Katalog

9 EKÎM 2005 / SAYI 1020 YENİ İLİŞKİ BİÇİMLERİMİZ İnternet grupları Internette Yahool, MSN ya da Google üzerinde kurulan grupların adlanna baktıg'ınızda, sokaklarda 'görebileceğiniz tabelalara ek olarak, hiç karşılaşmayacag'ınız isimlere de rastlayabtlirsiniz. Türkiye'nin bu alanı enine boyuna kullandıg~ını söylemek yanlış olmaz. Örneğin Türkiye kadın hareketı "kadınkurultayı" adındaki 900'ün üzerinde üyelı grupta tartışmalarmı yürütüyor, eylem örgütlüyor. Bugün pek çok kişi, birden fazla gruba üye. Işte bu gruplardan bırkaçı: Istanbul Sosyal Forumu (İSF) İSF katıltmctlarından ve internet grubunun kurucularından Levent Şensever 2002 yılının Nisan ayında bir grup arkadaşla birlikte Türkiye'de bir sosyal forum süreci başlatmayı tartışıyorduk. Bu süreçte diğer kurumlarla görüşmeye başladık ve aramızdaki iletişimi sağlamak üzere bir mail grubu oluşturmanın yararlı olacağını düşünüp, 19 Mayıs 2002'de bu grubu kurduk. Şu anda 2206 üyesi var. Ilk başta grubumuzu "Istanbul Sosyal Forumu" girişimi olarak oluşturmuştuk. Yaklaşık üç yıl sonra 14 Hazıran 2005'te Türkiye Sosyal Forumu'nun kuruluşu ilan edildi. Bu tarıhten itibaren grup, TSF'nin resmi mail grubu olarak işlev görmeye başladı. Gruba herkes üye olabiliyor. Ancak mesajlar moderatörlerin denetiminde. Denetim özellikle virüs tehdidi nedeniyle gerekiyor. Ama aynı zamanda çok sayıda reklam amaçlı, konumuzun dışında mesaj da atılıyor. Geçmişte tüm mesajlara izin veriyorduk. Ancak çok şikâyet geldiği için politikamızı değiştirdik ve sadece sosyal forumlarla ilgili mesajları yayımlamaya başladık. Mail grubumuz sosyal forumlara dair haberleri paylaşmak, toplantılar ve etkinlikler hakkında bilgi vermek üzere kullanılıyor. Toplantılar ve etkinliklerimiz yoğun bir şekildc yürütülüyor. Forumların dışında bir dızı aktivizm tabanlı haberleşme grupları da var. Örneğin http://groups. yahoo.com/group/Aktivizm/ adresindeki grup, Kurescl Isınma Eylem Günü ve benzeri kampanyalar için aktivistler arasında eylem konusunda haberleşmeyi sağlamak üzere kuruldu. Ben, Türkiye'de henüz internet kullanınunın sınırlı olmasına karşın, bu türden haberleşme ağlarının son derece yararlı olduğu kanısındayım. Özgür Erbaş înternette dünyanın öbür ucundaki insanlara ulaşabilirsiniz. Araştırma yapabilir, sevgili arayabilir, dünyayı değiştirebilir ya da tümünü seçebilirsiniz. Tıpkı "gerçek" yaşamda olduğu gibi... yola çıksak da zamanla üyelerden gelen yoğun baskı sonucunda bazı kurallar Grubun kuruculan Soysal koymak zorunda kaldık. Eğer Demir ve Ender Ayna bu mesaj kurallara uygun tnternetle nasıl tanıştınız? değilse mesajı gönderen kişi önce uyarılıyor, hatayı tekrar Ender Ayna: Yatılı okulda okuyan arkadaşımı ziyarete ettiği takdirde de gruptan gittiğimde tanışmıştım, 10 yıl uzaklaştırılıyor. S. Demir, E. Ayna oldu sanırım. S. Demir: Kurallar genel Soysal Demir: Benim tanışıklığım da 8 olarak; karşıdaki kişinin insan olduğunu seneyi buluyor. unutmayın, kullamcıların davranışlarından SokakTa grubu nasıl oluştu? dolayı liste yöneticilerini suçlamayın, E. Ayna: îşimiz gereği sürekli sokaklarda herkesin kendi adına konuştuğunu, başkası gezinen insanlarız. Zamanla keşfettiğimiz veya bir kurum adına konuşamayacağını yerleri başkalarıyla paylaşmak istedik. unutmayın, başkaları hakkında Grupta kente dair keyifli yazılar olsun söylediklerinize her zaman dikkat edin, bu diyerek yola çıktık, yeni üyelerle birlikte ortamı reklam amacı ile kullanmayın, konularımız da genişledi. Kentten