Katalog

9 Cumhuriyet ENERJİ G 7 Aralık 2010 20 Orhan ÖRÜCÜ Elektrik Mühendisi S ORUN S ÖYLEYELİM Isı payölçer sisteminin bireysel ısınma sistemlerinden (kombiden) farkı nedir? Kombi sistemlerinde merkezi sistemin sağladığı ısınma avantajlarından faydalanamazsınız. Etrafınızdaki konutlar kombilerini kapattıklarında ısınma için çok daha fazla enerji harcamanız gerekir. Isı payölçer sistemi ise merkezi sistemin ısınma avantajı ile kombinin yaktığı kadar ödeme avantajlarını birleştirir. Kolonlu sistemlerde uygulanan termostatik vanalar ortam sıcaklığının minimum 15 °C'nin altına düşmesine müsaade etmez ve merkezi sistemle ısınan binanızın ısıl dengesinin korunmasına olanak sağlar. Ayrıca istenilen oda istenilen sıcaklıkta tutulabileceğinden ısınma konforu ve tasarruf sağlar. Sistemin parasal boyutu nedir? Firmasına ve markasına göre değişse de ısı payölçer cihazının fiyatı 100 TL civarındadır. Bu cihazın binadaki ve evdeki tüm radyatörlere takılması gerekmektedir. Ayrıca firmalar okuma ve faturalama başına 4 TL civarında bir bedel almaktadır. Bu cihazları kiralayan firmalar da bulunmaktadır. Bu durumda daire başına ayda 46 TL bedelle hem cihaz kiralanmakta, hem de raporlama hizmeti alınmaktadır. Sistemin yasal altyapısı nedir? İlgili mevzuata girmeden önce söz konusu sistemin binalara takılmasından ilk etapta siteapartman yöneticilerinin sorumlu olduğunu söyleyelim. Isı payölçer taktırmayan yöneticilerin kendisine 1.600 TL’yi bulan ceza geleceğini belirtelim. 2 Mayıs 2007 tarihinde yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında, merkezi ısıtma sistemine sahip binalarda, merkezi veya lokal ısı kontrol cihazları ile ısınma maliyetlerinin ısı kullanım miktarına bağlı olarak paylaşımını sağlayan sistemlerin kullanılması esası getirilmiş olup; buna uygun olmayan projelerin onaylanmaması gerekmektedir. Kat Mülkiyeti Kanunu'nda yapılan değişiklik gereği Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, merkezi sistemdeki ısınma giderlerinin paylaştırılmasına ilişkin olarak 14 Nisan 2008 tarihli mükerrer Resmi Gazete'de “Merkezi Isıtma Ve Sıhhi Sıcak Su Sistemlerinde Isınma Ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmeliği” yayımlamıştır. Bu yönetmelikle paylaştırmanın nasıl yapılacağı ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Paylaşım hesabı, toplam ısıtma giderlerinin yüzde 70'inin bağımsız bölümlerin ölçülen ısı tüketimlerine göre paylaştırılması, yüzde 30'unun da ortak kullanım mahalleri, sistem kayıpları, asgari ısınma ve işletme giderlerinden kaynaklı ısı giderleri olarak bağımsız bölümlerin kullanım alanına göre paylaştırılması esasına dayandırılmıştır. Söz konusu yönetmelik hükümleri merkezi ısıtma sistemine sahip mevcut binaları da kapsamakta olup; hem mevcut binalar hem henüz yapı kullanım izni almamış binalar için 5 yıllık geçiş süresi öngörülmüştür. Enerji Verimliliği Kanunu gereğince bu geçiş süresi 2 Mayıs 2012 tarihinde sona erecektir. Dilediğin kadar ısın, ısındığın kadar öde! Bazı komşu binalarımız merkezi ısıtma olan binalarında ısı payölçer sistemine geçtiler. Sorduğumuzda çok faydasını gördüklerini söylüyorlar. Bu sistem nedir? Bu sistemde amaç, merkezi olarak ısınan binalarda her dairenin metrekareye göre değil, harcadığı yakıt miktarına göre fatura ödemesini sağlamaktır. Radyatörlere klasik vanalar yerine sıcaklık ayarı yapabilen termostatik vanalar takılmaktadır. Peteğin üzerine de payölçer monte edilir. Bu pay ölçer, uzaktan okuma sistemi ile okunarak faturalandırılır. Bu, merkezi sistem ısıtmalarda bağımsız ısınma