Katalog

23 KASIM 2008 / SAYI 1183 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 14. Kaynağı mitolojik çağlara dayanan kirişli bir çalgı... Filipinler’in yağmur ormanlarında yaşayan küçük bir topluluk. 15. Akıl... “Aç kaldım, susuz kaldım / etmedi sevdan beni” (Ahmed Arif)... Katışıksız, saf... Sodyum elementinin simgesi. 16. “Beni kuyularda merdivensiz bıraktın” (Ü. Y. Oğuzcan)... Gizli yer, köşe bucak... Yavrusunu emzirmeyen koyun ya da keçi. 17. Manisa’nın Kula ilçesinde bir kaplıca... “Git, def ol” anlamında argo sözcük... Postu, kaplan postu gibi çizgili bir tür Afrika zebrası. 18. “O” gösterme sıfatının eski biçimi... “Aba var, var, meydanda er yok” (Y. K. Beyatlı)... 1942’de Çanakkale Boğazı açıklarında batan ve 39 kişilik mürrettebatının tümü ölen Türk denizaltısı. 19. Güney Amerika yerlilerinin kullandığı, 7 delikli bir tür kaval... Hatay yöresine özgü, kıyma ve soğanla yapılan bir börek... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz. 20. Budizm’de varoluşun temelinde bulunan tüm varlığın geçiciliği öğretisi... Sıkıntı, gam... İki derenin ya da iki yolun birleştiği yer. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Türk halk motiflerinden esinlenerek oluşturduğu yapıtlarıyla tanınmış seramik sanatçımız... Japon edebiyatında, 150 dizeye kadar çıkabilen uzun bir şiir türü. 2. Kurumuş ama devrilmemiş ağaç... Sakat kimse... Tohumluk küçük soğan, arpacık soğanı. 3. Kokmuş hayvan ölüsü... “Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi / Olmaya devlet cihanda bir sıhhat gibi” (Kanuni Sultan Süleyman)... Altın tozu ya da altın külçesi... Çit, perde... Nikel elementinin simgesi. 4. Notada durak işareti... Türk müziğinde bir usul... “Gamzedeyim bulmam / Garibim bir yuva bulmam” (Tatyos Efendi)... Ukrayna’ya özgü bir halk dansı. 5. İç Anadolu Bölgesi’nde bir dağ sırası... Don Kişot’un atının adı... Japon lirik dramı. 6. Hint inanışında güzellik, talih ve mutluluk tanrıçası... Şenliklerde caddelere kurulan süslü kemer... Ege Bölgesi’nde taze sarı incire verilen ad... Bir hedef tahtasına küçük okların fırlatılmasıyla oynanan bir oyun... 1960’lı yıllarda Jamaika’da doğan ve daha sonra reggae’ye dönüşen müzik türü. 7. İçine kor kömür doldurulan ve açık havada ısınmaya yarayan metal kap... Finlandiya parlamentosuna verilen ad. 8. Yurdumuzda yetişen ve kurutulmuş yaprakları enfiye gibi burna çekilen ya da emilen bir ot... Bitkisel kökenli bir yiyecek ya da içeceğin damakta algılanan hoş kokusu... Olumsuzluk belirten bir önek... İterbiyum elementinin simgesi. 9. Köşeli çakıltaşı... Tohumlarından kandilyağı, çiçeklerinden sarı boya çıkarılan otsu bir bitki... Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, olimpiyatlara katılan ilk Türk bayan sporcu da olan ünlü arkeoloğumuz... Amerika’da yaşayan ve ormanların en gürültücü kuşu sayılan, tavuğa benzer bir kuş. 2. Trabzon’un Maçka ilçesinde bir yayla... Gümüşhane’nin Torul ilçesinde, “tabiat parkı” kapsamına alınan 18 krater gölünün ortak adı... Yurdumuzun Trakya bölümünde de yetiştirilen ve kaliteli bir şarap veren üzüm cinsi. 