Katalog

12 HAZ RAN 2011 / SAYI 1316 3 Oyun deyip geçme Genellikle çocukları şiddete yönlendirmekle suçlanan video oyunları yeni bir tartışmaya konu olmaya başladı. Irkçılık, cinsiyetçilik ve homofobiye yönelik alt metinlerin oyunlarda yer alması özellikle çocuklar açısından rahatsız edici bulunuyor. DEN Z ÜLKÜTEK N söylemeye gerek yok sanırım! Böylesi bir alt metinin ırkçılıkla ilgili ciddi sorunları olan Avrupa ve ABD’de çocukların bilincinde siyahlar ve zombiler arasında yaratacağı bağları düşünmek hiç hoş değil. Afroamerican zombiler “Left 4 Death 2”de bir kez daha karşımıza çıkıyor. Bu kez yer New Orleans ve siyahi zombilerle baş etmek zorundasınız. Böyle bir durumda Katrina felaketi sonrasındaki New Orleans’ın aklınıza gelmemesi pek de mümkün görünmüyor. Ancak oyun tasarımcılarından nasibini alanlar yalnızca siyanlar değil. Kadınların da vide oyunlarında üstlendikleri roller feministleri kızdıracak türden. Zekice tasarlanmış oyunlarıyla “kült” mertebesini fazlasıyla hak eden “Rockstar Games Grand Theft Auto” serileri ırkçılık ve cinsiyetçilik sebebiyle çokça eleştirildi. Özellikle Vice City ve Liberty City versiyonlarında kadınlara biçilen baştan çıkarıcı roller yanında erkek kahraman ve antikahramanların maço tavırları da kadın hakları savunucularını yeterince rahatsız etmişti. Son dönemlerde piyasayı allak bullak eden Bonetown gibi porno içerikli oyunlar da kadınlara yönelik aşağılayıcı replikler konusunda hiç geri kalmıyor. Aslında dünya üzerinde olup bitenlerin beyaz, kuzey yarım kürede, kentlerde yaşayan heteroseksüel nüfusun tercihleri yönünde şekillendiği üzerine yapılan argumanlar, video simulasyon dünyası için de fazlasıyla geçerli. Homofobi ve cinsiyetçilikle ilişkilendirilebilecek ayrıntılar oyunlarda yer bulabiliyor. Angelina Jolie’nin başrolüyle filme bile uyarlanan efsanevi video oyunu serisi Tomb Raider’ın kahramanı Lara Croft da cinsiyetçilik suçlamalarıyla karşı karşıya kalmıştı. Elbette bir kadının kahraman olduğu bir oyun ezber bozacak bir şeydi. Ancak Croft kıyafetleri ve zamanla dönüştüğü bir çeşit seks sembolü statüsüyle gerçek hemcinslerinden Resident Evil çok da fazla ileriye gidemedi. Şimdiye kadar çocukları şiddete özendirmesi sebebiyle en çok tepkiyi çeken video oyunları bu aralar karakterlerinin kökenleri sebebiyle de gündeme geliyor. Elbette işi paranoyaklık noktasına vardırmak da mümkün, ama öte yandan bu bahsettiğimiz oyunların pek çoğunun henüz algıları yeni şekillenen çocuklar tarafından oynanıyor oluşu anne–babaların endişelenmesi için yeterli sebep. G Tomb Raider enüz video oyunları sektörü bu kadar büyük değilken 2000’lerin başında “underground” etiketli bir oyun firması olan Resistance Records’un çıkardığı “Ethnic Cleansing” isimli bir oyun görenleri şoke etmeye yetmişti. Oyunda sokaklarda dolaşıp gördüğnüz AfroAmerikanları vurmakla görevlendiriliyordunuz. Bu açıkça neonazi amaçlara yönelik bir göndermeydi ve fazlasıyla dehşet vericiydi. Ancak dediğimiz gibi oyun sektörü henüz böylesi büyük bir ekonomi içermiyordu. Belki oyunların etkileri tahmin edilebiliyordu ama oyun yapımcıları büyük şirket çalışanlarından çok kullanıcılarla bire bir iletişim kuran tiplerdi. Dolayısıyla “Her ne kadar dehşet verici örnekler görülse de” oyun sektörü tasarımcılar ve kullanıcılar arasındaki dengeler içinde savrulup gidiyordu. Sonrası daha bilindik bir süreç. Oyun konsollarının hızlı yükselişi sektörü hızla büyütürken çocuk yaştaki kullanıcıların da oyunlara ilgisi hızla arttı. Belki artık etnik temizlik içerikli oyunlar pek ortalarda görülmüyor ama oyunların verdiği mesajlar da küçük yaştakileri önyargıya sürükleyebileceği endişesini arttırdı. Resident Evil serisinin 5’inci oyununda kahramanımız Afrika ormanlarında zombi avlamakla görevli. Zombilerin ten rengini H Left 4 Death 2 Cumhuriyet gazetesinin parasız pazar ekidir. Yerel süreli yayın. cumdergi@cumhuriyet.com.tr C MY B C MY B mtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç Genel Yayın Yönetmeni: brahim Yıldız Yayın Yönetmeni: Ayşe Yıldırım Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Sorumlu Müdür: Miyase lknur Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ dare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2 34381 Şişli / stanbul (0212) 343 72 74 (20 hat) Reklam Genel Müdürü: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Pal Reklam Koordinatörleri: Hakan Çankaya / Neşe Yazıcı Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı (0212) 251 98 74 / 75 (0212) 343 72 74 (554555) Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt / stanbul