Katalog

di. Ba$lannda fes, külah ya da takke bulunur, ayaklannda "Kamerctn" adı verilen yüksek ökçeli pabuçlar gözc çarpardı. Her tulumbacının hangi semtten olduğu üzerlcrindeki "liuneti farikadan" anlaşıkrdı. TUlumbaalarda sandıklar arası "transferi engelleyid" herhangi bir "84. madde mevzuan" yoktîı. GUnUmOzde politikacılann yaptıkları "sandık naralannı" o dcvirde tulumbacılar sırtlannda sandıkla halk arasından geçerken atarlardı. Yangına gider "Tulumbacı" deyince akla gelenler... NARALARI Her tulumbacı sandıgının kendlne özgu naraları vardı. Ciballkaplılar: Her yerde metin Cibalikapulul Karecaahmetlller: Vlrdlmiz rahman Karacaahmet Sultan TOrbelil Üskudar Karakollular: Düşmana kan kusturan Bahtiyar Karakollul Anadoluhluriılar: Yıldırım Bayezıd Kulelil KAHVELERİ Tulumbacı kahvelerl içinde, Oalata'dakl Hendek Kahvesl en ünlüleridlr. Oedlkpaşa'da Arabacılar Kahvesi, Pangaltı'da Kalfanın kahvesl, KaragümrOk'te Uzun Ahmet'ln Kahvesi, Defterdar'da Kahya Ismall Kahvesi ÜNLÜLERİ Defterdarlı Çlroz All, Galata Mengenell Topuklu Cemal, Üskudarlı Arap Bilal, Clballll Dilaver, Kocamustafapaşalı Ablasıgüzel Mustafa, Mektepli Kız Basrl, Paşakapulu Incebacak Mehmet, Tulumbacı Bahriye (Tulumbacı tek kadın) BİR KANTODAN... Çek fenercl feneri, Haydi omuzdaslar Borucu ars lleıi Kahraman clvelek kardaslar Geçid yerimiz "Senadır" beyler KöaklO geçti, yangın varl Tulumbacılar takdir ile seyreyler Nerede? aman usak, civan usak Kıztasrnda, kıztaarnda Adım atışları pek yaman uşak Gönülevinde, gönülevınde Ince belde Trablus kuşak Basta kece külah, yar keçe külah Altına döktüğü kakülü basak... Yanıyorum blllah, yanıyorum ahl KÖŞKLÜ ADI NEREDEN GEÜYOR7 Küçükpazar yangınında Süleymaniye'deki Yeniçerl Aöalığı Sarayı'da yanmış, yenl yapılan saraytn yanına gfizetleme kulelerl de llave edilerek bu kuleye "Yangın Köaku", nöbetçılerıne de "Köşklü" denmlştlr. umhuriyet'in ilanından sonra, "Belediye Itfaiyesı" kurularak, köşklülerin yangın ihbarları,bekçilerin yangın naraları yasaklandı... ken tulumbacı sandıklan arasında kavgalar olur, taslı, sopalı hatta bıçaklı arbedeler çıkardı. ÇünkU tulumbacılar söndürdükleri yangına karsılık mal sahiplerinden "bahşiş" alırlardı. Günümüzde ANAP'ın duzenlediği "sttnnct seferberliglni" o devirlerde tulumbacılar Ustlenmişti. Tulumbacılann yalınayak oldugu dcvirlerde olmuştur. Bunlar sesine, fıziğine, karakterine ve kahramanlıklanna göre isimler alırlardı. Kentin çeşitli kahvclerinde kurduklan karargâhta "Manl, divmn ve aemai" okurlardı. lulumbacılan dinuı ya da sof a yargılar, cezalandınlan tulumbacı "prangaya vurnlup" hapsedilirdi, ancak yangın sırasında cezalı tulumbacı izinli olarak yangına gönderilirdi. Kırbaç cezası ise reis tarafından ınfaz cdılırdı. "Kadırga, Kocamustafapaşa, Karagumrük, Kasımpaşa semtlerinin tulumbacıları çok ünlüydü. Bazı tulumbacıların yağmaya kalkışmaları, serserilerin tulumba takımlarına girmesi halkın gözünden tulumbacılığı düşürdü. Bu arada yarı askeri bir teskilat kurulmuş Yangınsız bir İstanbul'a doğru Bu planları hazırhyoruz. Istanbul'daki önemli yerlerin, mesela Amerikan Konsolosluğu, Vilâyet, Adliye, büyük iş hanlan, Hürriyet gazetesi gibi yerleri biliyoruz. Birkaç kez de Cumhuriyet gazetesine geldik. Herhangi bir yangın çıktığında.projedenbakıpyangınınçıktığı katta neler olduğunu bulabıleceğız. ttfaiyecilik fedakârlık isteyen bir meslek, bir itfaiye erinin aldığı iıcret nedir? Aldıkları ücret, belediyedekidiğerişilerden yüzde 20 kadar fazladır. Yangın sırasında binaya nerden giıiliyor, kaç kişi girlyor? Bu