Katalog

1. Turgut Ozal 2. Doğan Oüreş 3. Fatlh Sultan Mehmet 4. Napolyon Bonaparte 5. Pamuk Prenses 6. Herman Oörlng 7. Arthur Koestler 8. Adolf Hltler 9. VValter BenJamln 10. Kral Faysal 11. Sokrates 12. Eva Braun 13. Vlktor Yusçenko PAMUK PRENSES'TEN YUŞÇENKO'YA Yuşçenko'nun "zehirli yemeği" onu öldürmedi, ama tanınmaz hale getirdi. Politik güç, hırs ve iktidar kavgaları binlerce yıllık "zehirlenme tarihinin" hammaddesini oluşturuyor. Zehirlenerek ölenler arasında kimler yok ki... Neron, Fatih, Keykubat.... Zehir içerek intihar edenler de tarihin ilginç kişilikleri arasında: Kleopatra, Sokrates, Hitler, Benjamin... lemeyi bir sanat ve politikanın önemli birer parçası haline getirdiler. Venedik'te bir zehirleme servisi, insanlan zehirlemek için kiralanıyordu. Aynı dönemde Madam Giulia Toffana "aqua toffana" adını verdiği arsenik içeren kozmetik ürünle 600'den fazla kişinin öldürdüğü gerekçesiyle 1719'da idam edildi. Borgia ailesi de arsenik ve fosfordan oluşan zehir karışımıyla krallarm ölümünden sorumlu tutuldu. Cem Sultan ve Papa Aleksandr'm ölümleri de bu aileyle bağlantıh olarak görüldü. 16. yüzyıhn sonlarında Fransa'da 2. Henri'nin karısı olan Catherine de Medici Italyan zehirlenme tekniklerini Fransızlara tanıttı. Bir falcı ve büyücü olan Catherine Deshayes ise 1 yaşından küçük 2 binden fazla çocuğu öldürüp; arsenik, akonit, belladon ve opiumdan oluşan zehirleri kocalanndan kurtulmak isteyen kadmlara sattı. Napolyon, şarabına konulan arsenik nedeniyle ölürken, Istanbul'u fetheden Fatih Sultan Mehmet de Yakup Paşa isimli doktor tarafından zehirlenmekten kurtulamadı.Ekim Devrimi'nin "nedenlerinden" sayılan Papaz Rasputin de çikolatanm içine konan zehirle öldürülmek istendi, ölmeyince kurşuna dizildi. Arabistanlı Lawrence sayesinde tahta çıkan Irak Kralı Faysal da zehirlenerek öldürülen liderler arasında yer aldı. Zehir sadece cinayet değil, intihar için de "sağlam" bir araçtı. Sokrates yargılanıp savunmasını yapmasmın ardından baldıran ze ZEHİR OYKULERI Özgür Erbaş P amuk Prenses, üvey anne'sinin büyücüsü tarafından zehirli elma üe öldürülmek istendi. Kötü kraliçe " Ayna ayna söyle bana, benden daha güzeli var mı bu dünyada" derken aslında siyasi bir iddia taşıyordu. Çünkü Pamuk Prenses, ava çıktığında öldürülen babasının tek vârisiydi! Neyse ki yedi cücelerin cam tabutunun başında yas tutarak bekleyişi çok uzun sürmedi; prens "aşkın gücüyle" Pamuk Prenses'i öperek onu derin uykusundan uyandırdı. Kız Kulesi için anlatılan hikâyelerden biri de "zehir" içerikli. Kızının zehirlenmesinden korkan kral, denizin ortasında kimsenin ulaşamayacağı bir bina yaptırır, ancak kuleye getirilen üzüm sepetinin içinden çıkan ydan prensesi öldürür... Masallardaki zehirleme hikâyelerinüı pek çoğunun sonu panzehir niteliğinde öpücüklerle tatlıya bağlansa da Ukrayna'da seçim sonuçlarına itiraz eden muhalif hareketin lideri Viktor Yuşçenko'nun zehirlenmesi onu tanınmaz hale getirdi.Yuşçenko'nun "dioksin" denen madde ile zehirlendiği doktor raporlanyla kesinleşti. Yuşçenko'nun başına geJenler, Agatha Christie'nin soğuk savaş öy küleriyle bezeli romanlarını aratmıyor. Bugün Ukrayna, onu kimin vc neden zehirlediğini araştırmaya devam ediyor. Yuşçenko'yla bir kez daha gündeme gelen zehirleme öyküleri siyasi tarihin bir bölümünü kapsıyor. Hatta Türkiye'nin yakm tarihine de iki zehirleme iddiası düştü. Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş'in kahvesine zehir konulduğu ve Turgut Özal'ın zehirlenerek öldürüldüğü iddia edildi. Yakın tarihten bir örnek de Rus banker Ivan Kivelidi ve sekreterinin 1995 yılında yüksek dozda zehir sürülen telefonu kullanmalarının ardından ölmeleri. 2002 yılında da Rus güçlerine karşı Çeçen militanlann yanında savaşmış Kattab olarak bilinen Suudi militan zehirli bir mektubu açmasının ardından öldü. 1 Eylül 2004'te Rus gazeteci Anna Politkovskaya Çeçenlerin okul baskını yaptıkları Beslan'a giden uçakta içtiği çayın ardından bilincini kaybetti. Politkovskaya FSB ajanlarının çayına zehir koyduklarını sandığını söyledi. The Guardian gazetesindeki yazısında hastanede bilinci yerine geldiğinde birhemşirenin kendisine "Tatlım, seni zehirlemeye çalıştılar" diye fısıldadığmı yazdı. "Toksikoloji" terimi Yunanca "ok zehiri" anlamına gelen "toxikos" ve "toxikon" ile bilim anlamına gelen "logos" sözcüklerinin birleşmesinden oluşuyor. Yani zehir bilimi... Firavunlardan masal kahramanlarına, devlet başkanlanndan düşünür ve sanatçılara kadar pek çok kişi ya zehirlenerek öldürüldü ya da zehir içerek intihar etti. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakiiltesi, Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yeşim Tunçok, "Toksikolojinin Tanımı ve Tarihçesi" başlıklı makalesinde, Roma împaratoru Neron'un maiyetinde bulunan Yunanlı bilim adamı Dioscorides'in "Materia Medica" adlı kitabında zehir türlerini yazdığını anlatıyor. Zaten Neron'un imparatorluğa giden yolu da "zehirle" döşenmiş. Annesi Agrippina, onu imparator yapabilmek için Locusta adlı ünlü zehirciyi kiralayarak, kocası Claudius'u ve oğlu Britanicus'u öldürtmüş. Oliver Stone'un son filmine de konu olan efsanevi lider Büyük îskender, 20 yaşında babasının öldürülmesiyle Makedon tahtına çıktı. Hindistan'a kadar doğu coğrafyasını fethetmesi 10 yıl sürdü. Dönüş yolunda MÖ 323 yıhnda Babil'de zehirlenerek öldürüldüğünde 33 yaşındaydı. hiri içerek intihar etti. Haşhaşiler'in lideri Hasan Sabbah, kurduğu intihar ordularının komutanlığını yaparak bütün dünyadan öç ahyordu. Ancak Moğol istilasından kurtulamayacağını anladığında, Alamut Kalesi'nde zehir içerek intihar etti. Tarihin en güçlü kadınlarından Kleopatra (MÖ 6930) kobrayılanının zehiriyle kendini öldürdü. Yıldırım Beyazıt, Ankara Savaşı'ndan sonra Timurlenk'e esir düşüp, 1403 yılında yüzüğündeki zehiri içerek intihar etti. îkinci Dünya Savaşı'nda Alman Hava Kuvvetleri'nin (Luftwaffe) komutanlığını yapan Nazi Mareşali Herman Göring, 1946 yılında Nürnberg Mahkemesi sırasında yanında taşıdığı zehirle intihar etti. Milyonlarca insanın gaz odalarında "zehirlenmesine" neden olan Hitler ve sevgilisi Eva Braun 29 Nisan 1945 gecesi evlendiler. 30 Nisan'da ise birlikte zehir içerek intihar ettiler. Goebbels'in karısı Magda ve altı çocuğu da aynı gece gizlendikleri sığınakta zehir içtiler... BENJAMİN VE KOESTLER... Naziler'e yakalanacağını anlayan ünlü filozof Walter Benjamin dişindeki zehir hapını içerek intihar etti. Yanında yazar ve düşünür Arthur Koesder de vardı. Koestler'in yaşamı iki ayrı intihar öyküsüne sahneoldu. 