çıktık, HTML ve ek dosya mümkün olduğunca tatil planlarımızı grup arkadaşlarımızla göndermeyin olarak belirlendi. paylaştık, hiç bilmediğimiz yeni kıyılar İnternet ortamı dışında da göriişüyor öğrendik. musunuz? E. Ayna: Henüz internet dışında ciddi bir S. Demir: Aslında Sokakta.com sitesinin toplantı yapma olanağımız olmadı. bir parçası olarak düşündük grubu. Çok Yüz yiize görüşmüyorsanız, kimlerle dinamik, kent yaşamını layıkıyla paylaşmak sohbet ettiğinizi, grup olduğunuzu merak yaşamak isteyen bir kullanıcısı var etmiyor musunuz? Sokakta.com'un. E. Ayna: Tabii ediyorum. Ancak aradan 1 Grubunuzun kuralları neler? yıldan fazla zaman geçse de henüz grupta E. Ayna: Her ne kadar başta yazıştığım hiç kimseyle yüz yüze gelemedim. moderatörsüz ve özgür bir grup ilkesiyle SokakTA clubcadde Sadece Bağdat Caddesi ve çevresınden üye kabul eden clubcadde'nin proje yöneticisi Gökhan Konas. Yaklaşık 10 yıldır internet kullanıcısıyım. O dönem çok fazla internet sitesi olmadığı ve altyapı zayıf olduğu için itiraf ediyorum •IRC'de chat yapmak için giriyordum internete. Proje tamamen bir hobi olarak başladı. Devamında üyelerimizin istek ve talepleri ile şekillendi. Amacımız, aynı yerlerde yemek yiyen ve aynı kaldırımlarda belki birbirlerinin yanından geçen insanların tanışması ve dayanışmasıydı. Şu anda 20 binden fazla kişiye ulaşıyoruz. Grup içi yazışmalarda genel internet etiğine uyulması yeterli. Geçtiğimiz senelerde turnuvalardan, kültür ve trekking tadında gezilere, partilerden spor etkinliklerine kadar birçok organizasyon gerçekleştirdik. Yeni sezonda daha internet bazlı kalmayı hedefliyoruz. NETETIK ZAMANLA OTURACAK nun nicki yani sanal âlenıdeki adı Sillypoet. internet âleminin yakmdan tanıdığı bir isim. Elektrik elektronik mühendisliği alamnda doktora yapmış, yazıları, özgür yazılım felsefesine yürekten bağlılığı ve akla hayale gelmedik programları yazma becerisiyle ünlü. Ona göre internetteki ilişkiler son derece gerçek ancak bu ortamın da kendince kuralları var ve bu zamanla oturacak. Bilgisayarla tanışmanız nasıl oldu? Ortaokuldaydım. Babam kişisel bilgisayarlar üstüne eğitim programlan geliştirmeyi düşünüp, çalıştığı okulda deneme yapmak için zamanın gözde oyun makinesi sayılan ZX Sinclair Spectrum 48K almıştı. O zamana kadar memlekette tanınan tüm bilgisayarların adı ATARt'ydi. Fakat bu bilgisayar başkaydı, çünkü üstünde kolayca program geliştirebileceğiniz BASIC diye adlandırılan bir yorumlayıcı (interpreter) vardı. Ne vakit ki kıra döke ilk programımı yazdım, tuşuna, kaşına, gözüne âşık oldum... Ne zamandır internet kullanıyorsunuz? Bugün internetten nasıl yararlanıyorsunuz? Ünıversite yıllarından bu yana internet kullanıyorum. Birincil olarak iş geliştirmekte yararlanıyorum Oyelikler, makaleler, yazılım geliştirmeyle ilgili çalışma grupları vs de var. Elinizin altında bilgisayar ve internet bağlantısı varken, hiç dışarı çıkmadan ne kadar süre yaşayabilirsiniz? Iş gereği gündc ortalama 12 saatimi O Eski45'likler Alper Fıdaner, aslında fotoğrafçt. Zaman tçinde hobısi tsi, ışı de hobıst haline gelmij Eskı45'lik grubunun kurucusu ve yöneticisi tlk kez, çalıştığım basın kuruluşunda internet kullanmıştım, 10 yıldan fazla oldu sanırım. Hem amatör, hem de profesyonel olarak eski 45'likler'le yakından ilgiliyim. Bu konuya meraklı insanları bir araya getirıp bilgi, belge ve şarkı kayıtları paylaşımı sağlayacak bir ortam olmasını istedim. Dünyanın her yanından bu konuya meraklı insanları