Katalog

14 SOFRA 29 MAYIS 2005 / SAYI 1001 ŞARAP KÜLTÜRÜ Fatih'in aşevi Aylin Öney Tan Ünlü bağlar Atilla Atakan F atih Sultan Mehmet, 552 yıl önce Istanbul'u fethetmekle kalmadı aynı zamanda kente damgasını vurdu. Imar etti, açtığı imaret ile açları doyurdu. Yaptırdığı kiilliyede cami, medrese ve darüşşifanın yanı sıra kapsamh bir de aşcvi kurarak fakir fukaranm garip gurabanın hizmetine sundu. Fatih Imareti'nde günde iki öğün yemek verilirdi. Her öğün, medrese talebeleri, hastane ve kütüphane memurları, külliyenin tüm müstahdemleri, misafirler ve fukara olmak üzere bin kişi karnını doyururdu. Günde iki kez bin kişilik yemeği çıkarabilmek için bir kâtip, bir vekilharç, bir kilerci, iki sü pürücü, bir kandilci, altı aşçı, altı ekmekçi, bir buhurdancı, bir et hamalı, bir odun hamalı ve sair işler için de müstahdemler görevliydi. Sabahları pirinç çorbası, akşamları buğday aşı, et yahnisi, sebze, zerde gibi yemekler çıkardı. Cuma geceleri ve Ramazanlarda ise mönüye zırva, "akşıaş" (bir tür hoşaf), üzüm hoşafı ve soğan turşusu gibi özel lezzetler eklenirdi. Ekmek yerine ise Bizans'tan beri kentin gözde yiyeceklerinden olan fodla (bir tür pide) verilirdi. Yemek saatine yetişemeyenler de geri çevrilmez, fodla ile bal, pekmez ve peynir ikram edilirdi. Mevsimler gözetilir, kabak zamanı mutlaka kırk gün üst üste kabak pişerdi. "Kabak tadı verdi" deyiminin bu âdetten kaynaklandığı söylenir. Işte size Istanbul'un fethinden beri sofralardan eksik olmayan aşina bir lezzet. "Mastâve", Farsça mast: yoğurt Üe âb: su sözcüklerinden oluşan bir nevi cacık. Stefanos Yerasimos'un "Sultan Sofralan" kitabında, 15. yüzyıla ait Şirvânî tarafından kaleme alınmış yazmadan derlenen tariflerden biri. Şirvânî tariflerin çoğunu elBağdâdî'nin 13. yüzyıldan A kalma "Kitâbü'ttabih" adlı eserinden almış. Pazılı, kabaklı, patlıcanlı ve ıspanaklı dört tür cacık tarifi vermiş. Yiğitlere münasip görülen mastâve, belli ki Fatih'in sofrasından eksik olmuyormuş. Yerasimos, Fatih imaretine her gün alınan 50 okka yoğurt ve pazının büyük bir olasılıkla bu yemek için kullanıldığmı belirtiyor. 13 Haziran 1469 tarihli kayıtlara göre Dîvân üyeleri de mastâve kaşıklamış. Eğer, kabak tadı vermekten korkmuyorsanız kabaklısını da deneyebilirsiniz. [email protected] görüntüsünü çok yakıştırdığım için çöreotu koyanm. Bir gün sofra kurarken gayri ihtiyari çöreotu aranıp yoğurtlu semizotuna kattım. Müthiş bir keşif yapmış gibi de sevindim. O günden sonra çöreotu soframızda yoğurtlu meze ve salatalara tat kattı, kapkara taneleriyle bembeyaz yoğurdun içinden göz kırptı. Meğerse keşfim Istanbul'un fethi kadar eski imiş, Fatih'in cacığı da çöreotluymuş. ldemet pazı 350 gr yoğurt tuz sartmsak çöreotu Pazı yapraklarını ayırın, saplarını MASTÂVE "Aklın yolu bir" misaJi tadın yolu da bir. Ben yıllardır yoğurtlu mezelere hem tadını, hem uzunlamasına ikiye bölün, parçalara kesin. Tuzlu suda 45 dakika haşlayın, suyunu dikkatle süzün. Arzu edilen miktarda diş sarımsağı yoğurtla karıştırın, tuzlayın, pazıları ekleyin. Üstüne biraz yağ ile çörek otu ekleyin. Ya da Şirvani'nin diliyle: "Silk belaban, ya'ni yoğurdla beslenmiş pazı ve çöğündür. Yiyecek sınırur ve iştihâ açar, ve bağırdağı ve talakdağı süddeleri açar, safrai mizâclulara ve demüvi mizâclulara ve yiğidlere münâsibdir. San'atı