1936'da Ispanya îç Savaşı'nda idama mahkum olup, ölüm orucunun ardından serbest kalan Koestler, 1940'ta Fransatspanya sınırında, Naziler'e teslim olmamak için Benjamin'le birlikte zehir içerek intihara kalkıştı, ancak ölüm orucu nedeniyle zehiri kusarak kurtuldu. 1950'lerde bu kez komünist sayılmadığı için idama mahkum olan Koestler, yine affedildi ve ölümcül bir hastalığa yakalandığını öğrendiği 1983 yıhnda zehir içerek intihar etti. Kendinden 30 yaş küçük karısı da onunla birlikte zehir içti. Bilgisayann fikir babası, yapay zekânın yaratıcısı, 2. Dünya Savaşı'nda Alman ordusunun haberleşme şifresi "enigma"yı kıran ekibin "beyni" Ingiliz matematikçi Dr. Alan Turing. Turing, eşcinsel olduğu için mahkeme tarafından östrojen tedavisi görmeye mahkum edilince 7 Haziran 1954'te siyanür içerek intihar etti. Öldüğünde42 yaşmdaydı...# TARİHTE ZEHİRLENMELER Felakettipi Toksin Gazlar ,, Zehirli gaz Zehirli gaz Klorin, fosfor, hardal gazı Siyanür, karbonmonoksid Hardal gazı Sarin Bcinlcr Alkol vt dijjçrkotim kııUanılan maddekr Siyanür Ergot Yeri Pompei Bhopal (Hindistan) Belçika Avnına tranIrak Tokyo Fransa Atlanta, ABD Jonestovvn, öuyana Tarih M.S. 79 3Aralıkl984 19151918 19391945 1982 1995 M.S. 994 1952 1978 önemi Vezüvün patlaması sonucu 2000 ölü 22 büı kişi öldü. Etkileri sürüyor. I.Dünya Savaşında 100,000 ölü, 1.2 milyon yaralı II.Dünya Savaşında Zyklon B (HCN) gazı ile milyonlarca insan öldürüldü. Savaş gazı olarak kullanıldı. Metroda terönst saldında 11 ölü, 5510 yaralı 40.000 ölüm Kaçak viski tüketim sonucu metanol zehirlenmesi Kitle intihar girişirai FİRAVUN DA KAÇAMADI... Zehirlenerek öldürülen tek firavun MÖ 1375'te tahta çıkan IV. Amenofis'ti. Amenofis, Mısır'ın çok tanrılı kültürüne inat, güneşle simgelenen Aton'un tek yaratıcı olduğuna inandığı için Amon Rahipleri'nin büyük tepkisini çekti ve sürgüne gönderildi. Sürgündeki firavun Amenofis de adını Akhenaton (Aton'a Boyun Eğen) olarak değiştirdi. Amon Rahipleri de Akhenaton'u zehirleyerek öldürdüler. Akhenaton'un adı bugüne ironik bir biçimde farmakolojinin hediyesi bir antidepresan olarak ulaştı. llaç sanayiinde yerini "boyun eğen" sözünün hakkını vererek sakinleştirici olarak aldı. Hz. Ali'nin oğlu îmam Hasan, Muaviye'nin yerine halife olmak üzereyken karısı tarafından zehirlenerek "politik bir cinayete" kurban gitti. Anadolu Selçuklularının lideri Alaattin Keykubat 1336 yılında bir ziyafet sırasında zehirlenerek öldürüldü. Selçuklu Devleti'nin lideri Sultan Melikşah da 1092 yıhnda zehirlenerek öldürülenlerden. Rönesansın ilk yıllarında îtalyanlar zehir DÜZELTME Geçen sayıda "Türkiye'nin Mona Lisası" başlıklı haberde ÎÜ Sanat Tarihi Bölümü Öğr. Üyesi Ahmet Kamil Gören'in yazdığı metin "...Batılı oryantalistler gibi vahşi, erotik, egzotik, olaya içten bakan çahşmalar ' yapmıştır..." şeklinde çıkmıştır. Metnin doğrusu şöyledir: "... Osman Hamdi Bey, batılı oryantalistler gibi vahşi, erotik, egzotik, kimi zaman da hayali resimler yerine, olaya içten bakan çahşmalar yapmıştır..." Avrupa DEÜ Tıp Fakiiltesi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yeşim Tunçok'un tlaç*ve Zehir Danışma Merkezi internet sitesinde yayıtfUanan makalesinden alınmıştır.