Katalog

CUMHURlYETDERGlt AYINKONUSU bakmak yarariı olacaktır. Olkemlzde 44 banka çalıçmakta ve bunların 1977 sonu ItlbşriyleT.C. Ziraat Bankası lle karçılaştırılmaaı Tablo 2*dekl aonuçlan vermektedlr. ToUo2 • Ziraat Bankası 1977de kooperatifler yoluyla kredi •erilen üreticiler dışında do&rudan doğraya 1 milyon 900 bin dolayında çiftçiye kredi verdi •MithatPaşa'ıun 1863'te kuıdağn "Memleket Sandıkları" 1883'te "Menafi Sandıkları'na 1888'de Ziraat Bankası'na ' dönüştü. Banka bugttnktt yapısına 1937 'de kavuştu Kaifilattırma konusu Dlfier 43 Bankamn Toplamı Ziraat Bankası Toplamı 27.523 Peraonel aayıaı 957 Şube aayısı 4.388 65,9 Kredi tutarı (mllyar llra) 262 49 Mevduat „ ,, 194 T.C. Ziraat Bankaaı'nı Turk Bankacılıflı lle tanımlamak gereklrae "töm bankacılıAımızın 1/3P011 damek yerlnde olacaktır. Bu 8Ö2 1977'ye göredlr. 1978 boyutları dahadabOyOmOştflr.. Bankamn 1979 yılındakl kradllerl lle yatınmlanvebunlarınaaOılıminınnasılgerçekteşecefilne lllçkln program Tablo 3'ta gOaterllmlştlr. I Toblo3 197» Tutar Zlrai kredller 121590201000 Tlcari krediler 9863593000 Resml kredller 5209725000 Iftlraklereaçılan k. 2000000000 Yatırımlar 1628625000 Mall plAamanlar 3000000000 TOPLAM Oran 84 t 9 6,9 3,6 1,4 1,1 2,1 143292144000 100,0 Z b ı * BartMB lMSteU "llenfcM D İN adamı VVIIfrrJ Monod'un "RuhulkOĞÜMTO çlftçllerln aarraf lar va tefecller tarafından ezllkp eömoroimealne karşı yardıma çaflırdıflı Fransa'da para alış verlşl tüm hızıyla surerfcen, Alman* ya'da Ralffelsen aynı amaçla tasanuf va kredi 8andıklarını kurmak uzareydl. Hemen hemen aynı tarîhlerde Oemanlı Imparatorlufiunda da o zaman Imparatorluk sınırlan Içlnde yer alan Nlş kentlnde Mlthat Paşa'mn benzer amaçlarla H Manıleket SandıkKafTnı kurma glrlşlmlnde olduöu görülmekteydl. 1863 yılındakurulan "Memleket SandıklarT ülkenln akonomlk yaşamına glren, llk sermayesl de çlftçllerin uretlmlnden alınan paylardan oluşan blr "banka" nltellfilndeydl. Amaç çlftçllerln aarraf lar va eskl deylmlyle murabaha* cılar, yenl deyimiyle tefecller tarafından aömOrulmaalnl önlemekti. Blr başka deylmla, tanmsal gellrln tanmı flllen yapaniarın allarinda kalmasını safllamaktı. Bu* nun Içln da, çlftçlnln tarımaal Oratlmdeki dış kaynak gorekslnimlerlnl çok dOşOk falzla sandıkaracılıflıyla karşılamak duşünulmuştu. Organlzaayon açıaından "Nemleket Sandftklan" zaman Içinde defllçlkllk göa* termlştlr. 1R631883 yıllanndakl "Meml*. kal Sandıklan". 1883 1888 yıllarında »Menafl Sandıklan" olmuş, 18881924 yıllannda "Zlraat BankaaTna dönOşmuş, 1024 1937 araaında "Zlraat Bankaaı Anonlm Şlıtatr olarak akonomlde Işlev görıriOş va bugOnku yapısına TOıklyo Cum» hurtyaM Ziraat Bankaef olarak 1937 yılında kavuşmuştur. Kuruluau va organlzasyonu yanında, akonomldekl Işlevl de zaman Içlnda da» filşmlştlr. Başlangıçta çlttçlnln sömürOImeslnl Anlemeyl amaçlayan banka, glderek Olke ekonomlslnln ve ekonoml Içinde tanmın buyumeslne ve tarımın aanayllafmealna katkıda bulunmaya başlamıatır. Bankamn hlzmetlarlnl yaygmlaçtırmaaı amaeıyla Olka çapında ÂrgOtlanmeel ve bunun Içln deacılan çubelerln sayılarının arttınlmaaı garaîkmlştlr. 