3. Tahıl, kepek ve keten tohumu karışımından oluşan at yemi... Sıkılıp suyu alınan üzüm ve başka meyvelerin posası... Kadın baş süslemesinde kullanılan, genellikle gümüşten yapılmış takı... Fotoğrafçılıkta “bulanık” anlamında kullanılan sözcük. 4. Araba okunun ekseni... Tavlada “üç” sayısı... Titreme, titreyiş... Vietnam müziğine özgü, ipek telli bir tür lavta... Çemberin çevresinin çapına oranını gösteren sayı. 5. Antalya ilinde, yarıklarından sızan doğalgaz sürekli olarak yanan ve bu ateşin, ilkçağda Kimera adlı canavarın nefesi olduğuna inanılan yöre... Samaryum elementinin simgesi... Doğu Anadolu’ya özgü, lahanayla yapılan bir tür yemek ya da turşu... Tuzağa düşürülen şey. 6. Yanağın alt kısmı... Renk olarak birbiriyle uyumlu giyim için kullanılan sözcük... Hiçbir üretici çalışmada bulunmadan, yalnızca mülkünün geliriyle yaşayan kimse. 7. Kadınların kullandığı “U” biçiminde saç tokası... Brezilya kökenli bir dans... Belirti, nişan. 8. Kürkü değerli bir yaban kedisi... Eski dilde oruç... Bir kişiye ya da topluluğa belli bir konuda bilgi sunma... Bir işi yerine getirme. 9. Kil ve kum karışımı, sarı renkli verimli balçık... Slovenya’nın plaka imi... Derebeylik Japonyası’nda en aşağı sınıfı oluşturan halk... İnce pide halinde ekmek. 10. “Çıktım yücesine seyran eyledim / Gördüm kuğulu göller perişan” (Karacaoğlan)... Saydam tabaka üzerine çekilen pozitif fotoğraf... Antalya’nın eski adlarından biri... Herhangi bir nedenle armağan kabul edenin, vermek zorunda olduğu karşılık. 11. “Düzen, hile, tuzak” anlamında argo sözcük... Sentetik polyester ipliğiyle dokunmuş kumaş... Güney Afrika Cumhuriyeti’nin plaka imi. 12. Sıcak denizlerde yaşayan bir yumuşakça türü... Bir nota... “ kıldan incedir, kılıçtan keskincedir / Varıp anın üstüne evler yapasım gelir” (Yunus Emre)... Açık yeşil renkli, mayhoş ve kokulu bir elma cinsi. 13. Kastamonu’ya özgü, tavuk ya da hindi eti ve yufkayla yapılan bir yemek... Bir soru sözü... Aruz ölçüsünde, kısa okunması gereken bir heceyi kalıba uydurmak için uzatma. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ Kadastro haritalarında parseller topluluğu... Düz dam, taraça. 10. Bir gıda maddesi... Estonya’nın plaka imi... Yunan abecesinde bir harf... Renk renk parlak tüyleri olan, iri gövdeli bir papağan... Güneş doğmadan önceki alaca karanlık. 11. Letonya’nın para birimi... Temeli taklide dayanan sözsüz oyun... Soğanlı ve kökten sürme şerit yapraklı bir süs bitkisi. 12. Küçük tekne... Adale... Belirli bir yer ile ilgili olan; mahalli... “Terlemeden kazanan zalimler / Can verirken soluması zor imiş” (Dadaloğlu). 13. Dut kurusu... “Kobar” da denilen bir balık... Sarma tekniğiyle yapılan bir tür işleme. 14. Bir tür gemici düğümü... Bir karara, bir düşünceye karşı çıkma... Kalkan ve zırh gibi korunma aracı. 15. Çorum yöresine özgü, un ve pekmezle yapılan helva. 16. Mert, kalender ve babacan kimse... Tunus’un plaka imi... Görülen âlemin ötesi. 