bir araya getirip amaçladığımız ortamı kurduk. Aktif yazışma grubumuz 2002 yılında kuruldu, şu anda yaklaşık 450 üyesi var. Türkiye dışında yaşayanlar da ilgileniyor. Örneğin, grubumuzun yöneticilerinden Vedat Gürtan ABD'de yaşıyor, ama sürekli görüşebiliyoruz. Üyelerin ortak özelliği eski şarkıları sevmeleri. Konuyla çok profesyonelce ilgilenenler de var, sadece dinlemek için şarkıları arayanlar da... Çok farklı sosyal kesimlerden, farklı yaş gruplarından ve politik görüşlerden pek çok insan, grubumuzun konusunu oluşturan "eski 45'lıkler" çerçevesinde gayet iyi anlaşabiliyor. Grup içi yazışmalarda temel kural, konu dışına çıkdmaması. Bir de, yazışmalarımızda "nick" yerine ad ve soyadı kullanmayı tercih ediyoruz. Uyelerimiz Türkiye'nin ve dünyanın dört bir yanına yayılmış olduğu için herkesi bir araya getirmek mümkün olamıyor... bilgisayar başında geçiriyorum. Sorduğunuz sorunun hissettirdiğine gelince, ilk gençliğimde muhtelif temel ihtiyaçları gidermek için ki uyku bunlara dahil değildibaşmdan ayrılmak dışında üç güne yakın zaman geçirdiğim oldu. Tam olarak anımsayamıyorum, ancak proje geliştirme süreçlerinde evden hiç dışarı çıkmadan bir haftaya yakın çalıştığım olmuştur. ICQ, MSN vs üzerinden ilişki kuran insanların, kompleks sahibi olduklarına dair inanç kırılmaya başladı. Ama yine de bu ilişkilerin, gerçek olamayacağı söyleniyor. Bu konuda ne diişünüyor'sunuz? Bence, özellikle ICQ (I SEEK YOUseni arıyorum) başlangıcından beri bu şekilde lanse edildiği için kullananların "eksikliğini hissettikleri bir şeyler" olduğunu, yani bir çeşit kompleksi çağrışurıyor. Ancak bir süre içinde yaşadıktan sonra, baştaki önyargı ve algı değişiyor ve sıradan bir sosyal ortama dönüşüyor. Belki çıplaklar kampmda yaşamayı başında yadırgamak ve sonra çıplaklığı kanıksayıp artık o "ne ayıp şey!"in anlam kaymasına uğraması gibi. ilişkilerin nitelenmesine gelirsek, bence bu ilişkiler fevkalade gerçek olabilir. Kurallar zamanla oturacak yani... O ortamı kanıksamış insanlar gülgüldür birbirlerine saldırmazlar. Birine online olduğu halde sadece bir merhaba deyip işine dönmek kırıcı bir davranış değildir. Nihayetinde nasıl arkadaşlarınızı yolda görüp selamlaşıp işinize gidiyorsanız, bunu da benzer şekilde algılarsınız. Sonuçta bu da bir araç, ister ödevinize yardım etmesi için i birilerini ararsınız, ister selvi boylu, ister al yazmalı; size kaknış... Internetle ilk tanışan insanlarm kullanma amaçları ve kullanma biçimleri değişti. Bunu bir geçiş dönemi olarak görmek gerekiyor. Yirmili yaşlardaki insanlar bu geçiş dönemine ait değiller, onlar için gelişmiş bir "netetik" oluşmuş durumda. İnternet grupları aracılığıyla kurulan ilişkilere geleceğin ilişki formlarının nüveleri olarak mı bakmak gerek? insan, temel güdü ve eğilimlerine hizmet edecek her türlü aracı kayıtsız kullanır. Bu nedenle internet grupları da gerçeğe taşınır. Bu ilişkiler geleceğin değil, bugünün ilişki formlan bence. Yüzünü hiç görmediğiniz, sesini duymadığınız biriyle internette sohbet ederken heyecanlandığınız oldu mu? Tabii ki oldu. Ya sizin hiç görmediğiniz, sesini hiç duymadığınız bir yazara ait bir metni okurken heyecanlandığınız olmadı mı? Burada söz söylemenin bir zorluğu ya da kolaylığı var mı? Söz söylemenin zorluğu, kaygı düzeyinizle orantılı, aynen söz söylemenin kolaylığı gibi. Bence en zor yanı, tonlama ve mimik eksikliğinden doğan kaygılar. O sebepten, yazıda mimik ve tonlama yaptnanın yollarını kendimce aramışlığım vardır.