Katalog

Cumhuriyet ENERJİ 7 Aralık 2010 20 10 YILLARIN ÇÖPLÜĞÜNDE ELEKTRİK ENERJİSİ, DOMATES VE YAKIT ÜRETİLİYOR Çöpten gelen bereket Sertaç EŞ A nkara’da yıllarca tartışma konusu olan Mamak Çöplüğü ileri teknolojinin kullanıldığı bir merkez haline dönüşmüş durumda. Yabancı ortaklı ITC firmasının kurduğu katı atık yönetim sistemleriyle eski çöplükte An kara’nın elektriğinin yüzde 3’ü üretiliyor, yüzde 8’e çıkarılması hedefleniyor. Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kantur, yapılan çalışmaların dünya çapında örnek alındığını, büyük çaplı ısıtma sistemleri kurabileceklerini dile getiriyor. Bir zamanlar Ankara’da tartışmalı konuların başında geliyordu Mamak Çöplüğü... Sonra kapatıldı ve gelinen noktada ITC firması oluşturduğu tesislerinde görüştüğümüz Yönetim Kurulu Başkanı Kantur, şu bilgi veriyor: ‘Sıfırdan fabrika kuruyoruz’ “Burayı ağaçlandırıyoruz. Bir bağ oluşturuyoruz yakında burada üzüm de üreteceğiz. Artık teknoloji üretiyoruz, patentlerimiz var. Burada çalışmaya karar verdiğimizde geniş kapsamlı düşündük. Düşündüğümüz gibi oldu, yapılaşma hızla sürüyor ve büyük alışveriş merkezleri kuruluyor. Türkiye’nin ilk üç boyutlu serasında domates üretiyoruz. ODTÜ’lü araştırmacılara yer verdik, altyapı sağladık onlar çilek üretiyor. Artık bu tür bir fabrikayı sıfırdan tasarlıyoruz, kendi ürettiğimiz makinalarla kurabiliyoruz.” ve gelecek planlamalarına Kantur’un tesislerde yapılan işlemlere e: şöyl da tlar yanı ilişkin sorularımıza verdiği niz? misi lir tabi anla zcık bira işi ız tığın Yap çöpü. Önce geri döoruz ayıry Üçe z. yoru Katı atığı fabrikaya soku ikler, metaller, plast ıtlar, z. Kağ nüşümü olacak malzemeleri çekiyoru yoruz. Orayırı ikiye nı Kala z. yoru ayırı arı aliminyumlar, camlar bunl diğerleri na kala son En ları. artık ganikler dediğimiz yiyecek ve bitki lar... tahta iller, tekst , ikler plast ayan nılm diyoruz. Onların içinde kulla haise ri nikle Orga ruz. eriyo gönd Kağıdı kağıt, metali metal fabrikasını uygusini oloji tekn syon anta ferm la asıy vasıt vasız ortamda bakteriler ve komposta çevririyoruz. Komlayarak bu organikleri metan gazına da elektrik üretimi için yakıt hagazı an Met post gübre haline geliyor. line geliyor. Başka arayışlarınız var mı? Çimento fabrikalarına yakıt İkinci yöntemde denemeler sürüyor. böyle kullanacağız. Çimento i 15’in e yüzd n hazırlayacağız. Toplam çöpü te ediyoruz. fabrikasıyla anlaştık makinaları mon i patentimizle geliştirdiğmiz terkend de 35’in Toplam çöpün yüzde n içinde 600 derce ısıda çöpten mal teknolojisi kullanılıyor. Reaktörü cı oldukları için yine elektrik yanı ndan meta karbonmonoksit, hidrojen, , domates ve yosunlar gibi proüretiyoruz. Bir adım daha ileriye gittik ara buradaki bitkiler bildiğimz seral oruz veriy jelere başladık. Atık ısıyı jen üretiyor. Yan ürün olarak yöntemle çıkan karbondioksiti alıp oksi izel üretiliyor. biod ndan Yosu domates, yosun çıkıyor. Yaptıklarınız yurtdışından da ilgi görüyor mu? Dünya Bankası’nın başkan yardımcılarından 4’ü buraya geldi. Bizi örnek gösteriyorlar, hatta kolluyorlar. Hindistan ve Çin’deki çöpleri çözmek için de örnek olarak inceliyorlar. Filmler çekildi, dünyaya yayıldı. Dünya bizi çok iyi tanıyor. Bir teşvik alıyor musunuz? Hayır, bu bir eksiklik. Şimdi bu Yenilenebilir Enerji Kanunu ürettiğmiz enerjiye bir teşvik getirecek. O zaman biz yeni şehirleri almada rahatlayacağız. Yeni teknolojileri kullanmada rahatlayacağız. Bizim işimize çok özel krediler lazım, normal kredilerle çalışalımyoruz. Dünya Bankası kredileriyle çalışabiliriz. Tahmin ediyorum Türkiye olarak önümüzdeki 510 yıl içinde Türkiye’nin çöp sorununu çözmüş oluruz. Çöpün işlenmesinde sıkıntılar var mı? En önemli sıkıntı şu. Çöp so kakta karıştırılıyor. Bu korkunç bir şey, kabul edilebilir değil. Mücadele edelim dedik, ettik de ama gördük ki bu mücadelenin başka türlü olması lazım. Çöpün muhakka dokunulmadan buraya gelmesi lazım. Ayrıştırılmasından daha önemli. Mesela Ankara’da 3040 tane gizli çöplük var. Onu biriktirenler var. Çöpü toplayan çocuklarla görüşüyoruz hepsinde bin tane hastalık var. Çevre Bakanlığı ile de ilişkilerimiz iyi ve gittikçe kökleşiyor. Türkiye’ye özgü çözümler bulmamız lazım. Ama bu bilinçte olmak da bunları konuşuyor olmak da bir aşama ve keyif.