1923 yılında 320*yl butan Ziraat Bankaaı çube eayısı, 1960 yılında 405'e, 1972'de 816'ya ulaçmiötır. Bugfln lae oube aayısi 987'dlr. Şube sayıaına koşut olarak kredllerln mlktarında ve kredi alan çlftçllerln aayıeında da önemll art^lar ortaya çıkmıçtır, 1928 yıhnda 72 bln 918 çiftçiye kredi veran banka, 1977 yılında, kooperatlfler yoluyla kredi verllen Oretlcller dıçında, doOnıdan doflruya blr milyon 900 bln dolayında çiftçiye kredi vermlştlr. Ziraat Bankası'nın yıllar Itlbarlyle ve turlerine göre verdifli kredi tablo Vde göaterllmiştlr: T.C. Ziraat Bankası yuzyılı aşan yaşamt Içinde amaç ve yapı yftnonden bOyOk blr gellalm gösterirken, kredllerl de aynı doAnıltuda büyümOştOr. Bu verilerden aonra, T.C. Ziraat Bankaaı'nın TOrklye Bankalan Içlndekl verlne TaUo f 1 (milyon TL) Zlral Toplam Borçlu carl heaaplar YIL va lleari kradller Kradller Kredi 268 38.3 11.5 1928 1930 21.1 35.7 56.8 1940 49.7 43.6 93.3 1950 258.8 409.5 668.3 1977 11.767.0 68.047.7 79.914.7 17.366.4 81.364.4 98.729.8 1978 16.692.0 121.590.0 140.292. 1979 TÖBAISHEC 3202 aayılı yaaa, 1937'lerin koşullarına ve 1937 koşullanylageleceOebakıe açılanna göre hazırlanmıştı, uzun sOrelerdeOIkenln gereksinlmine olumlu yanıtlar vermlftl. Ancak, Olkemlzln ve dOnyanın aon yıllardakl hızlı aoayo ekonomlk defilfflmleıi tanmaal yapıda, tarımla lllşkill endO8trlnln yapısında ve uretlm Ofleterlnde bOyOmeyl ve gellşmeyl zorunlu kılarken, bu kealml kıedlleyen ve bu kealmln glrlşlmlerine katılan Ziraat Bankaeı'nın statOaunde de aynı dofirultuda defllçlkllk yapılmaaını zorunlu kılmıştır. Bellrtllen genel amaçların yanı aıra, halen Cumhurlyet Senatosu genel kurulundabulunan Ziraat Bankaaı yaaasındakl değlşlkllk taaarıaı şu yentllkleri getlrmek* tedlr: a) Oretlcllerln tarımaai amaçlı kooperatifler ve bunlann Qst kuruluşlan blçlmlnde ArgOtlenmelerlnl safllamak. b) Kamu kuruluşlan lle genl? halk kltlelerlnln ve bunların kuracaflı ortaklıklann, c) Yerel yönellm kurumlarının, d) Ozelllkle ve öncellkle küçuk ve orta tarım Işletmelerinin, plan doflrultuaunda yapacakları tanmaal faallyetln desteklenmesi tarımda üretlmln arttırılması ve yOnlendlrllmeal amaçlanmaktadır. Bankamn sermavesl 1966 yılında 1.5 mllyar llraya yOkaeltllmlftlr. Bu sermayenin tümu 1974 yılında ödenmlştir. Getlrilen blr yenlllkle banka aermayealnln 5 mllyar llraya arttırılmaaı öngörOlmektedlr. Bununla blrllkte, yıtdan yıta artan kArlar nedenlyle, uygulamada kolaylık aafllanmaaı amaeıyla Bakanlar Kurulu'na aermayeyl Oç katına kadar arttırma yetklal tanınmiş t bu yetkl TBMM Sanayl ve Teknolojl ve Tlcaret Komlayonunda benlmsenmlçtlr. Böylellkle banka kaynaklarında artış sağlanmakta, bu artış kredllerde artışa yol açacak nltellk kazanmaktadır. Taaannın dlğer maddelerlne getlrllen llkelerle l Tanmsal amaçlı kooperatifler ve bunların Oat kuruluşlarının kefaletl" konueunda temlnatlar areaına alınmakta ve bu kooperatlflere "madtil tamlnal oOatarmeden" kredi açma olanakları tanınmaktadır. Genel olarak blr deflertendlnneye gltmek gereklrae, banka yaaaaındakl defllşlkllk lle tarımda yılftardır uygulanmakta bulunan ve fazla etkltl olmadıfiı görolen "Mreyael kredllendlrmeden" uzaklaşılt makta, blreyael kredllandlrme yerlnl pre|eye dayalı tophı kredllendlnneya" bırakmaktadır. Deflişlkllğln an önemll yanı bu noktada dOflOmlenmektedlr. Kıedllere genel olarak bakıldıflında, orU ve uzun vadell kredllerln turnu Ozel projelere göre tanmsal maklne, araç ve gereçler Içln açılmış ve tanmBal Işletmelerln kredllendlrilmesl yoluna gldllmlştlr Projaye gerek göstermeyen kredlldr lae, aatın alınan malın karşılıflının aattcılara ödanmeai blçimlyla kullandınlmıştır. Tanm Kredi Kooperatlfleri ve Blrllklerl Içln 1978 yılında 5 mllyar 227 milyon 616 bln llra banka olanaklanndan ve 31 mllyar 500 milyon llra da T.C. Markez Bankaaı olanaklanndan olmak ozere toplam 36 mllyar 727 milyon 616 bln llralık plasman aynlmıştır. Bu mlktarın 4 mllyar 466 milyon 140 bln llrası normal alımlar, 32 mllyar 261 milyon 476 bln lirası da deatekleme alımlannda kullanılmıştır. Tanm Kredi Kooperatlfleri ve Blrllklert Içln yatınm kredllerl de toplam Içinde Önemll blr yer tutmaktadır. #