17. Bir nota... Kars, Ağrı, Iğdır yöresine özgü, et ve nohutla yapılan, “bozbaş” da denilen bir yemek... Yakası kürklü ve kolsuz kaput. 18. Fakültelerde öğrencilerin oturduğu, sıraları arkaya doğru basamaklı olarak yükselen salon... Şamanist Türklerde, doğal nesnelerde bulunduğuna inanılan koruyucu ruhlara verilen ad... Neon elementinin simgesi. 19. Maden külçelerinin eritilip arındırılması... “Eğil bir yol öpeyim / karanlık görmezler” (Türkü)... Bir deliğin ağzını genişletmekte kullanılan çelik aygıt. 20. Hindu tıp bilimi... Eskiden Karagöz oynatılan kahvelere verilen ad. 1181 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 09.11.2008 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Sizin Kahramanınız Kim?” (NTV Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Şükrü Kıysüren AFYON’DAN: Gülser Cüce ANKARA’DAN: Mehmet Zengin, Nermiye Çalışkan, Mehmet Kın BARTIN’DAN: Orhan Eren BOLU’DAN: Şadi Yücel İSTANBUL’DAN: Doğan Aydın Kepti, Göksu Çelik, Cibalı Yeten, Özen Gün KOCAELİ’DEN: Rıdvan Atay, Bülent Sezgin KONYA’DAN: Ali Dilekli KÜTAHYA’DAN: Erhan Kuzhan MANİSA’DAN: Kenan Duman, İsmail Pirge MERSİN’DEN: Cavit Gültekin, Serpil Saral, Feridun Gürgünoğlu SAMSUN’DAN: Mehmet Sezgin, Murat Bengi SIVAS’TAN: Mehmet Güleren TEKİRDAĞ’DAN: Türkan Varış, Sabahat Dizman. 1 N E C D E T K O Y U T Ü R K G Ö D E L 2 E M U E T U R N U S O L E S A R L İ Y E 3 Y A R D A K Y A S A L E T Y R E Y F O K 4 Y Y N E P A L Y U R Y Ş İ L İ Y D A N A 5 İ T A P İ N A S F E T İ R A F T İ N G İ 6 R O T O R R İ T A R M A Y R M A Z A R A 7 E Y A E İ S K E T E E B A B A T A E O R 8 N A N A G A N P I N A R K Ü R N Y A T I 9 E K O N O M İ E L İ M A E N D O N G O E 10 Y A N A L Y M A G R İ Y A Y İ N Y A M A 11 İ İ A R E S İ D A İ P A L A N G A İ İ Ç 12 R A N R T E Z E N E R Z A N İ U T E K A 13 14 H B A İ Z A R T O L E O R N O S K İ İ N M A İ N T G E N İ O M M İ O Z N A 15 O K M A Y A K M A N Y N D 16 R A Y S A G U Y K L E Y E 17 A H U İ K A N A Y İ K İ L 18 V A Y D A H R P İ K O L O 19 E N G İ N E L A T E S İ N 20 L N U M A M İ N Ü Ş E K N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Issız Adam ve briç Çağan Irmak’ın “Issız Adam” filmini çok önerdiler, geçen hafta gittim, tam da mix ikili şampiyonası öncesi. Bizden sonraki kuşağın yaşamı nasıl algıladığını, nasıl yaşadığını anlatan bir filmdi, biraz anlamaya çalışarak, biraz kızarak, biraz hayret ederek, biraz da bizden sonraki kuşağın yaşadıklarına üzülerek çıktım filmden. Yaşam biçiminin iyice yalnızlaşmış olduğunu çarpıcı şekilde gösteren bir film. Sanırım geçirdiğimiz son 25 yıl yaşamla ilgili kadınların daha derinleşmelerini sağlarken erkeklerin bu derinleşmeye ayak uyduramayıp sığ kalmalarını oluşturmuş. Acaba bunda yalnız erkeklerin mi suçu var, onların bu derinleşmeyi yeterince anlayamamalarında kadınların hiç mi suçu yok? Her seçim bazı vazgeçmeleri de içermez mi? Tümüyle özgür yaşamı seçerlerken vazgeçtikleri onların yaşamlarını daha çöl bir hale getireceğini, susuz kalmaktan dolayı içlerinin katılaşacağını da görebilmek