Katalog

CUMHURİYET DERGt 26 YAZIN Kağıt darlığı yazınımızı * etfciliyor AZA glrdlfilmlz şu gunlerde kitapcılıflın zorlukları sürüyor. Geleneksel blr anlayısla eklmde baalayıp mayısta blten kltap sozonu bu yıl çok zor koaullar altındaydı. Kltabın hammaddesl olan kâflıt yoktu. Yalnız Içinln basıldıflı kâflıt defill, kapak kâflıdı da aynı yokluklar kervanınakatılmıştı. TOrklyade kltaplar genelllkle üçüncü hamur kâğıda basılır. Bu kâflıt Içln Seka her yayınavine blr tahsiste bulunur. yayınevlerl gerekslnlmlerlni blldirlrler, para yatırırlar ve tahalslerl çıkar... Kâflıl üstünde bOyle olan bu Işlem. hlç bir zaman gerçeklestirliememiştir. Parası yatan kâflitlar aylarca sonra gelmfştlr. Peki bu bekleme sırasında yayınevlarl na yapacaktır? uzel glrlalmden kâflıt aafllayacaktır. Daha doğru blr deylmle "karaboraadan" kâflıl sağlamak zorunluflundadır. Geçenlerde Turkiye'nln buyük yayınevlerinden blrlnln yönetlclal şftyle yakınıyordu: Bu hafta karaboraaya açıktan 75. 000 Ura para ödemislz. Yalnız içkâftıdına Odenen para bu blç kuşkuauz. Kapak kâflıdma öctenen parayı da buna eklersek durumun feclllği onayaçıkar. Y HOkümetln lyl nlyettl glrişlml blr nuç vermeylnce, yayıncılar kendl aralarında blr başka yolu denemeye karar verdller. Blr kooperatll kuracaklar ve kooperatlf yoluyla kâflıtlannı saglayablleceklerdl. YayKo adıyla kurulan kooperatlf çok azOlçüde yayıncıfarın kâflıt Ihllyacını karsılamağabaçladı. YayKo yalnız Iç kâflıt değil dlfler cina kdflıtları da aafilamada yararlı oldu. Böylece TOrfclye'dekl kooperatlfleşme sureclne yayınevlerl de katılmış oldu. Hlç kuskusuz E kâflıdı bulma ve Yayç Ko yoluyla aafllama aslında kâğıt sorununa geçlcl blr çözOm getlrlyordu. Çocuk yılında baaılacak anslkfopedlter. sAzcukler Içln daha iyl blr clns kâflıt gerekllydl. Çoeufla verllen ürunde Içerlfll kadar dış görOnOmü de çeklcl olmalıydı. Oçuncü hamur dışındakl kAfiıdın paraaı lae hemen hemen ayda blr artıyordu. Artışlar okura yansır Okuduflunuz kltabın öâelerlnden blrldlr kâğıt. Dlfler hammaddelere artışı da eklersenlz toplam epeyce buyük blr paraya. BOtOn bu artışlann da okura yansıdıadylemeye gerek yok. ulaşır. Kâflıt yokluâunun yarattıflı olumauz aonuçlardan blrkaçınadefllnellm. Yaym* evlerinln programlarında yaptıklan zorunlu değialfcllklerin özelllkle blzlm yazaria.nmızı etkltedlfllnl aöyleyellm. Eitapçıların aleyhine Paranıza rağbet, paranıza lltifat, paranıza güleryüz... Ya size?.. Imar Bankası'nda rağbet, İmar Bankası'nda iltifat, Imar Bankası'nda güleryüz paranıza değil, slze... Işte imar Bankası'nın, yarım yüzyılı aşan farkı... 51.yılındada Imar Bankası saytsal büyüklüklerle değil, özde farklı t yakın ve sıcak ilgisiyle farkh, güleryüz ve eliçabukluğuyla farklı paranızı değil» slzi önemsemesiyle farklı, kısacası bankacılık anlayıjı ve uygulamasıyla farklı... Yıllardır çözulemeyen bu kâğıt sorununun altındakl nedane eflllmek gereklr. Gazetelerln her güh artan sayfa sayısı ve Yıllardır çOzOlenvyen kâflıtaorunufia eflllmek geraklr. Yayınevlerl ellerlnde Ihtlyaçlarından çok daha az bir kâflıt bulunduflundan, kâfltdı çok Idarell kullanma zorunda olduklarından baaılacak kktabı seçmede asın, hatta aşkın blr dlkkat göaterlyoriar. Çevlrl kltaplara aflıHık veren yayınavl yöH netlcilerl aatışı garantr olan kltapları baaıyorlar. Yerll yazarlara llstealnde aflırlık verenler isfi daha tanınmış ne kallme en tanınmıç yazarların yapıtfarını basıyor. Ikincl baskıları hemen hemen yapma olanaflı yok. Iklnci baskımn satış tempoau aflır olacaflma gOre yayınevl kâflıdını ona harcamıyor. Ikincl baakilann yapılmamasi yazarı çevirmenl, emefliyle geçlnen klşlleri kazançtan yokaun kılıyor. BOylece kâflıt darboflazı yayınevl emekçlalnln de yaşam koşullarını olumsuz bir blçlmde etkiliyor. buna ek olarak da gazete yönetlcllerlnln Seka'ya tlrajlarının her gOn arttıfltnı blldlren u beyanlan n kitapçtyı, yayınevlnl darboflaza sıkıştırmaktadır. Ortada: yayınevlerknln anlayamadıflı blrdurum vardır: Qazetelerbelll blr tahslsl alırken yayınevlerinin aldıflı tahsls kâflıt Ozerlnde kalmakta. ve devlet yayıncıları karaborsacılann, Inaafına terketmektedlr. Belki de bu sorunun blr çözume ulaşmaaı Içln yapılacak tek şey gazeteler glbl yayınevlerlne de harcadıkları kâfiıt oranında tahsls ayırmalarıdır. Kultüı Bakanhflı yetkllllerl bu tür blr çözume gidllecefllni söylemlşler ama henüz bir sonuç alınamamıştır. tyiniyetliama... Daha da zorlaşacak mı? Tanınmış. aatışı belll olan yazarlar dışındaki adlara yayınevlerl yatırım yapamıyor, bu tutum genç yazarların yapıtlarının gun ısıflina çıkmasını da önlüyor. Yenl yazarları okura lanıtma olanaflı da bulunmuyor. önomüzdeki yaz aylannda kâğıt aonınuna çözüm bulunacak mı? Başta yayıncıların bütün yetklHlerin aöyledlğl glbl yayınevlorine kâğıt tahsisf yapılmadıkça. ve bu duzenll blr blçlmde yurotfllmedlkçe önumuzdekl mevslm, koşulların daha zor' laşacağını söylemek blr kehanet aayılmamalı. • TİİRKİYE İMAR BANKASI 1979 yılının başlarında hukOmet kâflıt aorununu çOzmek Içln blr glrlşimde bulundu. Yayınevlerl Ihtlyaçları olan kâflıt mlktarını Kultür Bakanlıflı Yayım ve Tamtma Dalresl Baskanlıflına blldlreceklerdl. Dalrede Ihtlyaç belgealnl Başbakanhfla havale edecek o da kâflıdın verilmesl Içln Seka'ya emlr verecektl. Bu glrlş buyuk bir iyi niyetle yapıldı, yayınevlerl paralar yatırdı. Verile emri geldı. Ama gene de Seka yetkllllerl kâflıdı veremedller. Onlar da belki kendl açılarından haklıydı, gazetelere kâflıt yetlştlreblllyorlardı ancak.