Katalog

28 EYLÜL 2008 / SAYI 1175 DEKORASYON Doğru ışık her şeyi güzelleştirir Aydınlatması Effect firması tarafından yapılan Akaretler’deki W Otel... Aydınlatma tasarımcısı Özgen Özen, Türkiye’de ışığa tasarım olarak bakma olgusunun yeni yeni geliştiğini söylüyor. Ona göre yeni ve tarihi yapılar doğru aydınlatılırsa, İstanbul çok daha ihtişamlı bir Lyon Işık Festivali’nden bir görüntü... şehir olacak. mesleğin amacı, mekânları ışıkla güzelleştirmek, hatta güzel göstermek. Thorn firmasında çalışan Özgen Özen genç bir aydınlatma tasarımcısı. Bu yıl Philips’in düzenlediği “Gençlerin Işığı İstanbul’u Aydınlatıyor” yarışmasında da, “Sultanahmet’te yer alan Alman Çeşmesi aydınlatma tasarımı” projesi ile birincilik ödülü kazandı. Özgen Özen’le “aydınlatma tasarımı”nı konuştuk... Aydınlatma tasarımı yeni bir olgu.. Neleri kapsıyor? Bir çeşit dekorasyon diyebilir miyiz? Aydınlatma tasarımı için, ışığı algıya ve estetik duygulara hitap edecek şekilde teknik açıdan planlamak diyebilirim. Işık mimarinin bir parçası olduğundan, dekorasyonun da en önemli öğelerinden biri. Yani tabii, bir çeşit dekorasyon... Siz bu mesleğe nereden ilgi duydunuz? İTÜ’deki mimarlık eğitimim sırasında ışığın, yapılarmekânlar üzerindeki etkisini fark ettikten sonra oldu. Bir süre bağımsız bir aydınlatma tasarımı ofisinde çalıştım. Oradan ayrıldıktan sonra da yine bir mimari aydınlatma tasarımı firmasına girdim, hâlâ orada devam ediyorum. Türkiye’deki bina ve eski eser aydınlatmaları hakkında ne düşünüyorsunuz? Türkiye’de ışığa tasarım olarak bakma olgusu yeni yeni gelişiyor. Örneğin Beşiktaş Akaretler yokuşunda yer alan W Otel’in cephe aydınlatması aydınlatma tasarımcıları ile çalışılarak ışıklandırılan Türkiye’deki ilk bina. W Otel ile, çevresindeki bina cephelerini karşılaştırdığımızda aradaki belirgin farkı görmezden gelmek mümkün değil. Bina aydınlatmalarının genel olarak neye göre yapılmaları gerek? Bu pek çok şeye göre değişiyor; yapının formuna, dönemine, bulunduğu yere, hizmet ettiği amaca hatta vermek istediği mesaja, projenin konseptine... Ancak genel olarak binaların özelliklerini ortaya çıkaracak şekilde yapılır. Türkiye’de doğru aydınlatılmamış birçok eski eser, cami veya bina var. Bu durum değerlerini azaltıyor. Gerçi İstanbul’da, 2010 kültür başkenti projesi çerçevesinde tarihi yarımadadaki eserlerin aydınlatmaları tekrar ele alınacak. Bu çok iyi bir gelişme, artık aydınlatmanın Deniz Yavaşoğulları D Özgen Özen... ünyanın en güzel insanı bile, ona aşağıdan ışık tuttuğunuz takdirde çirkin ve korkunç görünür. Doğru açıdan yansıyan, güzel bir ışık ise en çirkin insanı bile güzel gösterebilir. İşte ışığın böyle bir gücü vardır, makyajdan, süsten çok daha etkilidir... Işığın etkisi, sinemadan tutun mimariye kadar birçok alanda kullanılıyor. Hatta pazarlama sektöründe bile; örneğin marketlerde sebzelerin bulunduğu bölümlerde kullanılan ışık, renklerini daha canlı gösterecek şekilde ayarlanıyor. Bir mekânı güzelleştirmenin de en püf noktası aslında ışık seçimini doğru yapmaktan geçiyor. Türkiye’de çok yeni bir meslek dalı olan “aydınlatma tasarımı”, tam manasıyla bu işle uğraşıyor. Bu önemininin keşfedildiğini de gösteriyor. Eminim ki bu sayede İstanbul çok daha ihtişamlı ve güzel görünecek… Avrupa’da yapı aydınlatmaları çok büyük önem tasıyor. Mesleğiniz orada ne durumda? Avrupa ve Amerika’da aydınlatma tasarımcıları mimari projelerin en başından itibaren ekibe dahil oluyorlar. Tabii doğal olarak eserlerde çok başarılı ışık tasarımları yapılıyor. Yapılarsa, ışığın etkisiyle olduklarından çok daha estetik ve dikkat çekici gözüküyorlar. Aydınlatma tasarımcılığı yurtdışında çok revaçta olan bir meslek. Avrupa’nın birçok yerinde ışık festivalleri düzenleniyor ve bu festivallerde aydınlatma tasarımcıları binaları birbirinden değişik ve renkli atmosferlere büründürüyorlar. Lyon’da yapılan ışık festivalinde halk bile camlarının önüne mum koyarak bu ışık şölenine katkıda bulunuyor... Evimizdeki aydınlatmayı neye göre yapmalıyız, püf noktaları neler? Ev içi aydınlatma tasarımını, görsel bir etki yaratmanın yanı sıra rahat ve huzurlu bir ortam sağlamak amacıyla düzenlemek gerekiyor. Işığın huzurlu bir ortam sağlamak açısından da çok önemli bir rolü var. Örneğin oturma odalarının, rahatlama dinlenme mekânları oldukları için soft ve homojen dağılmış bir ışıkla aydınlatılmaları gerekir. Bu tarz bir aydınlatma sağlamak için “endirekt” diye adlandırılan, ışığı yukarı doğru yansıtan lambaları tercih edebilirsiniz. Nelerden kaçınmalıyız? Bu, mekânlara ve insan ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterir. Gereğinden fazla ya da az ışık kullanımı rahatsız bir ortam yaratabilir. Renk geriverimi düşük olan floresan ışık kullanmaktan kaçının. Bu tarz ışık baş ağrıtır ve yorar, bunun nedeni, renkleri tam olarak yansıtamaması ve beynin kalan kısmı tamamlamak için enerji harcamasıdır. Mutfaklarda ise bu tip, renk geriverimi düşük ışık kullanmak yemeğin renklerini yeterince algılayamamamıza ve yediğimiz yemekten tat alamamamıza neden olur. Ancak floresan lambaların renk geriverimi yüksek olanları da var, bunlarla da ev veya mekân içinde de rahat bir atmosfer yakalayabilirsiniz. G MEKÂN oliday Inn İstanbul Airport North Hotel, şeker bayramı için avantajlı bir tatil seçeneği sunuyor; 5 Ekim’e kadar, 3 gece konaklayan misafirler sadece 2 gecelik ücret ödeyecek! Bu özel bayram paketinde tek/çift kişilik odalarda konaklama, açık büfe kahvaltı ve KDV dahil tek fiyat 90 Avro. Üstelik bu tarihlerde otelde konaklayacak misafirler, Mandala Spa’nın servislerinden yüzde 15 indirimle de yaralanabilecek. Otel, konuklarına ücretsiz havalimanı “shuttle” servisi de sunuyor. Beş yıldızlı Holiday Inn İstanbul Airport North Hotel dinlenme, eğlenme ve iş amaçlı konaklamalarınızda tüm fırsatlarıyla yanınızda... G Üç kal iki öde H C M Y B C MY B