yangının durunıuna göre değışir. Yangının bir an evvel sönmesi için her yerden gıreriz içeri. Binaların çogunda yangın merdivenleri yok.. Bu sorun haline geldi, maalesef bizde yangın merdivenleri çok ihmal edilmiş, son yıllarda başkanımızın emriyle Eminönu, Aksaray, Lalelı'deki otellere, Mecidiyeköy'dek; hanlara yangın merdivenleri vapıldı. Istanbul itf aiyesindeki gelismeler neler? Kocasınan'da ve Gazıosmanpaşa'da önümüzdeki yıl hızmetegirecek bu tesisler, eğıtım tesisleri olacak. Avrupa'dan 33 taneson model yeni aracımız geldi, 40 tanesu tankı yaptırdık, 20 civarında yardımcı araç aldık; toplam 100'e yakın aracımız var. İstanbul'a 50 tane yangın mus | l u | u koyduk yenı tesislerimızde yangın tünelleri duman odaları var. ltfaiyeci arkadaşlara çe lik çizme yaptırdık, eldiven aldık, yüzlerini korumak için kasklarına canı korkuluk taktırdık. Istanbul ttfaıyesi'nin bağlı bulunduğu Anakent Belediye Başkanı Bedrctlin Dalan'ın itfaiye üzerine görüşleri de şöyle: "Son 3 yıl içinde Istanbul Itfaiyesi'ne 5 milyarın üzerinde harcama yaptık ve tstanbul ttfaiyesi her türlü modern araç gereçle donatıldı. Şehir nüfusuyla paralel yangın sayısı artarken, yangından ölen insan sayısı azalmaktadır. Orman yangınlarında ve dik yerlerde rahat görev yapılabilmesi için, yeni siparışlerımız var. Almanya'dan önümuzdeki yıl gelecek uzmanlar, Kocasinan ve Gazıosmanaşa'daki tesıslerde dersler verecekler. Helıkopterlerle havadan kontrolü de sağlayacağız. Sinyalizasyon çalışmalarımız neticesı, yangın sırasında itfaiye araçları için tüm kentte devamlı yeşil ışık yanacak, "Yangınsız bir tstanbul" için çalısma nbacılara, 'yeniçerl tutumba ocağmdan' itfaiye ullamlan gereçler, çeşitli miğferler, madalyalar uun vaa!' lin çaresiz birer çığlık kazı haline gelmesi, "Asaldri Mensârei Muhammediye" adlı "itfalye alayı" 1923 yüına kadar görev yapmıştır. Cumhuriyet'in ilanından sonra "Beledlye ttfaJyed" kurularak, köşklülerin yangın ihbarları, bekçilerin yangın üan etmcleri yasaklanmıştır Q İtfaiye her yangın ihbarım degerıenuutyuı. L Tulumbacı sandığmın değifmez elemanlan reis, 2. rtts, borucu, hortumcu ve ftnercl idl. Tulumbacılar, halk arasından geçerken kendüerine özgü "naralar" atarlardı. stanbul İtfaiye Müdürü olarak 2,5 yıldır görev yapan Makıne Mühendisi Metin DemirIegünümü7 itfaiyesini konuştuk. Avrupa'daki itfaiye kuruluşlannın bazı sistemleri getirilmiş, şehrimizşartlarına uydurulmuştur. Istanbul Fatih, Beyoğlu, Üsküdar, Kadıköy, Istinye, Bakırköy, Büyükada, Sarıyer, Beşiktaş ve Kartal olmak üzere 10 grup bunlara bağlı 18 müfreze görev yapmaktadır. Istanbul'da 28 yerde çalışıyoruz. Mufrezelerin çalışmaları neler? Şöyle söyleyeyim, bizi bir askeri birlik kabul ederseniz, burası "ordu komutanhğı" ben komutanıyım. Grupları alay farzedelim. Müfrezeler de bırer bölük oluyorlar, alayda 10 araç varsa bölükte 3 araç var; oran bu. Bu müfrezeleri kurma gayesi bir an evvel yangına müdahale etsinler diye gerekiyorsa gruptan yardım gidecekse merkezden gelinceye kadar müfreze ordaki yangını sirayet ettirmemeye çalışır, yani bölük tepede düşmanla karşılaştı, ana güç gelinceye kadar oyalama durdurma taktiğıne girıyorlar, ama güç geldi mi Allah Allah saldırılıyor. ltfaiyecinin düşmanı yangındır. Yangına gittiğimizde ne ile karşılaşacağımız meçhul. Tçerden pat küt bir şeyler patlıyor gece ise çok güç durumda kalıyoruz. O binayı o fabrikayı bilen adamı arıyoruz. Bekçisi var mı bulmaya çalışıyoruz. Peki bu devlet kuruluşlannınfllanplflnı var mısizde? I m larımızı aralıksız sürdürüyoruz..." 17