Katalog

CUMHURIYET OERGİ Işletmede 30 yaşmı aftnışbuhariı lokomofifler görev yapmakta, 3e9dizel lokomotiften 9O'ı dövizsiztikten , 3 yridır yatmakta Ard arda gelan fecl tren kazalan, tflm Ulkade büyuk OzOntfl yarattı., M ASAVA yıflılır glbi oturdu. Telasiıydı. yıkıktı tek keilmeyle. Daktilosuna kagidı taktı. loparlanamıyordu, baktığımızi gdrunce mırıldandı: "Çok korkunçtu ağaöey, yanmışlarttı w yanmışlar tionmı/şto. Oörüyorduk yaralıtart demir yığıntannın aitında v» bir şey yapamtyorduk. müthiş bişeydi öut.." Meslefiinde yok genç blr polis muhabfriydf. konusma 9 ocak979aalı öglene dofiru otuyordu. Genç mutıabir. SincanköyEtlmesgut arasında Behivbey istaayonunda ikı banllyö uenlnin ^arpışması olayındandönmüştu. Oyaa Idmanlı olmaaı gereklrdl. aynı muhabir yine oralarda ik\ eksprestn garpışmasını da izlemlştl, 16 ölümfOI 123 yıl önce llk Iren vahştı topraklarımızda. Çocukluğumuzda Oğrötllen marsa bakarsak. yurdu demlr ağlarla örmüştük kl bu ırakam 8343 kilomeiredir. en uzunu 4906 metre ile Ayran Tünell basta olmak tizere 166 KiJometre boyunda 699 tdnelden ge^erbu demirafllar. 1979 yılı da uğurla gelmedi TCDD v Ardı ardina kazalar olmuştu. fki ekspres garpısmış, bunların enkazı yenl kaldırılmışken, Behlgbey'de iki banllyö trenl ı;arpışmış. 32yuntaş daha tam deyimiyie fecl bir şekllde canından olmuş. ardından Kars'ia köpru v'ökmüş, mutJu bk rastlantt ölümsüz. atlaiılmıştı bu kazal Kamuoyunurffillkkatlarl da bu olaylara, karayolu taştmacılıflınm guvlendfrilmesiyle tam bir "uvey evlaV işleınl gören TCDD'na VBVrllmîatl. Egemen ve sömüruco guçlerin çabalarıyla yurdu demirağlarla örmek polllikası karayollanyla örmeye donuşmoştür, demîryolları bir kenara, sankl kendi kaderine bırakıtmıştrr ve bugun 8343 kllomelreda trenler düdük galarak gidiyorlarsa, gldebilîyorlarsa bu dogrudan dojruya "Türk N muclzBsi"t\e bağlıdır. Neden ml? Hlzmetler yıJ yıl artmış, personeJ sayısında artiş olmamiş, memur sayısı 2627 bin. işvi sayısı 3738' bîn arasında kalmışiır. Memurlann yüzde 8*1 hiç uğrenlm görmemiştir. yüzde 87'si iik ve orta. Vıgonltr anMftda bunmlan kanaımdmı çıkanlar davardı... Tıan kazalannda bazı yurttaa^r da eanlannı donarak yıtıreıaer... sadece yüzde 5'f yüksek eğıtEmlidfr. Koca örgütte dil bilen 7 yönetici verdır. Baaka ülkeierde teknlk eleman yüzde 7'niıı uzerindeyken TCDD'de bu rakam yüzde 08'dir. Karayolu laşımacılığimn un plana alınnnaya baslandıgi 1950'lerdon leknik elemanlann olanaklarının kısıtlanmasiyta yetlşkln 80 muhendia Jş>eimeden aynlmtştır. 1960'den bu yana fCDD'den 17 aaıi. 3 vekalet oimak azerc 20 genel müdür golip gegmlstir! Genel müdür görev süresl ileıl ülkelerde 614 yıldır. Bizde bu, îkl yılı asmamiBiır ve 1959 yılından berl meslekten tek genel müdüre görev verilmıştiM Yunetimde devamlılık ortadan kaldmlmıştır. Hatlaryaşhdır, 1300 kllometreyo! 010, 944 km. 1020.1346 km 2030. 4693 fcm'de 30 yaşından büyüktür. 15 yıllık plan döneminde sadece 1700 km yüf yeıııfencbilmiştir, Bu hızla tümünün eldcn geVirllmesl 60 yılı alacaktır! Kuçuk taşlarla I oluşan ana madde sayılan baftaal yüzde 50'dlr, yanl yollann standardı akıl almaz oranda düşüktür TCDDde 30 yaşmı geç ı mls buharlı lokomotltler valışmaktadır kı 552 adettlr.1 369 dlzel elektrîkli lokomotllten 8090 ! üg yıldır dövizsizlikten yatmaktadır. 18 elektrikli rokomolü vardır,' 1060 yolcu. 16 bln de yük vagonu. Modem ve ekonomik işletmocilıgin temell olan elekiri|ikasvon ancak haltın yüzde 2'sind© o da banllyö hızmellerfrule vardır. Slnyalîzasyon ıse sadece l&tanbuj Ankara araaında 570 km yOresindodir. T«lvfcın İ!*Uwılbf&mesl mJ? Tul&kurriüiıikd&yon dedlkleri de hattın uçte bırindedırL. Parasal durumu TCDO'nın, yürekfer acısıdır. Işieime glderlorinin aşagi yukan yüzde 70'i personel gifieıleriılîr. H«r yıl zarar artmaktadir. işietme ısieJıg' zaman flyat ayarlaması yapamaz, hukumetler ucuz tasımagorevlnl buraya vernnsiıı (!). Planiı dönemlerdG TCDD'y* verılen yatinm ödeneklen karayoJi.inna orania yarısı ya da üvte blri yöresindtdir. 1971 yılırda 118. 1972de 120, t973'de 131, 1974'üo 153,1975de 118. 1976da öb, 1977 de 101. 1978'de de 55 trenın trenie çarpışması. makinalann çarpışması, limil garpısması. diğer Uemıryolu araglanyla ^arpışmalar olmuştur!.. 1 ton eşyayı 1 kilometre gdlurmek ivln karayolfarı araçlanmn harcadıgı yakıt demiryollarının uv katı yuresındedir. Yıne 10 tonluk bfr kamyonla 200 kılomeirenin uzerlnde bir uzaklığa ihrav bugtlayı gOlüfiildiıgünde bunun harc<ıüıı]i dovız buğdaydan saglanacak gclirden lazladır. Bu da Ikl tasima arasında en basıt ekonomik örnektir. Bunlara bakıidığında ileri ülkelerîn şaslığı gJbL Irenler nasıl *şMyor. nasıl ışletiliyor dlye bizim de flaşmamız gerekir kiaslindabu "Türk muctiesf'üir. Eğer lunt trenlar bîrbırine girmiyorsa, personel maaş alabiliyorsa, Işletme 9u günlorde \e\u\zlerledonatılacakaa, personel ahmJan b^im yatakhanelerden şu günlorde kuriulabıMrse, kapatılan okullar yenıden avıldıktnn sonra şu sıralar llk mezuniarını vprecek".u buna da şaşmamaJı. Son kazalarda sabotaj olmadığı ısraria öne sljrülüyor, neden olarak "riiizar' gösterilkyorl Ûzerlnde 30 cilt kitap yazılabılecek TCDDninkomprimeolarak "hallpurmefaII" aynen bOyledlr ve koca işletmeyi IJU hale düşüren zlhnJyeti lânetJemoh lyin yetecek, hatta artacaktır bile...