bu kadar zor mu? Erkeklerin bu yaşam biçimini kabullenmeleri ve de yalnız bir kovboy gibi yaşamı tüketmeleri de ayrı sorun. İnsanların biriyle birlikteliğinin aşk, sevgi, dostluk, dışında bence en önemli nedeni yaşamlarına tanıklık edecek birisini seçmektir, briçteki partnerlik de briç yaşamına tanıklık edecek birini seçmektir, acısıyla, tatlısıyla, başarısıyla, başarısız ellerdeki hatalarıyla, ama briç yaşamını birisiyle paylaşabilmektir partnerlik. Sanırım filmde anlatılan yaşamdaki partnersizliğin briçe yansımasıyla günümüzdeki partnerlikler de çok kısa süreli oluyor. Umarım bir sonraki kuşak birlikteliklerin anlamını çözmekte daha başarılı olur. Türkiye karışık ikili turnuvası geçtiğimiz hafta sonu yapıldı. Eleme seansları Cumartesi günü yapıldı, Pazar günü 52 çift arasında geçecek olan final yarışmasına biz ancak 52. olarak girmeyi başarabildik. Final seanslarında oldukça başarılı olduk ve de sonuçta Arzum Demirbilek’le ben 2.’lik kupasını almayı başardık. Birinciliği Vera Adut’la Orhan Aker kazanırken Ankara’dan İpek Sağtekin’le Doğan Üzüm 3. oldular. G Yıldırım 1. Trefl tek ise Batıda tek olabilir çünkü Doğuda dengeli el var. Koz empası yaparsak tutmazsa körleri alırlar batarız, iki tur koz çekersek partaj değilse karoları çekince Doğu çakmaz ve körü o alıp son kozu çeker yerin ancak bir körüne çakar ve yine batarız. Onun için şimdi karoları çekelim Batı çakarsa koz partaj demektir çakamazsa koz damının yeri belli olmuştur. G 2p P Batı m KQ10743 n K10 o 10964 p7 Doğu m J96 n AQ62 o 852 p Q83 ünya Yıldırım Şampiyonası 8 Kasım 2008 günü Kazakistan’ın Almatı kentinde gerçekleştirildi. Kazakistan’ın eski başkenti olan bu kent daha önce AlmaAta adıyla anılıyordu. 16 oyuncuyla 15 turluk döner turnuva olarak inşa edilen şampiyonanın rating ortalaması 2702’ydi. 19. kategorilik bu seneki Dünya Yıldırım Şampiyonası’nı Kübalı GM Lenier Dominguez (2719) kazandı. 15 maçta 11,5 puan alan Küba’nın 1 numaralı oyuncusunu 15 maçta 11 puanla Ukraynalı GM Vasili İvançuk (2786) izledi. Üçüncülük ise 10’ar puanla Rus GM’ler Piyotr Svidler (2727) ve Aleksandır Grişçuk (2719) arasında paylaşıldı. Zaman kontrolü tüm oyun için 5 dakikaydı. 6. Dünya Şampiyonu Mihail Botvinnik’in yıldırım oynanmasına çok karşı olmasına rağmen seneler geçtikçe zaman kontrolünün düşürülmesi hep gündemde kaldı. Hatta bazıları satrancın görsel tarafının öne çıktığı yıldırım turnuvalarının televizyon yayınları için ideal olduğunu savunuyorlardı. Satranç buna rağmen televizyon seyircisine pek hitap edemese de iyi ya da kötü yıldırımcı tabirleri satranç jargonumuza yerleşti. Aslında her zaman kontrolünde olduğu gibi burada da iyi oyuncular zaman kontrolüne adapte olduktan sonra haliyle daha başarılı olmaktalar. Bazı kötü ağır parti oyuncusu olup da yıldırımda daha iyi netice alanlarında yüreksiz oyuncular olduğunu söyleyebiliriz. Sebebi mi? Yıldırımda olaylar o kadar hızlı gelişiyor ki korkmaya vakitleri bile kalmıyor. Peki zaman azlığından dolayı yıldırım satrançta oyuncuların stratejileri değişiyor mu? Şimdi buna örnek olacak bir oyunu inceleyelim: GM Tkaçyov (2664) GM Svidler Almati 2008, Sicilya Savunması Alapin Varyantı 1. e4 c5 2. c3 Af6 3. e5 Ad5 4. Af3 e6 5. Fc4 d6 6. d4 cd4 7. cd4 Ac6 8. 