demektir. Isı payölçerler sistemi ile istediğiniz kadar ısınır, ısındığınız kadar öder, tasarrufunuzu kendiniz belirlersiniz. Yani, ısı pay ölçerli sistem ile merkezi ısıtma sistemli konutunuzda kombi kullanıcısı gibi oluyorsunuz. Isı payölçer nedir? Isı payölçer, bir radyatörün ortama yaydığı ısı miktarının tespit edilmesini sağlayan cihazdır. Elektronik Isı Payölçerler, radyatör ve ortam sıcaklığının denetlenmesi için iki adet son derece hassas sıcaklık algılayıcısına sahip olan cihazlardır. Cihazlar, programlanmış olan okuma tarihindeki tüketim değerini hafızasına alır ve bu bilgileri telsiz frekansı yoluyla okuyucuya aktarır. Bu sayede tüketim değerlerinin okunması için hiçbir zaman eve girilmesi gerekmez. Isı Payölçer Sistemi ile tasarruf nasıl sağlanır? Her radyatöre takılan termostatik vanalar sayesinde, daire sakinine her odayı istediği sıcaklığa ayarlama imkanı sağlanır. Bu sayede kullanılmayan odalarda radyatör sıcaklığının düşürülmesi ile önemli derecede ısı enerjisi tasarrufu sağlanır. Genel kural olarak, her 1 °C oda sıcaklığının düşürülmesi yüzde 6 oranında ısı enerjisi tasarrufu sağlandığı bilinmektedir. Eğer evinizde uzun süre oturmuyorsanız, vanayı en düşük kademede tutarak sadece apartmanın genel ısıtmasının bedelini ödeyebilirsiniz. Dünyada ve ülkemizdeki örnekler nasıl? Bu sistem genel olarak ne gibi faydalar sağlayacaktır? Türkiye’de merkezi sistemle ısınan yaklaşık 1 milyon konut bulunuyor. Uzun vadede yasa dikkate alınırsa, 5 yıl içinde tüm merkezi sisteme sahip olan binaların Isı Payölçer Sistemleri’ni kullanmaya başlamaları halinde Türkiye’nin yıllık kazancının yaklaşık 1 milyar dolar olacağı söylenebilir. Özellikle Avrupa’da 30 yıldır kullanılan bu sistemin diğer koşulların da sağlanması ile birlikte yüzde 40'lara varan bir tasarruf sağladığı resmi kayıtlara geçmiştir. Ülkemizde yeni yeni uygulanan sistemde tasarruf oranı yüzde 30'lar dolayındadır. Avrupa ülkelerinde merkezi sistemlerde kullanılmak zorunda olan pay ölçerler ilk donanım ve sonraki bakım işlem masrafları bakımından oldukça ekonomiktir. Kısaca sistemin faydalarını şöyle sayabiliriz: ? Kalorifer enerji tüketiminde yüzde 30 kadar tasarruf sağlar. Daha iyi ısınıp daha az bedel ödemek mümkündür. ? Kalorifer sisteminin de daha verimli çalışması ve daha az yıpranması sağlanmaktadır. ? Binada eşit ısınmaya eşit ücret ödenmesi sağlanmaktadır. ? Boş duran evlerin sahipleri veya sık sık seyahat eden daire malikleri kaloriferlerinde vana larını kısarak tasarruf gayreti içinde olacaklardır. Hava sıcak olduğunda pencere açmak yerine kaloriferlerde vana kısılması veya kapatılması teşvik edilmiş olacaktır. ? Dairenin kuzeye bakması, çatı katı veya bodrum katı olması, izolasyonunun tam olmaması faktörleri hesaplama işlemlerinde dikkate alınabilecektir. ? Kalorifer petek sayısı, kalorifer peteklerinin cinsi ve ölçüleri hesaplamalarda dikkate alındığından herhangi bir haksızlığa imkan tanımamaktadır. ? Isı payölçer sayesinde avantajlı olan merkezi tip ısınma artık daha fazla tercih edilir bir hale gelecek ve kombi sistemine ihtiyaç kalmadığından yurt ekonomisine ve binanızın ekonomisine katkı sağlanacaktır. ? Hesapların yöneticiye bilgisayar çıktısı olarak verilmesi ile yöneticinin işlem yapma yükü kalmamaktadır. Daireler arası mahsup işlemleri ise yönetici tarafından yürütülecektir. EMO Eposta: emoenerji@emo.org.tr Adres: Elektrik Mühendisleri Odası Ihlamur Sokak No:10 KızılayAnkara Cumhuriyet Eposta: enerji@cumhuriyet.com.tr Adres: Ahmet Rasim Sokak No:14 06550 ÇankayaAnkara Faks: 0312 442 30 10