oldur kim, pazının eyüsını ve büyük yapraklusını alaJar yaprakların gidereler bâkisini uzununca bir karış keseler, pâre pâre ideler, tuzlu suyla bişince kaynadalar, andan sonra sudan çıkaralar, dipince ve suyı temâm süzülünce koyalar dura, pes sarımsaklu yoğurda bırakalar ve üzerine çörek otu ekeler, yiyeler." vustralya bağlarındaki üzümlerden elde edilen şaraplar, tadımları ve zengin meyve aromaları ile tanınıyor. Şarabın renginin parlaklığı, serinliği ve üzümün bol aromasının yanı sıra şişelendikten hemen sonra içilmesi, Avustralya şaraplarına ilgiyi arttırıyor. Fiyatlarının da uygunluğu nedeniyle bu şarapların yüzde 30'u ihraç ediliyor. Bağcılıkla uğraşan 900 firmanın senede 8 milyon litre ürettiği Avustralya şarapları uzun ömürlü ve dinlendirilmeye elverişli olmaları ile dikkat çekiyor. Semillon ve Riesling üzümlerinden elde edilen şaraplar 20 sene sonra rahatlıkla içilebiliyor. Cabernet Sauvignon 30 sene, Penfolds'un Grange Hermitage cinsi 40 sene ömürlü olabiliyor. Avustralya'nın bütün topraklarında üzüm bağlan bulunmasına rağmen ünlü bağlar bu ülkenin g.doğu ve g.batı bölgelerinde yerleşiktirler. Victoria bölgesindeki Murray ve Murrumbidgee nehirleri bu havzadaki bağların can damarını oluşturuyor. Bağcılık yönünden Avustralya 4 bölgeye ayrılmış; Yeni Güney Galler, Victoria, Orta Avustralya, Batı Avustralya. G.doğuda Brisbane şehrinden başlayan bağlar güneye doğru Sydney, başkent Canberra ve Melbourne'a doğru denize paralel inerler. Biraz batıdaki Adelaida şehri yakınlannda okyanusa dökülen Murray nehri havzasında bağlara sık rastlanıyor. Diğer bağlar ise g.batı bölgesinde Perth şehri ve onun güneyindeki Albany şehri civarında. Avustralya'nın topraklarının yüzde 9O'ı sıcak ve güneşli olduğundan üzüm ekimine müsait değildir. Geriye kalan tojfraklar güneşli, ama kışın soğuk bir iklime sahip olduğundan bağcılık için elverişlidir. Değişik bölgelerdeki bağlarda yetişen üzümler aynı cins olmasına rağmen iklim şartlarından dolayı tadımları birbirinden farklıdır. Bu yüzden Avustralya şaraplarının ekseriyeti sofralık, kalitesiz, ucuz şaraplardır. Bu nedenle Iskandinav ülkeleri ve Avrupa Birliği ülkelerinde rağbet görür. İklim şartlannın müsait olduğu bazı kısımlarda ise kaliteli şarap elde edilmektedir. Miktarları az olsa da bu şaraplar ülkeye prestij sağlamayı başarmıştır. Avustralya'da bağlarda görülen üzüm cinsleri kırmızıda: Cabernet Sauvignon, Shiraz, Merlot ve Pinot Noir. Beyaz üzümde ise: Chardonnay, Semillon, Riesling, Chenin ve Moscatel cinslerine rastlanmaktadır. • [email protected] YENİ ÜRÜNLER Camper şimdi de Nişantaşı'nda Tamamen doğal malzemeyle üretilen Camper'la yürümek bir zevk. Her türlü zevke hitap eden Camper'lar, farklılığı seven, tasarıma önem verenler için ideal. Camperlar Akmerkez, Erenköy, Maya Uptown, Mayadrom ve Içerenköy Carrefour'dan sonra şimdi de Nişantaşı'nda. Plajlar Adidas'la renkleniyor Kalite ve spor iç içe Ellesse 2005 llkbaharYaz koleksiyonu, kaliteden ödün vermeyen ve spordan vazgeçemeyen erkeklere hitap ediyor. Performansa yönelik tenis, fitness ve jogging ile ilgilenenler için tasarlanan koleksiyon, tümüyle rahatlık sunan, abartıdan uzak seçkin bir şıklık sergiliyor. Beyaz, açık taş, lacivert, kırmızı, siyah gibi renklerin göze çarptığı koleksiyon, hem iş hem de özel hayat için. Saç