00 Fe7 9. Ve2 00 10. Kd1 Fd7 11. Fd2 Kc8 12. Ac3 Ab6 13. Fd3 Ab4 14. ed6 Fd6 (Sağ üstteki diyagrama bakınız) Konumumuz tipik bir ayrık er oyununu gösteriyor. Ağır parti de 15. Fe4 Fc6 ya da 15. Ae4 Fc6 devamyollarını seçecek beyazlar oyunun yıldırım olması nedeniyle sonuçlarının hesaplanması çok güç olan şüpheli bir varyanta giriyorlar. 15. Fh7?! Şh7 16. Ag5 Şg6 17. Ace4 (17. Vg4? f5 hemen kaybeder, 17. h4 Kh8) Fc6 (17… Fe7? 18. h4 Kh8 19. Vg4 f5 20. Vg3 kazanır.) 18. h4 Kh8 19. Ad6 KART TEKNİĞİ 1 m n J743 o AKQJ p AJ1064 m A852 n 985 o 73 p K952 B 1m P K X 5p D 1 SA P D Oyun: 5 p Atak: m K Pike yerden çaktık, koz ası çektik herkes uydu. Nasıl oynayalım? DEFANS 2 m KQ2 n AKQJ6 o 752 p KQ 2. Üç karo aldınız sonra? Batırıcı löve nereden gelebilir? Trefl ası ortakta olmaz olsaydı karoyu dönmeden çekerdi, tek şansınız ortakta dört parça pik on olması. El çaka yer çaka karo gidin yerden çaksa bile ortak kör atar. Şimdi Dekleranın işi zor. Bunu yapmazsanız ortağınızın onlusuna empas atıp yapabilirdi. Doğu m 10765 n9 o A84 p 107652 Güney m A843 n 82 o J96 p A842 m J9 n 107543 o KQ103 p J9 K 1n 3m D P P G 1m 4m B P P Oyun: 4 m Atak: o K Ortak 8 Güney 6 verir karo gittiniz ortak as alıp döndü karo partaj. Şimdi nasıl devam edeceksiniz? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: [email protected] Vd6 20. Fb4 Vb4 21. Vg4 f5 (21…f6? 22. Ae6 Şf7 23. Vg7 Şe6 24. Ke1 Şd5 25. Vf6 sonrası beyazlar 2 alet eksik olmalarına rağmen çok kuvvetli bir atağa sahiptirler.) 22. Vg3 Şh6?! (22…Ve7! 23. Kfe1 Fd5 24. Ae6 Şh6 25. Ve3 g5! 26. hg5 Şh7 27. Vh3 Şg8 28. Vf5 Vf7 29. Vf7 Şf7 30. Af4 Kh4 31. Ad5 Ad5 sonrası taşa karşı 4 er olmasına rağmen siyahlar avantajlıdır.) 23. Ke1 Fe4?? (Zaman temposu oyunun kalitesini düşürdüğü işte böyle anlarda ortaya çıkıyor. 23…Fd5! 24. Ae6 Fe6 25. Ke6 Şh7 26. Vg6 Şg8 27. Kae1 Kf8 28. Ke7! (28. Ke8? Kh6) Vd4! (28…Kh7 29. Ve6 Şh8 30. a3! Vc4 31. Ke8 Ke8 (31…Ve6 32. Kf8 Vg8 33. Kee8 matla biter.) 32. Ve8 Vg8 33. Vb5!! a6 34. Vb6 kazanır.) 29.K1e5 Vd1 30. Ke1 Vd4 31. K1e5 beraberlik getirir.) 24. Ae4? (24. h5! çok kuvvetli olurdu. 24…Şh5 25. Ae6 mata gider.) fe4 25. Ke4?? (Bu kez 25. h5 kazanmıyor. 25…Şh7! (25…g5? 26. hg6! Şg7 27. Ve5 karşıkonulmaz bir atak verir.) 26. Vg6 Şg8 27. Ve6 Şh7 28. Ve4 Şg8 29. Ve6 Şh7 30. Vg6 Şg8 ve beyazların ataklarını nasıl sonuçlandıracakları merak konusu. Dolayısıyla bu varyantta beraberlik verirdi. 25. Vf4 Şh7 26. Ve4 g6! 27. h5 Khg8 28. Ke3 olasılıklar arasında en iyisiydi.) Ve7? (25…Şh7 26. Ke6 Khf8 sonrası siyah çok iyidir.) 26. Kae1 Kc6 27. Ke5 Vf6? (Siyahlar bu son hamleleriyle iyi konumdan kötü konuma düşüyorlar. 27…Ad7 ya da 27…Vf7 28. Vg4 Kf8! siyahlara avantaj tanır.) 28. Vg4 Vg6? (28…Şh7 29. Ke6 Ke6 30. Ke6 Vf7 31. Ve4 ve siyah vezir düşer.) 29. Ke6 Terk 10 G C M Y B C MY B