toplu intihar Avrupa ve Asya'nın kuzeyinde yaşayan lemming adlı hayvanlar, özellikle bunların Norveç'te yaşayan türü (Lemma Norvegicus), fazla nüfusu toplu intiharla azaltıyor. Artan lemmingler dört beş ayda bir toplu halde güneye, denize doğru ilerliyor, sonra da kendilerini suya atıp öldürüyorlar. Bunların göç zamanlarını bilip yollarını kesen yırtıcılar da azalmalarını sağlıyor. Sıçan türünden bu hayvanların yanında tavşan türünden bazı hayvanlar da nüfus sıkışıklığının yarattığı sıkıntı (stres) yüzünden ölüyor. Yırtıcılar Birçok hayvan başkasını yiyerek geçiniyor. Bu yüzden, bir hayvanjn çoğalması, onu yiyerek geçinen hayvanların da çoğalması ile sonuçlanıyor. Mikroplar, böcekler de doğal ayıklanma ile denge tuttunıyorlar. Ufak bir sıcaklık de ğişikliği, sert bir soğuk, sert bir güneş ışığı, bunların milyarlarcasının bir anda yok olmasında etken oluyor. örnekleri çoğaltmama olanak yok; gerek de yok. önemli olan, hayvanlar aleminde nüfus çokluğunun azaltılması yöntemleri. öğrencilerimiz hayvanlarda, bitkilerde aşırı çoğalmayı önleyen etkenler Uzerinde dok tora tezleri hazırlayabilirler. Ben bu işe ülJcemiz hayvan ve bitkilerinden başlanmasını öncriyorum. D Irk saflığının bozulması özgürlük, hayvanların yaşayabilmeleri için tek şart. Bunbr yaşam savaşımı ile ayakta kalabiliyorlar. Değişen çevre koşullarına kendilerini uyduramayan, zayıf olan, G o m i » OtOİ Denge unsurları Hayvanlar aleminde nüfusun belirli bir seviyenin üstüne çıkmasını önleyen engeller hayvan türlerine göre değişiyor. Fakat, hepsinde sonuç aynı kapıya çıkıyor. çliktcn ^ g e n ç sanatçılara, ^yazıncılara çağri: Yersizlik Hayvanların çoğalmasının kösteklerindcn biri, hemen her hayvanın kendine ait bir toprak parçası ıızerinde v'iftleşmek istemesi: Kendine, eşine, yavrularına yiyecek sağlayabilccck genişlikte bir toprak parçası. Elioı Hovvaıd'ın 1920'deki bir incelemesine göre kimi hayvanlar, çiftleşme zamanı yaklaşınca, önce kendine bir toprak parçası seçiyor, bunun için, gerektiğinde savaşıyoı. Toprağı ele geçirdikten sonra da buraya kendi tuıunden başka bir hayvanı sokmuyor. Bunu yaptıktan sonra da orada ötüp yahut ses çıkarıp dişileri çağırıyor. Bir toprak üzerinde egemenliğini kuran erkeğc dişiler yaklaşmaya razı oluyor. Kızlann, belirli düzeyde geliri veya işi olan erkeğe yaklaşmaları gibi. Çeyiz, başlık parası gibi şeyler bunun belirtileri. Çeyiz, araçgereç anlamındaki Arapça "cihaz"ın bozulmuş biçimi. Evlenecek kadın için önce ev eşyası, ondan da önce bir yer lazım. Bir toprak parçasında egemenlik kuramayan erkeğe hiçbır dişi yanaşmıyor. Bu da artışı önlüyor. 'Eskitniş aytan ne yaparlar' sorusunu, hocamız, 'Kırpıp da yıldız yaparlar' dlye cevaplandırmıçtı. Saçma soruya, saçma cevap. Hoca, soru sahibim böyle utandırmak Istemlçtl. Taşlama ustamız, bugün 'Eskl tranoatlantlklerl ne yaparlar' sorusunun cevabını nasıl verlrdi? Bllemiyoruz. Belki, 'Sapan, kazma, kıltç, btçak.,' yaparlar derdl. Eski bir zırhlımızın jilet yapılmak Ozere satıldıgı bir dönemde. Queen Mary (Kuın Meri) adlı gemi, 50 ya^ını doldurduğundan otel olarak kullanılmak Ozere Kalifomiya'ya itii. Gemi, ilk yolculuuunu 27 Mayıs 936'da yapnnştı: Ingmere'den New York'a 'Yavuz' için aynı şey yapılamaz mı idi? Üzerıne 'Türkiye'yi Birinci Dünya Savaşı'na Sokan Zırhlı' diye de yazıhnca hem Alman, hem Ingiliz, hem Fransız . turlstler İçin ilginç bir otel olurdu( ? ^gökyüzümüz çiçeklensin! • Konur Ertpp, Emre Kongar, Hilmi Yavuz tartiftılar: Türkiye'dc Yazınsal tktidar • Cem Karaca: "Dönecegiz!" • Sosyalist Parti Ve Gençlik • Polis Üniversiteden ÇekİUin! Gerid Saldmlar Yoğunla^ıyor Üç kongre, iki eylem bir tutum Cr Beethoven'dan Küçük Emrah'a Kadınlanmız degifecek, değişiyor da Yazı«ma Adfjglert: « P.K 1330 SlrkeciİST • Meyutlyet Cad. 10/44 Bakanlıklar ANKARA Abone Kocultan: • 6 Aylık 2000 TL • 1 Y.llık 4000 TL. • Yurtdı»ı 40 QM fc İlk uçak kazaları <te Beslenme Hayvan sayısını belirli bir düzeyde tutan başka bir etken, tabii, yiyecek miktarı. Yiyeceği kalmayan, azalan hayvan ölüyor. Her hayvan, geçimini sağlayan bir çevrede yaşıyor. Çevre kalmayınca hayvan da yok oluyor. Ormanların yok olması buralarda yaşayanların da yok olması sonucunu doğuruyor. Arslan, avı ile, önce kendi karnını, sonra disisinin karnını, daha sonra da yavrusunun karnını doyuruyor. Bunların hepsi Bundan 75 ytl önce Parls'tekl bir uçak kazaaında Savas Bakanı Berteaux (Berto), ötmus, Başbakan Monis (Moni) yaralanmıetı. Isin tuhafı, bakanlar uçakta dağll «eyircllef arasında idiler. 21 Mayıe 1911 gunü Parla'ten Madrid'e yanşı duzenlenmişti. Havaalanını ' ıterce kişl doldurmuştu. Dedlgim glbl, ıkan ile Savaş Bakanı da bunlar araamdakll. İlk öç uçak yola oıkmıştı. Arkalarmdan dört uçak daha hareket edecekii. Fakat buntardan bfri duşmeve başladı. Pllot yere' Inmek i«tfyordu. Bu sırada atlı polisler, halkı kenara çekmek İçin ortaya atılmışlardı. Fakat bunlar, devlet büyüklerinin kaçmasını engelledlklerinden uçak üzerlerine 30