dökülmesine karşı... Pantene yeni geliştirdiği "Koparak Dökülmelere Karşı Etkili" serisiyle zayıflamış, kopma noktasına gelmiş saçları güçlendirerek koparak dökülmelerin önüne geçiyor. Protein yapıtaşı formülü ile zenginleştirilmiş ProV formülü sayesinde saçlara kaybettiği sağlığı ve güzelliği geri veriyor. Adidas, Swimwear koleksiyonuyla 2005 yazında plajlara farklılık getınyor. Özgün tasanmlı bikini ve mayolardan oluşan koleksiyonda plaj çantası, havlu, terlik, çanta, şapka, şort gibi ürünler de yer aliyor. Erkek mayolan 4222 YTL, kadın mayolan 4279 YTL, bikini takımları 47104 YTL, kadın şortları 5274 YTL, havlular 2452 YTL, plaj terlikleri 2992 YTL arasında değişiyor. AÇEV'in özel tişörtleri Dünyaca ünlü tasarımcılar Arzu Kaprol, Atıl Kutoğlu, Cemil Ipekçi, DiceKayek ve Rıfat Özbek AnneÇocuk Eğitim Vakfı'nın (AÇEV), "7 Çok Geç" kampanyası için özel tshirtler hazırladılar. Beymen, DKNY, Ipekyol, Marks&Spencer, Mudo ve YKM mağazalarında satışa sunulan tişörtlerin ücretleri ise 50 YTL'den başhyor. Polaris'ten erkekler için renkli ayakkabılar Polaris Yaz Koleksiyonu erkeklere de hitap ediyor. Erkekler renkli giymez diyenlere inat Polaris'de mor, yeşil, turuncu renkleri spor ayakkabılarda yoğun şekilde kullanılmış. Klasik bir jean altında ya da şık bir kıyafetle giyebileceğiniz Polarisler, aynı zamanda 5 Nokta Anatomik taban destekli www.polaris.gen.tr Le Coq Sportif ten sınırsız hareket özgürlüğü Le Coq Sportif, 2005 llkbaharYaz Tenis Koleksiyonu ile herkesi spor yapmaya davet ediyor. Oyuncuların maksimum oranda rahat etmesi düşünülerek yaratılan Le Coq Sportif tenis koleksiyonu canlı renklerden oluşuyor. Vücudu tamamen sararak sınırsız hareket kabiliyeti sağlayan polyamid kumaş cildin tahriş olmasını da engelliyor. Divarese'in 2005 llkbaharYaz Koleksiyonu, 80'li yılların modası örgü tabanlı ve rahat espadrüleri hayatımıza geri döndürüyor. Pek çok renkte, spor, sade ve şık modellerde dizayn edilen koleksiyondaki feminen çizgili modeller, kurdele bağcıklar ve çiçeklerle detaylandırılıyor. Espadril fiyatları ise 89.95 ile 149.95 YTL arasında değişiyor. Özel günlere Sarar imzası Sarar hazırladığı smokin koleksiyonuyla özel günlerde, balolarda, düğünlerde sizinle birlikte. Smokinlerde yüzde 100 ince yünlü ve yüksek bükümlü ithal kumaşlar kullanılmış. Koleksiyonda yelek ve fular yerini papyon ve kuşağa bırakıyor. Ayrıca Sarar'da smokinlerin yanı sıra üç düğmeli koyu ve açık renk takımlarda bulunuyor. * Denizde hareket özgürlüğü Arena, yeni sezonu birbirinden güzel modellerle karşılıyor. 2005 tlkbaharYaz Koleksiyonu mayo ve yüzme aksesuarları, bütün plaj ve havuzlarda farkını hissettirecek. Hareket özgürlüğü ve kolay kuruma özellikleri bulunan mayoları Sport&Sport ve Arena satış noktalarında. Aprido kadını Sağlıklı uyku... Konfor, oturma grupları, yatak ve yemek odası takımları, kanepeler, bebek ve genç odası gibi geniş ürün yelpazesiyle dünya markası olma yolunda. Müşteri mutluluğu ilkesi ile gelişmeye devam eden yatak grubunda sunduğu ürünleriyle de tüketicisine sağlıklı uykunun gereklerini sunuyor. Sporken daha dişi, masumken kışkırtıcı, klasikken daha modern ya da yine kendiniz olmak... Aprido'nun 2005 koleksiyonu, sanat ve doğa temalarıyla işlenmiş desen ve özgün modelleri ile birbirinden farklı kimliklere bürünebileceksiniz.